Αυτό το ενημερωτικό newsletter, αποστέλλεται ΔΩΡΕΑΝ σε επιλεγμένους αποδέκτες.
Αν θέλετε να σταματήσει η αποστολή του σε σας, κάντε κλικ εδώ.
Αν λαμβάνετε περισσότερες από μια φορές το ίδιο τεύχος ΠΡΟΝΑΟ, κάντε κλικ εδώ.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Παρέμβαση της Συνόδου για την εικονογράφηση στους ναούς
Η Αθωνική Πολιτεία και η Θεσσαλονίκη μέσα από σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Παρέμβαση της Συνόδου για την εικονογράφηση στους ναούς
Λύση στο αισθητικό πρόβλημα της εικονογράφησης των σύγχρονων ναών επιχειρεί να δώσει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με εγκύκλιο που απέστειλε στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών και σε όλες τις Μητροπόλεις (με αριθμό εγκυκλίου 2260, στις 14/11/2012). Τα τελευταία χρόνια η δεινή οικονομική κατάσταση των πιστών κι επακόλουθα ο περιορισμός των εσόδων στους ναούς, έχει υποχρεώσει τους ιερείς και τα εκκλησιαστικά συμβούλια ν’ αναθέτουν τον εικονογραφικό διάκοσμο και τη συντήρηση των ναών σε τεχνίτες κι όχι σε ζωγράφους με εμπειρία και γνώση στην μνημειακή θρησκευτική τέχνη. Το πρόβλημα έχει οξυνθεί με την εκτεταμένη χρήση μεταξοτυπίας, που σαν αποτέλεσμα έχει την κακή φωτοτυπική αντιγραφή. Οι αποκαλούμενοι αγιογράφοι τοποθετούν επάνω στις επιφάνειες του ναού έτοιμες μεταξοτυπίες ή κάνουν χρήση ειδικού video-προβολέα (προτζέκτορα) κι επιζωγραφίζουν, αναπαράγοντας ξένες, έτοιμες συνταγές. Για πρώτη φορά μάλιστα στο εγκύκλιο σημείωμα γίνεται λόγος περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Συγκεκριμένα, συστήνεται στους προϊσταμένους των ναών:
α) η αποφυγή εκκλησιαστικών ειδών ευτελούς αξίας και β) η απαγόρευση χρήσεως εγχρώμων φωτοτυπιών (μεταξοτυπίας), λόγω της δημιουργίας κακίστου αισθητικού αποτελέσματος και του κινδύνου εμπλοκής σε δικαστικές διενέξεις, λόγω κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας άλλων αγιογράφων.
Το θέμα της εικονογράφησης των ναών δεν είναι βεβαίως κάτι καινούργιο στη ζωή της Εκκλησίας. Θεσμικά απασχόλησε για πρώτη φορά τον Αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν επιχείρησε το 1905 να θέσει ένα πλαίσιο βασικών αρχών στην εικονογράφηση των νεοαναγειρόμενων μνημείων. Με ένταση τέθηκε στη δεκαετία του ’30, με μπροστάρη τον Φώτη Κόντογλου, όπου η Πολιτεία και μάλιστα διά νόμου επιχείρησε ν’ αποφύγει αισθητικά ατοπήματα. Έκτοτε, το πρόβλημα στη σύγχρονή του μορφή, παραμένει και ταλανίζει τη ζωή της Εκκλησίας.
Ο ζωγράφος, Καθηγητής στη Θεολογική Σχολή της Φιλοσοφικής κ. Γιώργος Κόρδης (φωτογραφία), μας είπε πως, αναμφισβήτητα, το εγκύκλιο σημείωμα είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα. «Αλλά δεν αρκεί από μόνο του! Τα τελευταία χρόνια η πρακτική της μεταξοτυπίας έχει καθιερωθεί ευρέως. Το χειρότερο όμως, είναι ότι έχει επιβληθεί η αντίληψη που θέλει την εκκλησιαστική ζωγραφική απλή υπόθεση μαστόρων και όχι ζωγράφων. Έτσι, η εκκλησιαστική τέχνη έχει χάσει, όχι μόνο το στοιχείο της δημιουργίας, αλλά και της πνευματικής εμπλοκής του δημιουργού με ένα κατεξοχήν λατρευτικό έργο». Προτείνει γι’ αυτόν τον σκοπό έναν ειλικρινή, ουσιαστικό διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, που θα περιορίσει, κατά το δυνατόν, τα κακώς κείμενα στο σύγχρονο ναό.
Η νέα εγκύκλιος από την Ιερά Σύνοδο
Κορυφή σελίδας
Η Αθωνική Πολιτεία και η Θεσσαλονίκη μέσα από σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα
Εγκαινιάζεται σήμερα στις 8 το βράδυ, στην Αγιορειτική Πινακοθήκη (Κτίριο Νεδέλκου, Εγνατίας 109), έκθεση φωτογραφίας, με εξαιρετικό ιστορικό, αισθητικό και τεχνικό ενδιαφέρον, αναδεικνύοντας χαρακτηριστικές όψεις της Θεσσαλονίκης και του Αγίου Όρους, λίγο πριν και λίγο μετά την Απελευθέρωση. Η έκθεση εστιάζει σε μία διαφορετική ανάγνωση του γεγονότος, ως ορόσημο μιας εποχής που αρχίζει από τα τέλη του 19ου αιώνα και λήγει στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Με φόντο τις καθοριστικές πολιτικές αναταράξεις και εθνογραφικές εξελίξεις στον χώρο της Βαλκανικής, επιλέχτηκε μία σειρά ανέκδοτων και μη φωτογραφικών ντοκουμέντων, που γεφυρώνουν το παρελθόν με το παρόν και μας μεταφέρουν τον κοσμοπολιτισμό της Θεσσαλονίκης και τη διαχρονική πνευματικότητα της μοναστικής ζωής στον Άθω.
Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν φωτογραφίες του Γιώργου Λαμπάκη, εμπνευστή του Βυζαντινού Μουσείου και της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρίας από τα φωτογραφικά Αρχεία του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, του μεγάλου Γάλλου φωτογράφου Fred Boissonnas (φωτογραφία) από το Μουσείο Φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη, του κορυφαίου Γάλλου Βυζαντινολόγου Gabriel Millet από την Ecole Pratique des Hautes Etudes- Photothèque Millet, των Fernand Cuville, Stephane Passet, Auguste Leon και Leon Busy από το Μουσείο Albert Kahn. Ακόμη, την έκθεση πλαισιώνουν φωτογραφικά και κινηματογραφικά αρχεία της Στρατιάς της Ανατολής, του Νikodim Kondakov του γνωστού Ρώσου περιηγητή και βυζαντινολόγου, που συμμετείχε σε μια από τις επισκέψεις του Millet στο Άγιον Όρος. Σπάνιο υλικό θα εκτεθεί και από το Μουσείο Ιστορίας των Θρησκειών της Αγίας Πετρούπολης, με τη συμβολή του Ρωσικού Προξενείου στη Θεσσαλονίκη.
Η έκθεση με τίτλο «Η Θεσσαλονίκη και το Άγιον Όρος στην ανατολή του 20ου αιώνα» αποτελεί εναρκτήρια εκδήλωση μίας σειράς επιστημονικών, εκδοτικών και καλλιτεχνικών γεγονότων με τα οποία η Αγιορειτική Εστία συνεορτάζει την επέτειο της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και του Αγίου Όρους.
Κορυφή σελίδας
ΧΟΡΗΓΟΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ
|
