Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ο μεγάλος θόρυβος που δημιούργησαν πολιτικά και δημοσιογραφικά πρόσωπα εναντίον του νομοσχεδίου περί αναβαθμίσεως της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως, αν δεν είναι κατευθυνόμενος και δεν υπηρετεί συγκεκριμένα αντιεκκλησιαστικά συμφέροντα, είναι προϊόν παραπληροφόρησης και συντεχνιακής αντίδρασης μερικών καθηγητών των δύο Θεολογικών Σχολών. Προς ορθή ενημέρωση του κοινού με γνώμονα την αλήθεια, παραθέτουμε κατωτέρω μερικά σημεία τα οποία διαφωτίζουν τις θιγείσες πτυχές του ζητήματος.

1. Το επίμαχο νομοσχέδιο έχει καταρτισθεί ήδη από το έτος 1998 επί Υπουργού Εθν. Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Γεράσιμου Αρσένη, προς τον οποίο ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ανέπτυξε το πρόβλημα της αναβαθμίσεως της παρεχόμενης Εκκλ. Εκπαιδεύσεως στα μελλοντικά στελέχη της Εκκλησίας. Ο επόμενος Υπουργός κ. Πέτρος Ευθυμίου το παρέλαβε από τα χέρια του προκατόχου του, και με ειδική Επιτροπή που συγκρότησε το διαρρύθμισε ελαφρώς χωρίς να αλλοιώσει την βασική του φιλοσοφία. Επομένως, και οι δύο Υπουργοί επί ΠΑΣΟΚ είχαν συμφωνήσει στη βάση του νομοσχεδίου. Η σημερινή Υπουργός κ. Μαριέττα Γιαννάκου το παρέλαβε από τον προκάτοχό της και το προώθησε, αφού κι αυτή επέφερε μερικές ελαφρές αλλαγές. Και οι τρεις Υπουργοί συμφώνησαν επί της δομής του νομοσχεδίου και δεν εξέφρασαν καμία επιφύλαξη στην ψήφισή του από την Βουλή.

2. Οι τέσσερις ανώτατες σχολές που προβλέπονται στο νομοσχέδιο, είναι οι μέχρι σήμερα ανώτερες που λειτουργούν και πρόκειται να είναι παραγωγικές σχολές της Εκκλησίας, δηλ. οι απόφοιτοί τους θα χρησιμοποιούνται μόνο από την Εκκλησία και δεν θα έχουν δικαίωμα να απορροφηθούν από το κράτος. Δηλ. πρόκειται για σχολές που θα προετοιμάζουν τα μελλοντικά στελέχη της Εκκλησίας, η οποία ζήτησε να ανεβάσει την μόρφωσή των σε υψηλότερο επίπεδο, ώστε να έχουμε μορφωμένους Ιερείς. Επομένως, δεν πρόκειται ούτε για θεολογικές σχολές ευρείας λειτουργικότητας, ούτε, πολύ περισσότερο, για Πανεπιστήμιο.

3. Πρότυπο των σχολών αυτών της Εκκλησίας ετέθησαν οι παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων, των οποίων η συνταγματικότητα έχει ήδη αρμοδίως κριθεί. Αυτές εκπαιδεύουν τα στελέχη των Ε. Δ. όπου και απορροφώνται οι απόφοιτοί των και δεν θέτουν σε διακινδύνευση τις θέσεις εργασίας άλλων ομοειδών επιστημόνων ως είναι λ. χ οι ιατροί. Από όλους αναγνωρίζεται στο κράτος το δικαίωμα να διαθέτει δικές του σχολές για την εκπαίδευση των στελεχών του στρατεύματος, και κανείς ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκε γι αυτό. Γιατί τώρα που η Εκκλησία ζητεί να υπάρχουν σχολές που θα παρέχουν εξειδικευμένες γνώσεις στα στελέχη της έχει ξεσηκωθεί η λυσσαλέα αυτή αντίδραση;

4. Όραμα του Αρχιεπισκόπου είναι να έχει και η Εκκλησία λόγο στην διαμόρφωση και την εκπαίδευση των δικών της στελεχών. Είναι παράλογο άλλος να εκπαιδεύει για λογαριασμό της Εκκλησίας τους μελλοντικούς ιερείς, και η Εκκλησία να αρκείται στο να τους αξιοποιεί μόλις αποφοιτήσουν. Οι σχολές αυτές, ενώ δεν χάνουν το δημόσιο χαρακτήρα τους και εξακολουθούν να τελούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εθν. Παιδείας και Θρησκευμάτων, λειτουργούν υπό την ευθύνη Συμβουλίων στα οποία η Εκκλησία εκπροσωπείται σε αριθμό μεν που δεν είναι η πλειοψηφία αλλά διαθέτει τον Πρόεδρο.

5. Πρόθεση της Εκκλησίας δεν είναι να διαμορφώσει στελέχη της που να διαπνέονται από φονταμενταλιστικές ιδέες, από ρατσισμό ή και φανατισμό, όπως την κατηγορούν οι μόνιμοι κατήγοροί της, αλλά να καταρτίσει ορθόδοξους κληρικούς με πνευματικότητα, ήθος και μόρφωση ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν τα σύγχρονα προβλήματα με τον κατάλληλο τρόπο. Αν αυτό λέγεται «Χομεϊνισμός», τότε οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά των. Τα δε οικοτροφεία στα οποία θα διαμένουν οι σπουδαστές δεν πρόκειται να είναι εκτροφεία μειονεκτικών χαρακτήρων, όπως εγράφη, αλλά αντιθέτως θερμοκήπια όπου θα καλλιεργούνται οι αρετές που πρέπει να χαρακτηρίζουν τους κληρικούς και τα άλλα στελέχη της Εκκλησίας.

6. Σκοπός του νομοσχεδίου είναι να εκσυγχρονίσει το εκπαιδευτικό σύστημα που υπάρχει σήμερα για τα στελέχη της Εκκλησίας. Ανυποχώρητη θέση της Εκκλησίας είναι να έχει λόγο και δη κύριο λόγο στην διαμόρφωσή των σχετικών προγραμμάτων. Το πιστοποιητικό χρηστοήθειας που απαιτείται δεν είναι δικαιολογητικό για εισαγωγή φοιτητών, αλλά προϋπόθεση για να λάβουν μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις. Και βέβαια, σκοπός του είναι να εξασφαλισθεί εκ των προτέρων το ήθος του υποψηφίου, η πίστη του και η επιθυμία του να εξελιχθεί σε στέλεχος της Εκκλησίας. Τι πιο λογικό, πιο πρακτικό, πιο αναγκαίο από αυτό;

7. Οι καθηγητές που θα αναλάβουν να διδάξουν στις ανώτατες αυτές σχολές δεν πρόκειται να υπολείπονται σε τίποτε από τους καθηγητές που διδάσκουν σε άλλες ανώτατες σχολές. Το νομοσχέδιο προβλέπει λεπτομερείς διαδικασίες εκλογής καθηγητών που κινούνται στις ίδιες προϋποθέσεις που προβλέπονται για όλους τους καθηγητές των Α. Ε. Ι. Τίποτε το χαριστικό δεν προβλέπεται στο νομοσχέδιο.

8. Οι ανώτατες αυτές σχολές θα περιλαμβάνουν και προγράμματα που αναφέρονται σε Εκκλ. Τέχνες, όπως λ. χ. Βυζαντινή Μουσική, Ναοδομία, συντήρηση χειρογράφων και εικόνων, Βιοηθική κλπ., ώστε να μπορούν να σπουδάζουν και όσοι εξασκούν ως επάγγελμα τις τέχνες αυτές μέσα στην Εκκλησίας, προσλαμβάνοντας το αναγκαίο θεολογικό υπόβαθρο των τεχνών που θα εξασκήσουν.

9. Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την ίδρυση Σχολής Επιμόρφωσης Στελεχών της Εκκλησίας, που απευθύνεται στους ήδη χειροτονημένους κληρικούς και άλλους λαϊκούς που υπηρετούν στην Εκκλησία, ώστε κι αυτοί να λάβουν την αναγκαία επιμόρφωση. Η Σχολή αυτή θα λειτουργεί με ευθύνη της Εκκλησίας.

10. Καθ’ όσο αφορά στα σχολεία Μ. Εκπαίδευσης, η καινοτομία του σχεδίου είναι ότι α) καθιερώνει το Γυμνάσιο δεύτερης ευκαιρίας, όπως ισχύει και λειτουργεί στην Μ. Εκπαίδευση για υποψήφιους κληρικούς ή και ήδη χειροτονημένους αλλά μεγάλης σχετικώς ηλικίας και β) ιδρύει Ι. Ε. Κ για την 4η τάξη των ενιαίων εκκλ. λυκείων.

Αυτή είναι, με λίγα απλά λόγια, η αλήθεια περί το νομοσχέδιο που εξόργισε τόσο πολύ τους αμύντορες της επιστήμης. Ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος επιδιώκει να εξυψώσει την παρεχόμενη στους υποψήφιους κληρικούς μόρφωση. Και κανείς δεν μπορεί να του αμφισβητήσει αυτήν την επιθυμία ή και την αξίωση. Πολύ δε περισσότερο να τον κατηγορήσει ότι επιβάλλει χομεϊνικού δήθεν τύπου σχολές, ελέγχου της έρευνας και άλλα παρεμφερή αστεία, που δεν αντέχουν στην λογική και σοβαρή κριτική.