Αυτό το ενημερωτικό newsletter, αποστέλλεται ΔΩΡΕΑΝ σε επιλεγμένους αποδέκτες.
Αν θέλετε να σταματήσει η αποστολή του σε σας, κάντε κλικ εδώ.
Αν λαμβάνετε περισσότερες από μια φορές το ίδιο τεύχος ΠΡΟΝΑΟ, κάντε κλικ εδώ.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Συμπόσιο για τις Λειτουργικές Τέχνες στην Πάτρα
Στήριξη του Αρχιεπσκόπου στον εμπορικό κόσμο
Η φωνή της Ορθοδοξίας στην Ευρώπη απέναντι στην κρίση της Μέσης Ανατολής
Σήμερα Πέμπτη στον 89,5
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Συμπόσιο για τις Λειτουργικές Τέχνες στην Πάτρα
Οι λειτουργικές τέχνες βρέθηκαν στο επίκεντρο συμποσίου, που έλαβε χώρα στην Πάτρα από τις 17 έως τις 19 Σεπτεμβρίου, με διοργανωτή την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας. Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν στο Συνεδριακό Κέντρο Χριστιανικής Εστίας της Μητροπόλεως Πατρών, με τη συμμετοχή 116 εκπροσώπων από 58 Μητροπόλεις.
Μιλώντας για τα άμφια, ο Αρχιμανδρίτης κ. Γεώργιος Χρυσοστόμου, Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης, επεσήμανε τα εξής: «Στη σύγχρονη λειτουργική μας πράξη, ιδιαίτερα κατά τα συλλείτουργα, παρατηρείται μια αναρχία και, ως ένα βαθμό, σύγχυση σχετικά με το χρώμα των αμφίων. Η χρωματική, όμως, αρμονία βοηθά αισθητικά τους πιστούς να μετέχουν στα τελούμενα. Από την άλλη πλευρά, η χρωματική αταξία δεν συνδυάζεται με την ουράνια τάξη της θείας λατρείας. Έτσι, κρίνεται απαραίτητος ο καθορισμός συγκεκριμένων χρωμάτων στα ιερά άμφια, κάτι ποο αφορά όχι μόνον την αισθητική αλλά και την εκκλησιολογία».
Στο πρόβλημα της αισθητικής στην κατασκευή των ιερών σκευών αναφέρθηκε ο Αρχιμανδρίτης κ. Νικόδημος Σκρέττας, Επίκουρος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: «Η εμπορευματοποίηση όχι μόνο έφερε κακοσχημία στα σκεύη αλλά και η πρακτικότητά τους αντί να λύνει, δημιουργεί προβλήματα κατά την τέλεση της θείας λειτουργίας. Πλην των σκευών υπάρχουν και τα άμφια της αγίας Τραπέζης, όπως το κατασάρκιον, η ενδυτή και το ειλητόν. Στοιχείο που πρέπει να προσεχθεί στα ενδύματα αυτά της αγίας Τραπέζης είναι η σταδιακή σύγχυση που επικράτησε ανάμεσα στο ειλητό και το αντιμήνσιον. Είναι λάθος πάνω σε καθαγιασμένη από τα εγκαίνια Τράπεζα να τοποθετείται καθαγιασμένο ιερό αντιμήνσιο. Το ρόλο του αντιμηνσίου όπως χρησιμοποιείται στη σύγχρονη εποχή, τον έπαιζε πάντοτε το ειλητό, το οποίο και περιφύλαττε τους μαργαρίτες της ευχαριστίας».
Ο κ. Γεώργιος Φίλιας, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών μίλησε για «τα Μηναία». Ο ομιλητής ανέφερε ότι «οι διαφορετικοί τύποι των Μηναίων διακρίνονται σε τέσσερεις κατηγορίες: τα «αρχαϊκά περιφεριακά», τα «αρχαϊκά μητροπολιτικά», τα «ανανεωμένα» και τα «νεοσαββαϊτικά». Το περιεχόμενο των Μηναίων έχει μεταφραστεί σε λειτουργικές γλώσσες ομοδόξων λαών (σλαβωνικές και ρουμανικές μεταφράσεις), αλλά και στις σύγχρονες διαδεδομένες ευρωπαϊκές γλώσσες. Είναι αξιοσημείωτο, μάλιστα, ότι στις γλώσσες των ομοδόξων σλαυοφώνων και αραβοφώνων λαών, ο τίτλος «Μηναίον» διασώζεται με μικρές παραλλαγές. Τι θα ανέμενε σήμερα η ορθόδοξη Εκκλησία από μία επανέκδοση των Μηναίων; Ίσως θα ανέμενε το πρωταρχικό επίτευγμα της συγκεντρώσεως όλων των χειρογράφων Μηναίων, τα οποία (κατά καιρούς) απετέλεσαν τη βάση των διαφόρων εκδόσεων».
Την «Παρακλητική και το Ωρολόγιο» ανέπτυξε ο κ. Δημήτριος Μπαλαγεώργος, Επίκουρος Καθηγητής του τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσιάζοντας τα λειτουργικά βιβλία της Παρακλητικής και του Ωρολογίου, με σύντομη αναφορά στην χειρόγραφη παράδοσή τους και υπενθυμίζοντας την μορφή του περιεχομένου και την λειτουργική χρήση τους. Εκτός από τη μουσική των δύο βιβλίων αναφέρθηκε ακόμη, στα μουσικά βιβλία που διασώζουν τις υπερχιλιόχρονες μελωδίες των υμνογραφημάτων τους».
«Το Κήρυγμα και οι Λειτουργικές τέχνες» αποτέλεσε θέμα εισήγησης του Πρωτοπρεσβύτερου κ. Βασίλειου Καλλιακμάνη, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: «Το κήρυγμα χρειάζεται να είναι Χριστοκεντρικό, αγιογραφικό, πατερικό, μυσταγωγικό, πρακτικό, σαφές και συγκεκριμένο, ανεπιτήδευτο, «Λόγος παρακλήσεως», συγχρονισμένο και προσωπικό. Ο λόγος του κηρύγματος, έστω κι αν έχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, καθίσταται αδύναμος και άνευρος, εάν δεν συνοδεύεται από ανάλογο βίωμα. Σημαντική είναι η συμβολή των λειτουργικών τεχνών στην εκφορά του κηρύγματος: η ναοδομία, η αγιογραφία, η ξυλογλυπτική, η εκκλησιαστική μουσική, το κέντημα κι όλες οι άλλες τέχνες, υπουργούν το μυστήριο της πίστεως και διδάσκουν τους πιστούς. Χρειάζεται προσοχή, μήπως η διακονία του λόγου εκπέσει σε ηθικολογία, δικανική απολογία και πολιτική καταγγελία. Γι᾽ αυτό και η καλή προετοιμασία ενός κηρύγματος είναι τέχνη, αφού έχει ανάγκη τους κανόνες και τις αρχές της Ομιλητικής και της Εκκλησιαστικής Ρητορικής».
Για τον «φωτισμό του Χριστιανικού Ναού» μίλησε ο κ. Παναγιώτης Σκαλτσής, Αναπληρωτής Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπογραμμίζοντας ότι: «Η περί φωτός θεολογία της Εκκλησίας σχετίζεται με το φωτισμό του Χριστιανικού Ναού ως τόπου συνάξεως και αγιασμού του λαού, ως πολύφωτου ουρανού και φωτοφόρου οίκου πεπληρωμένου «φωτός αϊδίου» και απαστράπτοντος την «άνωθεν φωτοφανή αίγλη». Η εν τω Ναώ φωτοχυσία την ώρα της τέλεσης των Ακολουθιών έχει βιβλικές ρίζες, γίνεται για λόγους πρακτικούς, λόγους τιμής και ευλαβείας, αλλά και λόγους σχετιζόμενους με τους συμβολισμούς που δίδει η Εκκλησία στο φως (χριστολογικούς, αγιοπνευματικούς)».
Στην εισήγηση με θέμα τη θεολογία της εικόνας του Πρωτοπρεσβύτερου κ. Σταμάτιου Σκλήρη, Διδάκτορα Θεολογίας κι Αγιογράφου, αναφέρθηκε: «οι Άγιες εικόνες είναι ένα γεγονός σύμφυτο με την Θεία Ευχαριστία και δείχνουν σαν άλλο τηλεσκόπιο το άλλο τοπίο της δημιουργίας. Τη μελλοντική αλήθεια της σκηνής του Θεού μετά των ανθρώπων. Γι αυτό και το κατεξοχήν εικονογραφικό θέμα είναι η Δευτέρα Παρουσία ή οι Άγιοι Πάντες με τον Χριστό και τους Αγγέλους, ή η επιτομή αυτών που είναι η εικόνα της Δεήσεως. Εκεί η Παναγία και ο Τίμιος Πρόδρομος παρακαλούν τον Χριστό-Κριτή να σώσει τους ανθρώπους. Θα μπορούσαμε να πούμε πως κάθε εικόνα ενός επιμέρους Αγίου δεν είναι παρά ένα τμήμα, που αποσπάστηκε από την μεγαλειώδη εικονογραφική σύνθεση της Δευτέρας Παρουσίας για να μας συνδέει μέσω της τιμής προς τον συγκεκριμένο Άγιο με την τελική και αιώνια αλήθεια των όντων».
Ο Εισηγητής κ. Τρύφων Τσομπάνης, Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μίλησε για τον εικονογραφικό κύκλο του Ναού: «Γίνεται μια ιστορική επισκόπηση στο θέμα της αγιογράφησης των ναών της παλαιοχριστιανικής περιόδου, εξετάζεται το θέμα του εικονογραφικού προγράμματος όπως αυτό καθιερώνεται μετά την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο και τις αισθητικές και δογματικές βάσεις που τίθενται με τις αποφάσεις της Συνόδου, μελετάται η εξέλιξη της ναοδομίας και της σχέσης αρχιτέκτονα και ζωγράφου στην ανοικοδόμηση ενός ναού, επισημαίνονται οι θεολογικές αισθητικές αντιλήψεις των μετέπειτα εποχών που συμβάλλουν πλέον στην καθιέρωση ενός κοινά αποδεκτού εικονογραφικού προγράμματος, γίνονται παρατηρήσεις σε κάποιες περιπτώσεις μνημείων και ακολουθεί ένας προβληματισμός για τη διαμόρφωση των εικονογραφικών προγραμμάτων των σημερινών ναών. Κατατίθενται γνώμες και προτάσεις, για μια πιο σωστή αντιμετώπιση του θέματος και καλύτερη οργάνωση της εκκλησίας στο θέμα της αισθητικής της σύγχρονης τέχνης».
Αναφορικά, τέλος, με την υφαντουργία και τη μικροκεντητική» η Δρ. Αρχαιολογίας κ. Ελένη Βλαχοπούλου σημείωσε: «Η αναβίωση της εκκλησιαστικής υφαντουργίας και κεντητικής στη σύγχρονη Ελλάδα αποτελεί ένα φαινόμενο, που άρχισε να συντελείται σιγά-σιγά στη διάρκεια κυρίως του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα, μέσα σε μοναστικές, κυρίως, κοινότητες, ως αποτέλεσμα της ακμής του μοναχισμού, αλλά και από μεμονωμένους ιδιώτες καλλιτέχνες». Σκοπός της μελέτης ήταν ν’ αναδείξει τις σύγχρονες μεθόδους εκτέλεσης των καλλιτεχνημάτων αυτών, σε σύγκριση με τις παλαιές, ώστε να γίνουν καλύτερα κατανοητές οι διαφορές του σήμερα και του χθες, αλλά και τα κοινά μεταξύ τους σημεία.
Κορυφή σελίδας
Στήριξη του Αρχιεπσκόπου στον εμπορικό κόσμο
Την διαβεβαίωση ότι η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών μέσω της «Αποστολής» θα προσφέρει στήριξη στους εμπόρους που δοκιμάζονται από την κρίση, έδωσε χθες ο Μακαριώτατος, σε συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο και τον Γενικό Γραμματέα της ΕΣΕΕ Βασίλη Κορκίδη και Γιώργο Καρανίκα και τον Γενικό Διευθυντή της «Αποστολής» κ. Κωνσταντίνο Δήμτσα.
Οι εκπρόσωποι της ΕΣΕΕ περιέγραψαν τις οδυνηρές και πολυδιάστατες συνέπειες από την οικονομική εξαθλίωση, οι οποίες έχουν οδηγήσει πολλές ελληνικές οικογένειες εμπόρων σε απόγνωση. Η επιβίωση μιας στις τρεις μικρομεσαίες οικογένειες είναι οριακή και πολύ κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ για τις υπόλοιπες δύο στις τρεις είναι προβληματική. Δύο στους δέκα γονείς σταματούν τα παιδιά τους από παιδικούς σταθμούς, ενώ πέντε στους δέκα από τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια τα εγγράφουν σε δημόσια σχoλεία, αδυνατώντας να πληρώσουν δίδακτρα και φροντιστήρια. Η οικονομική ανασφάλεια στις ελληνικές οικογένειες απαιτεί την παροχή κοινωνικών βοηθημάτων για συμβουλευτική, ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη. Η ανάδειξη των κρατικών δομών πρόνοιας, όπως το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), τα οποία παρέχουν υπηρεσίες επείγουσας ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης σε άτομα και οικογένειες που διέρχονται κρίση, είναι σημαντική αλλά όχι αρκετή.
Όπως είπε ο κ. Κορκίδης: «Τη δύναμη της Εκκλησίας να προσελκύει ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες όταν βρίσκονται σε κατάσταση απελπισίας και ανάγκης δεν μπορεί να την αναπληρώσει κανένας δημόσιος φορέας. Η Εκκλησία ό,τι σημαντικό προσφέρει με τα συσσίτια και κάθε άλλη βοήθεια στους άστεγους, τους άπορους, τους ηλικιωμένους και τη νεολαία, το κάνει αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες και συγκεντρώσεις και όχι στις πλατείες των πόλεων, μοιράζοντας πατάτες και κρεμμύδια παρουσία των ΜΜΕ για άγρα ψήφων και εντυπώσεων. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι έλληνες έμποροι σήμερα είναι οι αυξανόμενες ψυχικές παθήσεις, η κατάθλιψη και η μελαγχολία που οδηγούν χιλιάδες συνανθρώπους μας στην αμαρτία της αυτοκτονίας, ενός τραγικού φαινομένου, το οποίο εκατονταπλασιάστηκε στη χώρα μας μέσα σε ενάμισι χρόνο».
Σε αυτό το πλαίσιο, και με τη βοήθεια της ΕΣΕΕ και των Εμπορικών Συλλόγων θα προωθηθεί η δημιουργία Κοινωνικής Εταιρείας για τη σίτιση, περίθαλψη και στέγαση, με στόχο την ανακούφιση των συναδέλφων εμπόρων και των οικογενειών τους που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την τρέχουσα οικονομική συγκυρία. Ήδη, πολλές επιχειρήσεις έχουν αποδεχθεί με υψηλό αίσθημα ευθύνης να συνδράμουν την εν λόγω σημαντική προσπάθεια, προσφέροντας τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης.
Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος χαρακτηριστικά ανέφερε: «η Εκκλησία είναι δίπλα σε όποιον υποφέρει σε όποιον την χρειάζεται. Η αγκαλιά μας συνεχώς μεγαλώνει, γνωρίζουμε τα προβλήματα των εμπόρων, των οικογενειών τους, την δύσκολη επιβίωση της μικρομεσαίας επιχείρησης, είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε τον αγώνα τους, να ενθαρρύνουμε την ελπίδα τους».
Ο κ. Δήμτσας από την πλευρά του δήλωσε: «Είναι μια συνεργασία που ξεκινά με γνώμονα τον άνεργο έμπορο, την οικογένεια του, να διασφαλίσουμε τρόπους υποστήριξης και να σταθούμε αρωγοί στην καθημερινή βιοπάλη των συνανθρώπων μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να εφαρμόσουμε στην πράξη κοινωνικές συμμαχίες με πλήρη επίγνωση του ρόλου μας που δεν είναι άλλος από την ανακούφιση όσων ανθρώπων βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας και η οικονομική κρίση απειλεί την επιβίωση τους. Στο άμεσο χρονικό διάστημα θα ανακοινωθούν οι ενέργειες και οι δράσεις μας, το πρόγραμμα της συνεργασίας μας».
Κορυφή σελίδας
Η φωνή της Ορθοδοξίας στην Ευρώπη απέναντι στην κρίση της Μέσης Ανατολής
Η παρουσία των Ορθόδοξων Εκκλησιών για την προάσπιση των δικαιωμάτων των χριστιανών στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, αλλά και η συμβολή τους στην ειρήνη και το διαθρησκευτικό διάλογο, αναδείχθηκε κατά την επίσκεψη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, Πατριάρχη Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης και Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου. H επίσκεψη των Προκαθημένων στα ευρωπαϊκά όργανα συμπίπτει με την επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ’ στο Λίβανο σε μία κρίσιμη περίοδο στην Εγγύς και Μέση Ανατολή και είναι σημαντικό να αναδειχθεί και ο ιστορικός αλλά και σύγχρονος ρόλος της Ορθοδοξίας για την ενότητα μεταξύ των χριστιανικών εκκλησιών στην περιοχή.
Η αντιπροσωπεία των Προκαθημένων, συνοδευόμενοι από την ευρωβουλευτή Ρόδη Κράτσα, συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο της Ε.Ε. κ. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στον οποίο παρουσίασαν την έκρυθμη κοινωνική κατάσταση στις χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, τη βία που υφίστανται οι χριστιανικές κοινότητες και τον εξαναγκασμό τους για μαζική έξοδο προς Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία. Παράλληλα, αναφέρθηκαν και στο ρόλο των εκκλησιών τους για την επικράτηση της ειρήνης, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη στήριξη όλων των πολιτών που δοκιμάζονται στην ευρύτερη περιοχή. Οι Προκαθήμενοι ιδιαίτερα επεσήμαναν την τραγική κατάσταση που επικρατεί στη Συρία και την κινητοποίηση στην οποία συμμετέχουν για τη βοήθεια των Σύρων προσφύγων στις γειτονικές χώρες [Λίβανο, Ιορδανία, Τουρκία] οι οποίοι ανέρχονται περίπου σε 240.000.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Μπαρόζο τόνισε ότι η Ευρώπη παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την ειρήνευση στη Μ. Ανατολή, για την ελευθερία της πίστης και της άσκησής της και την ανθρωπιστική βοήθεια. Ανακοίνωσε ότι θα επισκεφτεί σύντομα κατάλυμα προσφύγων στην Ιορδανία, όπου θα έχει την ευκαιρία να συναντήσει και τους ιεράρχες που αγωνίζονται για την ανακούφιση των θυμάτων της βίας. Τις επόμενες ημέρες, οι Προκαθήμενοι θα συναντηθούν με μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την Παρασκευή με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Χέρμαν βαν Ρομπάι.
(φωτογραφία: Οι Προκαθήμενοι με την κα Κράτσα και τον Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Μιγκέλ Άνχελ Μαρτίνεζ Μαρτίνεζ)
Κορυφή σελίδας
Σήμερα Πέμπτη στον 89,5
Στη ραδιοφωνική Βιβλιοθήκη, στις 23:00 το βράδυ, ακούμε τον π. Βαρνάβα Θεοχάρη να διαβάζει από το βιβλίο «Αββά Δωροθέου. Έργα Ασκητικά». Από τις εκδόσεις: Ετοιμασία. Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καρέα.
Το πρόγραμμα του Σταθμού μεταδίδεται και από τον δικτυακό τόπο:
http://www.ecclesia.gr/greek/ecclesiaradio/index.asp
Κορυφή σελίδας
ΧΟΡΗΓΟΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ
|
