Προηγούμενη σελίδα


Περί κηδεύσεως αυτόχειρος, περί τοῦ πόσοι οι Ἀνάδοχοι καὶ ποιὲς οἱ προϋποθέσεις των, περί βαπτίσεως ἀλλοθρήσκων, περί τῆς ὑποδοχῆς τῶν Παλαιοημερολογητῶν εὶς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ περί των Μυστηρίων των.

Ἡ Συνοδική Ἐπιτροπή ἐπί Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων συζήτησε πρόσφατα ὁρισμένα κανονικῆς ὑφῆς ζητήματα πού ἀπασχολοῦν ἰδιαίτερα τούς πιστούς μας καί ὑπέβαλε τίς προτάσεις της στήν Ἱερά Σύνοδο. Ἡ Ἱ. Σύνοδος, στά πλαίσια τῆς ποιμαντικῆς εὐθύνης Αὐτῆς, γιά τήν ὑπεύθυνη ἐνημέρωση τοῦ λαοῦ, συζήτησε αὐτά τά ζητήματα καί ἔδωσε τίς ἁρμόζουσες λύσεις στά ἀκόλουθα θέματα.

Α΄.

1. Ἡ ζωή μᾶς δόθηκε ἀπό τό Θεό καί εἶναι ἱερή. Μόνο Ἐκεῖνος μπορεῖ νά τήν ἀφαιρέσει, ἀποβλέποντας πάντα στή σωτηρία μας καί στή συμμετοχή μας στήν αἰώνια Βασιλεία Του. Κάποιοι, εὐτυχῶς ἐλάχιστοι, δειλιάζουν καί κόβουν ἀστόχαστα τό νῆμα της, προσβάλλοντας ἔτσι τόν Ἴδιο τό Δημιουργό.

Γιά τήν Κήδευση αὐτόχειρα ἰσχύει ἡ μέ ἀριθμό 2712/984/426/12-3-2001 Ἐγκύκλιος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, πού προϋποθέτει τήν ἔγγραφη βεβαίωση δύο ἰατρῶν γιά τίς περιπτώσεις τῶν ἐκφρενῶν καί τῶν στερουμένων συνειδήσεως, οἱ ὁποῖοι καί θά βεβαιώσουν περί τῆς πνευματικῆς καταστάσεως τοῦ συγκεκρι-μένου προσώπου. Ὅλες οἱ ἄλλες περιπτώσεις θά ἀντιμετωπίζονται ἀπό τόν οἰκεῖο Μητροπολίτη, κατά τήν ποιμαντική του κρίση.

2. Ἐμφανίζεται τελευταῖα ἡ τάση ὁρισμένων οἰκογενειῶν νά καλοῦν ὡς Ἀναδόχους τῶν παιδιῶν τους περισσότερα τοῦ ἑνός πρόσωπα. Οἱ γονεῖς πρέπει νά ἀναλογίζονται ὅτι μέ τό Θεῖο Βάπτισμα δημιουργεῖται πνευματική συγγένεια, τό μέγεθος τῆς ὁποίας ἀτονεῖ στή συνείδησή μας ἀπό τήν ὕπαρξη πολλῶν Ἀναδόχων. Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀπεφάσισε νά γίνεται τοῦτο μέ φειδώ καί νά τονίζεται στούς ἐνδιαφερόμενους ὅτι ὁ κατ’ ἐξοχήν ὁ Ἀνάδοχος εἶναι ἕ ν α ς καί αὐτός ἀναλαμβάνει τήν εὐθύνη τῆς Κατηχήσεως, ὅπως ἀναλυτικά περιγράφει ἡ μέ ἀριθμό 2627/8-4-1997 Ἐγκύκλιος Αὐτῆς.

3. Ἐμφανίζεται ἐπίσης μιά καινούρια τάση ἐπιλογῆς ὡς Ἀναδόχου νέου ἤ καί παιδιοῦ ἀκόμη. Ὅμως τό ἀξίωμα τοῦ Ἀναδόχου καί τό ἔργο πού καλεῖται νά ἐπιτελέσει εἶναι μέγιστο. Ὁ ἐπιλεγόμενος λοιπόν Ἀνάδοχος θά πρέπει νά ἔχει πλήρη συνείδηση τοῦ ἔργου πού ἐπωμίζεται. Ἡ Ἱερά Σύνοδος, φιλανθρώπως κινουμένη, ἀντιλαμβάνεται καί σχέσεις καί ἐπιλογές καί δέν ἀκολουθεῖ τήν εὔκολη λύση τῆς ἀπαγορεύσεως. Συμβουλεύει πατρικῶς νά καλοῦνται ὡς Ἀνάδοχοι ἐνήλικες καί πρόσωπα μέ ἐκκλησιαστικό ἦθος. Σέ περίπτωση ὡστόσο πού κληθεῖ κάποιος νεότερος θεωρεῖται ὅτι συνεργάζεται καί ἐπικουρεῖται ἀπό τόν ὁπωσδήποτε παριστάμενο ἐνήλικα ἤ ἔστω ἀπό τούς γονεῖς του.

4. Ὡς πρός τό Βάπτισμα τῶν τέκνων τῶν ἀλλοθρήσκων, ἡ Ἐκκλησία δέν ἀσκεῖ προσηλυτισμό. Κινεῖται ἐλεύθερα στό πνεῦμα τῆς ἐλευθερίας πού κήρυξε ὁ Κύριος καί οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι. Κρίνει λοιπόν τό Βάπτισμα τῶν παιδιῶν τῶν ἀλλοθρήσκων ἐπιβεβλημένο, ἐφόσον τό ἐπιθυμοῦν καί τό δηλώσουν ἐγγράφως οἱ γονεῖς τους.

5. Γιά τή Βάπτιση τέκνου ἀλλοδαποῦ δέν ἀπαιτεῖται ἄδεια παραμονῆς, βάσει καί τῆς μέ ἀριθμό 9/28700/6956/84-1993 Ἐγκυκλίου τοῦ Ὑπουργείου Ἐσωτερικῶν.

6. Προϋποτίθεται ὅμως ἡ ἄδεια παραμονῆς γιά τήν ἔκδοση ἀδείας γάμου, ὅπως ὁρίζει καί ἡ μέ ἀριθμό 6477/2004 (ἄρθρο 32, παρ. 12) Ἐγκύκλιος τοῦ ἴδιου Ὑπουργείου.


Β΄

Ἡ διόρθωση τοῦ Ἰουλιανοῦ Ἡμερολογίου ἔγινε γιά νά συμβαδίζει ἡ Ἐκκλησία μέ τά πολιτικά θέσμια καί νά μήν ταλαιπωροῦνται τά τέκνα Της. Κάνοντας αὐτή τήν προσαρμογή ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία δέν ἔκανε τίποτε περισσότερο ἀπό τό νά ἐφαρμόσει τόν ΛΗ΄ Κανόνα τῆς Πενθέκτης Συνόδου, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο, «τοῖς πολιτικοῖς καί δημοσίοις τύποις καί ἡ τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων τάξις ἀκολουθείτω». Ἄλλες Ἐκκλησίες πού δέν εἶχαν πρόβλημα συνεργασίας μέ τήν Πολιτεία, κράτησαν τό Ἰουλιανό Ἡμερολόγιο, χωρίς νά διακόψουν τήν κοινωνία τους μέ τή Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία. Εἴμαστε συνεπῶς ἑνωμένοι μέ τήν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων, μέ τήν Μοναστική Πολιτεία τοῦ Ἁγίου Ὄρους, μέ τήν Ἱερά Μονή Ἁγίας Αἰκατερίνης τοῦ Σινᾶ καί μέ τίς Σλαβικές Ἐκκλησίες πού ἀκολουθοῦν τό μή διορθωθέν Ἰουλιανό Ἡμερολόγιο. Συλλειτουργοῦμε καί συμπροσευχόμεθα τόσο στίς νέες ὅσο καί στίς παλαιές ἡμερομηνίες, χωρίς κανένα ἀπολύτως πρόβλημα, γιατί τό ἡμερολόγιο εἶναι ἕνα ἐ ρ γ α λ ε ῖ ο καί τίποτε περισσότερο. Ἀκόμη, ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει δεχτεῖ καί εὐλογήσει καί τή λειτουργία Ἐνοριῶν πού ἀκολουθοῦν τό μή διορθωθέν Ἰουλιανό ἡμερολόγιο. Αὐτή τήν τόσο ἁπλῆ ἀλήθεια δέν μπόρεσαν ἤ δέ θέλησαν νά ἐννοήσουν ὁρισμένες ὁμάδες ἀδελφῶν μας. Δέν ἐμπιστεύτηκαν τή Μητέρα Ἐκκλησία, ἀλλά «διέρρηξαν τόν Ἄραφον Χιτῶνα τοῦ Χριστοῦ». Κυριάρχησε μιά περίεργη λογική τῆς ἀτομικῆς ἐπιλογῆς καί ὄχι τῆς συλλογικῆς πορείας κάτω ἀπό τή Σκέπη τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ συνέχεια ἦταν ἀναμενόμενη. Ἀκολούθησαν τούς Προτεστάντες, τούς ὁποίους ὑποτίθεται πολεμοῦν. Ἡ πολυδιάσπασή τους δέν ἀποτελεῖ πλέον ἔκπληξη. Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία δέχεται πολλές αἰτήσεις ὀργανωμένων ὁμάδων Παλαιοημερολογητῶν καί πολύ περισσότερες μεμονωμένων προσώπων, πού ἐκφράζουν τόν πόθο ἐπανόδου στούς κόλπους Της.

Τά Μυστήρια τῶν Παλαιοημερολογιτῶν θεωροῦνται ὡς μή γενόμενα καί θά πρέπει νά ἐπαναλαμβάνονται ἐξ ὑπαρχῆς. Τοῦτο ἰσχύει καί προκειμένου περί μιᾶς ὁμάδας ἀδελφῶν, πού ζήτησαν ἐπανένταξη μετά τοῦ «Ἱερέως» των στήν Ἐκκλησία. Τά στοιχεῖα πού προσκομίσθησαν στήν Ἱερά Σύνοδο γιά τήν Κανονικότητα τῆς Ἱερωσύνης τοῦ Ἱερέως δέν εἶναι ἐπαρκῆ. Ἔχουμε συνεπῶς ἀμφισβήτηση τῆς Χειροτονίας καί στήν περίπτωση αὐτή ἰσχύει ἡ μέ ἀρ. 1027/6367/765/21-6-1996 Ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ἡ Χειροτονία πρέπει νά τελεῖται ἐξ ὑπαρχῆς ἀπό Κανονικό Ἐπίσκοπο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Τό ἴδιο θά μποροῦσε νά ἰσχύσει καί γιά τό Βάπτισμα τῶν μελῶν τῆς ὁμάδας αὐτῆς. Ὅμως ἡ Ἱερά Σύνοδος, κατ’ ἄκραν ἐπιείκειαν καί ἐφαρμόζοντας τήν Ἐκκλησιαστική Οἰκονομία, δέχτηκε φιλανθρώπως τήν εἰσδοχή τῆς Ὁμάδος στήν Ἐκκλησία διά Χρίσεως Ἁγίου Μύρου. Ἡ Ἱερά Σύνοδος προχώρησε σέ ἕνα ἀκόμη βῆμα, ἄξιο ἀναφορᾶς. Ἐπέτρεψε στήν ὁμάδα αὐτή τή χρήση τοῦ μή διορθωμένου Ἰουλιανοῦ Ἡμερολογίου, ὥστε νά μήν ἀποκοποῦν ἀπό τίς συνήθειές τους ἡλικιωμένα κυρίως πρόσωπα.


Γ΄.

Τό θέμα τῆς τελέσεως Μυστηρίων στούς ἰδιωτικούς Ναούς τείνει νά γίνει πρόβλημα, ἀφενός γιά λόγους Ἐκκλησιολογικούς, δεδομένου ὅτι ἡ κοινή λατρεία προϋποθέτει Ἐνοριακό Ἱερό Ναό καί ἀφετέρου λόγω τῆς συγχύσεως κριτηρίων πολλῶν Χριστιανῶν, πού ἐκλαμβάνουν τό Ναό σάν ἕνα στοιχεῖο διακόσμησης τοῦ χώρου τους καί σάν ἰδιωτική ὑπόθεση.

Τήν Ἱερά Σύνοδο ἀπασχόλησε πρόσφατα ἐρώτημα Ἱερᾶς Μητροπόλεως, κατά πόσον εἶναι ἐπιτρεπτή ἡ τέλεση Ἱερῶν Μυστηρίων σέ ἰδιωτικούς Ναούς. Ἡ ἀπάντηση πού θά μποροῦσε νά δοθεῖ εἶναι ἡ ἀπαγόρευση, δεδομένου ὅτι δέν ὑπάρχουν ἰδιωτικά Μυστήρια. Ὅλα εἶναι ὑπόθεση τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή τοῦ συνόλου τῶν πιστῶν, πού μποροῦν ἀκώλυτα νά μετέχουν στή Λατρεία στόν Ἐνοριακό τους Ναό, γεγονός πού ἀποκλείεται σ’ ἕνα ἰδιωτικό Ναό ὅπου είσέρχεσαι μόνον κατόποιν προσκλήσεως. Ὡστόσο, φιλανθρώπως κινουμένη καί ἐδῶ ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀφήνει τό θέμα στήν ποιμαντική κρίση καί διακριτική σύνεση καί εὐχέρεια τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν. Ἐκεῖνοι γνωρίζουν καί τά κίνητρα καί τίς συνθῆκες πού ἰσχύουν καί μποροῦν νά δώσουν τήν πρέπουσα λύση, πάντοτε ἐντός τῶν κανονικῶν καί νομικῶν ρυθμίσεων τοῦ ἄρθρου 13 τοῦ Κανονισμοῦ 8/1979 «Περί Ἱερῶν Ναῶν καί Ἐνοριῶν»


Ἰανουάριος 2006

Ὁ Γραμματεύς τῆς Ἐπιτροπῆς
π. Γεώργιος Φραγκιαδάκης

Προηγούμενη σελίδα