Εγκύκλιοι της Ιεράς Συνόδου
Εγκύκλιος υπ. αρ. 2825:περί λιτότητος και απλότητος εις την συμπεριφοράν και την αμφίεσιν Επισκόπων, Πρεσβυτέρων και Διακόνων (29/11/2005)
(29/11/2005).
Πρωτ. 5401
Ἀριθμ. Ἀθήνῃσι 29ῃ Νοεμβρίου 2005
Διεκπ. 2858
Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ 2 8 2 5
Πρός
Τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας
Τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Θέμα: «Περί Λιτότητος καί Ἁπλότητος εἰς τήν συμπεριφοράν καί τήν ἀμφίεσιν Ἐπισκόπων, Πρεσβυτέρων καί Διακόνων».
Σεβασμιώτατοι ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
«Δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦ, κλητός ἀπόστολος, ἀφωρισμένος εἰς Εὐαγγέλιον Θεοῦ, ὅ προεπηγγείλατο διά τῶν προφητῶν αὐτοῦ ἐν ἁγίαις γραφαῖς περί τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ ... Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν, δι’ οὗ ἐλάβομεν χάριν καί ἀποστολήν» (Ρωμ. α’, 1-5) ἐκλήθη ἕκαστος ἐξ ἡμῶν εἰς τό ὑπερμέγιστον ἔργον τῆς Ἀρχιερατικῆς Διακονίας. Μετά φόβου Θεοῦ, ἀλλά καί μετ’ ἐνθέου ζήλου, ἀνταπεκρίθημεν εἰς τήν οὐρανόπεμπτον αὐτήν κλῆσιν καί ἐχωρήσαμεν, χαίροντες καί τρέμοντες ἅμα, πρός τόν ἀνάντην δρόμον τῆς ἐμπεπιστευμένης ἡμῖν ἀποστολῆς. Ἐθέσαμεν τάς χεῖρας ἡμῶν ἐπί τούς οἴακας τῆς ὁλκάδος τῆς λαχούσης ἑκάστῳ ἡμῶν ἐπαρχίας καί ἐπλοηγήσαμεν Αὐτήν ἐν τῷ πελάγει τῶν θλίψεων πρός τόν εὔδιον λιμένα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Ἀλλ’ ὅμως, «ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος, ὡς λέων ὠρυόμενος» (Α’ Πετρ. ε’, 8) καί «μυκώμενος» (Ἀποκαλ. ι’ 3), ἐφθόνησεν τήν φιλόχριστον Διακονίαν ταύτην. «Οἱ ἀνταποδιδόντες ἡμῖν κακά ἀντί ἀγαθῶν, ἐνδιέβαλλον ἡμᾶς ἐπεί κατεδίωκον ἀγαθωσύνην» (Ψαλμ. λζ΄, 21). «Ἀδικίαν ἐλογίσατο ἡ γλῶσσα αὐτῶν· ὡσεί ξηρόν ἠκονημένον ἐποίησαν δόλον» (Ψαλμ. να΄, 4), «ἰός ἀσπίδων ὑπό τά χείλη αὐτῶν» (Ψαλμ. ρλθ΄, 4). Κατά τήν δοκιμασίαν αὐτήν ἠγωνίσθημεν ἵνα σταθῶμεν «ὥσπερ ἄκμων ἀνήλατος» (Ἰώβ. μα’, 21). Σκέπη καί καταφυγή ἡμῶν ὁ Θεῖος τῆς Ἐκκλησίας Δομήτωρ, ἰσχύς καί ἐπιστηριγμός ὁ φιλόχριστος καί εὐσεβής λαός τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ὅλη αὕτη δοκιμασία ἔτρωσεν, ἀλλά καί ἐπροβλημάτισεν ἡμᾶς. Ἠκούσαμεν τήν φωνήν τοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος ἐμπιστεύεται τήν Ἐκκλησίαν, ἐδέχθημεν τήν καλόπιστον κριτικήν τῆς νεότητος, ἡ ὁποία προσβλέπει πρός Αὐτήν, ὡς μόνην ἀκαταίσχυντον ἐλπίδα τῶν ἀναζητήσεων αὐτῆς. Διεξηγάγομεν πρῶτοι ἡμεῖς διάλογον μετά τῆς Κοινωνίας. Καί διεπιστώσαμεν ὅτι τό εὐσεβές πλήρωμα ἵσταται παρά τῷ πλευρῷ ἡμῶν, ἀλλά ἐπιθυμεῖ, ταυτοχρόνως, ἵνα διακρίνῃ ἐκκλησιαστικήν χριστοπρεπῆ αὐθεντικότητα εἰς τήν συμπεριφοράν ἡμῶν, ἀπερικλόνητον καί σταθεράν συνέπειαν τῶν λόγων καί τῶν πράξεων ἡμῶν, «μή πως ἄλλοις κηρύξαντες, αὐτοί ἀδόκιμοι γενώμεθα» (Α’ Κορινθ. θ’ 27).
Ὅθεν ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐν τῇ Συνεδρίᾳ Αὐτῆς τῆς 4ης φθίνοντος μηνός Νοεμβρίου ἐ.ἔ., διεξελθοῦσα μετά τῆς προσηκούσης εὐθύνης τό ἐν τοῖς ὕπερθεν διαλαμβανόμενον θέμα καί σκοποῦσα τήν σωτηρίαν ψυχῶν, ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέθανεν, ἀπεφάσισεν ὅπως καταστήσῃ πάντας ὑμᾶς, τούς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς καί συλλειτουργούς, κοινωνούς καί μετόχους τῶν σκέψεων καί τῶν προβληματισμῶν Αὐτῆς:
α. Καλούμεθα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἵνα φυλάσσωμεν τό δωρηθέν ἡμῖν πανίερον χάρισμα. «Μή ἀμέλει τοῦ ἐν σοί χαρίσματος» (Α’ Τιμ. δ’ 14), διδάσκει ὁ οὐρανοβάμων Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν, «ἵνα σου ἡ προκοπή φανερά ᾖ ἐν πᾶσιν» (Α’ Τιμ. δ’, 15). Ὁ ἀδιάλειπτος καί ἀνύστακτος ἀγών ἡμῶν, ἐπί τῷ τέλει τῆς ἀναζωπυρήσεως τοῦ χαρίσματος τῆς Ἀρχιερωσύνης, θέλει ἐπιθέσει ἡμᾶς «ἐπί τήν λυχνίαν» (Μάρκ. δ’, 21), «ὅπως οἱ ἄνθρωποι ἴδωσιν τά καλά ἔργα ἡμῶν καί δοξάσωσι τόν πατέρα ἡμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. ε΄, 16).
β. Καλούμεθα, περιπόθητοι ἀδελφοί, «ἵνα ... βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καί σεμνότητι» (Α’ Τιμ. β’ 2), «μή ἐν χρυσῷ, ἤ μαργαρίταις ἤ ἱματισμῷ πολυτελεῖ» (Α’ Τιμ. β’ 9). Εἰς τήν σύγχρονον ἐποχήν ἱκανόν μέρος τοῦ ποιμνίου ἡμῶν πένεται, ἀντιμετωπίζει, ἰδίᾳ οἱ νέοι, τό δυσεπίλυτον πρόβλημα τῆς ἀνεργίας, οἰκογένειαι διαβιοῦσι ἔχουσαι προσόδους οὔσας ὑπό τό ὅριον τῆς πτωχείας, ἄστεγοι περιπλανῶνται, πρόσφυγες ἀναζητοῦσι χώραν καί γῆν, ἀσθενεῖς ἀποστεροῦνται τήν ἀπαραίτητον οἰκονομικήν δυνατότητα διά τήν νοσηλευτικήν ἤ φαρμακευτικήν ἀγωγήν αὐτῶν· «τίς ἀσθενεῖ καί οὐκ ἀσθενῶ; τίς σκανδαλίζεται καί οὐκ ἐγώ πυροῦμαι;» (Β΄ Κορ. ια΄ 29). Ἀναντιρρήτως τό ἔργον τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν, πρός ἀνακούφισιν τῶν πολυτρόπως ἐμπεριστάτων ἀδελφῶν ἡμῶν, εἶναι τεράστιον, ἴσως μοναδικόν εἰς τήν Χώραν ἡμῶν, μολονότι οἱ μισοῦντες Σιών ἐπιδιώκουσιν, ἀδιαλείπτως, ὅπως τιθῶσιν αὐτό «ὑπό τόν μόδιον» (Ματθ. ε΄, 16). Παρά ταῦτα, «ὀφείλομεν καί ἡμεῖς τά ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζοντες» (Ρωμ. ιε΄, 1) ἵνα ἀποφεύγωμεν τήν πρόκλησιν καί τόν σκανδαλισμόν τῶν συνειδήσεων αὐτῶν, μέ ἀμφίεσιν λιτήν, ἁπλῆν καί ἱεροπρεπῆ, μή ἐνδυομένοι «πορφύραν καί βύσσον» (Λουκ. ιστ΄, 19), ὥστε ἐμπνεόμενος ὑπό τοῦ ἡμετέρου παραδείγματος, ὁ πιστός καί εὐσεβής τοῦ Κυρίου Λαός ἵνα ᾖ σύμμαχος εἰς πᾶσαν προσπάθειαν ἡμῶν ὑπέρ τῶν δικαίων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ὠφελείας τοῦ Ἔθνους ἡμῶν.
γ. Καλούμεθα, πεφιλημένοι ἀδελφοί, ἵνα διακρινώμεθα καί ὑπό ἁπλότητος εἰς τήν ἐν γένει συμπεριφοράν ἡμῶν. Αἱ ἐξουσιαστικαί καί ἀδιάλλακτοι ἐκδηλώσεις τῆς προσωπικότητος ἀπ?άδουσι πρός τό φρόνημα τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποῖον πᾶσαν τήν ζωήν αὐτοῦ εἰς Αὐτήν παρατίθησι, ἀλλ’ ἐπιζητεῖ ἀπό τούς λειτουργούς Αὐτῆς τήν ταπείνωσιν, τήν ἀγαθότητα, τήν προσήνειαν, τήν γλυκύτητα, τήν μακροθυμίαν, τήν διάθεσιν τῆς διακονίας. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός «ὑπόδειγμα ἔδωκεν ἡμῖν, ἵνα καθώς Αὐτός ἐποίησεν ἡμῖν καί ἡμεῖς ποιοῦμεν» (πρβ. Ἰωάν. ιγ΄, 15). Ὡς servi, servorum dei, ὀφείλομεν ἵνα διάγωμεν τήν Ἀρχιερατικήν πολιτείαν ἡμῶν, ὅπως, καί τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομα τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ μεγαλύνηται, καί ὁ πολύφωτος οὐρανός, ἡ Ἐκκλησία Αὐτοῦ, λαμπρύνηται.
Σεβασμιώτατοι ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Κατά τήν διάρκειαν τῆς Θείας Λειτουργίας καί συγκεκριμένως μετά τήν προτροπήν «ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν», ἔχομεν τήν εὐκαιρίαν, ὁσάκις συλλειτουργῶμεν, ἵνα δίδωμεν «φίλημα ἅγιον» λέγοντες τήν φράσιν: «Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν καί ἦν καί ἔστι καί ἔσται, εἰς αἰῶνας αἰώνων». Ἔχοντες τήν ἱεράν αἴσθησιν αὐτῆς τῆς λατρευτικῆς ἐμπειρίας ἐξεφράσαμεν τάς ὡς εἴρηται σκέψεις εἰς ὑμᾶς «οὐ καθ’ ὑπεροχήν λόγου ἤ σοφίας» (Α΄ Κορ. β΄, 1) ἀλλ’ ἐν ἀγάπῃ καί σεβασμῷ καί τιμῇ, εἰς δήλωσιν καί βεβαίωσιν ὅτι ἕν σῶμα ἐσμέν τοῦ Χριστοῦ καί εἰς μαρτυρίαν κοινήν παντί τῷ κόσμῳ ὅτι Αὐτός ἐστι ἡ ὁδός καί ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ Αὐτοῦ.
Ἐπί δέ τούτοις, παρακαλοῦντες ὅπως ἐν τῇ ἔμφρονι ποιμαντικῇ μερίμνῃ ὑμῶν ἐνημερώσητε δι’ Ἱερατικῶν Συνάξεων περί τῶν ἐν τοῖς ὕπερθεν διαλαμβανομένων καί τόν ὑφ’ ὑμᾶς Ἱερόν Κλῆρον, κατασπαζόμεθα ὑμᾶς ἐν Κυρίῳ καί διατελοῦμεν μετ' ἀγάπης.
† Ὁ Ἀθηνῶν Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Δ Ο Υ Λ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Μεσσηνίας Χρυσόστομος
† Ὁ Κορίνθου Παντελεήμων
† Ὁ Τριφυλίας καί Ὀλυμπίας Στέφανος
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος
† Ὁ Σιδηροκάστρου Μακάριος
† Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ
† Ὁ Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου Ἱερόθεος
† Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Χρυσόστομος
† Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος
† Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Νικόλαος
† Ὁ Πατρῶν Χρυσόστομος
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Χριστιανουπόλεως Σεραφείμ
Ἀκριβές Ἀντίγραφον
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Χριστιανουπόλεως Σεραφείμ
