Π Ρ Ο Σ Φ Ω Ν Η Σ Ι Σ

του Αρχιεπισκόπου προς την Ιεραρχία του Οκτωβρίου 2003

Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Μεσσηνίας κ.κ. Χρυσόστομε, Ἀντιπρόεδρε τῆς Ι.Σ.Ι.

Σεβασμιώτατοι καί ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,


Ἡ κατ’ ἔτος τακτική συνέλευσις τῆς Ι.Σ.Ι. ἀποτελεῖ ὁπωσδήποτε γεγονός πολυσήμαντο γιά τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί δέον νά συνιστᾶ σημεῖον ἀναφορᾶς Κλήρου καί λαοῦ, ἐπειδή εἶναι ἡ κορυφαία ἐκδήλωση τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος, τοῦ διέποντος ἀπ’ αἰώνων τήν ἱστορικήν πορείαν τῆς Ἐκκλησίας. Κατ’ αὐτήν, ὡς γνωστόν, δέν συζητοῦνται μόνο τά ἀνακύπτοντα σοβαρά ζητήματα εἰς τήν πορείαν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, οὔτε γίνεται μόνο σφαιρική οὔτως εἰπεῖν ἐνημέρωσις τῶν μελῶν της ἐπί τῶν διατρεξάντων σοβαρῶν προβλημάτων καί τῆς ἀντιμετωπίσεώς των παρά τῆς Δ.Ι.Σ. - ὅσων ἐννοεῖται δέν ἐμπίπτουν εἰς τήν ἀποκλειστικήν ἀποφασιστικήν ἁρμοδιότητα τῆς ΙΣΙ, -ἀλλά προσφέρεται παραλλήλως ἡ εὐκαιρία τῆς ἀδελφικῆς ἀναστροφῆς καί κοινωνίας τῶν Σεβασμιωτάτων Ἱεραρχῶν, ἐν τῷ πνεύματι τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐν Χριστῷ ἀδελφότητος, πρός ἀμοιβαίαν ἐνίσχυσιν στόν προκείμενον ἀγῶνα ὑπέρ τῆς εὐσεβείας μας, ἀλλά καί παρηγορίαν στίς θλίψεις πού δοκιμάζομεν ἕνεκα τῆς προϊούσης ἐξελίξεως τῆς εὐρωπαϊκῆς κοινωνίας ὡς κοσμικῆς, ὡς κοινωνίας δηλαδή οὐσιαστικά χωρίς Θεό. Διά τοῦτο καί εὐχαριστοῦμεν ἀπό καρδίας τόν Κύριό μας καί Δομήτορα τῆς Ἐκκλησίας, διότι καί ἐφέτος μᾶς χαρίζει τήν εὐλογημένην αὐτήν εὐκαιρία, τήν ὁποίαν καί ἀξιοποιοῦμε κατά τόν καλύτερο τρόπο, ἐπ’ ἀγαθῷ τοῦ ποιμνίου μας καί τῆς μέσα στόν κόσμο πορείας καί θέσεώς μας.

Εὐχαριστοῦμεν ἐπίσης τόν Κύριόν μας καί διά τάς θλίψεις τάς εὑρούσας ἡμᾶς σφόδρα καθώς καί διά τήν ὑπομονήν καί διάκρισιν τάς ὁποίας μᾶς ἐξησφάλισεν εἰς τήν ἀντίκρουσιν τῶν δηλητηριωδῶν καί πεπυρωμένων βελῶν τοῦ πονηροῦ, βελῶν τά ὁποῖα ἐξεπορεύθησαν ἄλλοτε μέν ἔσωθεν τῆς αὐλῆς μας καί ἄλλοτε ἕξωθεν αὐτῆς. Ἀμετροέπειες, εὔκολος κριτική καί ἀμφισβήτησις καί αὐτῆς εἰσέτι τῆς ἀγάπης μας πρός τήν Ἐκκλησίαν, κακοπιστία, φθόνος καί ἔρις ὑπῆρξαν χαρακτηριστικά σημεῖα τῆς ἰδιόρρυθμης αὐτῆς διαπάλης. Ἄλλωστε, κατά τόν θεῖον Γρηγόριον τόν Θεολόγον, «πάντες εἰ ἐσμέν εὐσεβεῖς ἐξ ἑνός μόνον, τοῦ καταγινώσκειν ἄλλων ἀσέβειαν» (Λόγος β, P.G. τ. 35, 485). Καί πάλιν κατά τόν αὐτόν ἅγιον Πατέρα «ἄπτεται γάρ οὐ τῶν πολλῶν μόνον, ἀλλά καί τῶν ἀρίστων ὁ μῶμος ὡς μόνον ἄν εἶναι τοῦ Θεοῦ τό παντελῶς ἄπταιστον καί ἀνάλωτον πάθεσιν» (Ἐπιτάφιος εἰς τόν Μ. Βασίλειον P.G. τ. 36, 533). Εἴμεθα ἐπίσης εὐγνώμονες πρός τόν Κύριον διότι κατά τήν προλαβοῦσαν Συνοδικήν περίοδον, τά μετέχοντα τῆς ΔΙΣ μέλη τῆς Ἱεραρχίας διεπνέοντο ἄπαντα ἀπό βαθεῖαν ἐπίγνωσιν καί ὑπευθυνότητα ἔναντι τῶν ἀναφυέντων προβλημάτων καί διά τῶν σοφῶν ὑποδείξεών των ὡδήγησαν τά πράγματα εἰς ὁμαλάς λύσεις, τοῦθ’ ὅπερ καί προσδοκῶμεν καί ἐλπίζομεν νά συμβῆ καί κατά τήν μόλις πρός μηνός ἀρξαμένην νέαν συνοδικήν περίοδον. Ἡμεῖς προσωπικῶς ἀγαπῶμεν καί τιμῶμεν ἐξίσου ἄπαντες ἀνεξαιρέτως τούς ἐν Χριστῷ Ἀδελφούς καί ἔχομεν ἀποδείξει ἐπανειλημμένως τοῦτο δι’ ἔργων καί εὐπρεπείας, ἡ ὁποία ἐπιθυμοῦμεν νά μᾶς χαρακτηρίζει εἰς ὅλας μας τάς ἐνεργείας. Καί ὅταν ἀκόμη δεχόμεθα ἄδικον καί ἀμετροεπῆ κριτικήν δέν ἔχομεν ἐπιτρέψει εἰς τόν ἑαυτόν μας προσωπικήν αντιδικίαν, οὔτε μείωσιν τῶν πρός τούς εὐαρίθμους ἐπικριτάς μας αἰσθημάτων μας, παρά τό γεγονός ὅτι ἔντονον ἀναδύεται ἐκ τῶν μυχίων μας τό παράπονον τῆς ἐθελοτυφλότητος καί βαναυσότητος αἱ ὁποῖαι συνοδεύουν κατά κανόνα τά ἐκτοξευόμενα ἐναντίον μας βέλη, ὡς εἴμεθα εἰς θέσιν νά ἀποδείξωμεν ἀνά πᾶσαν στιγμήν ἐντός τῆς αἰθούσης ταύτης, εὐκαιρίας δοθησομένης.


***
Ἐπειδή διά λόγους ἐξοικονομήσεως χρόνου δέν πρόκειται ἐφέτος νά σᾶς παρουσιάσω, ὡς ἔπρατττα κατά τά περασμένα χρόνια, μέ Εἰσαγωγικήν ὁμιλία μου, τά οὕτως εἰπεῖν πεπραγμένα τῆς ληξάσης Συνοδικῆς περιόδου πρός ἐνημέρωσίν σας, ἐσκέφθην νά συμπεριλάβω στήν προσφώνησή μου αὐτή περιληπτικά μερικά ἀπό τά σοβαρότερα θέματα πού ἀνέκυψαν, εἴτε ἀνεφάνησαν κατά τήν διάρκειαν τῆς ὑφ’ ἱστόρησιν περιόδου, ἤ ἐκληροδοτήθησαν σ’ αὐτήν ἀπό τό παρελθόν, μόνο καί μόνο γιά νά συνειδητοποιήσετε ἀκόμη περισσότερον τούς ἀποκαλυπτικούς καιρούς τῆς μετανεωτερικῆς μας ἐποχῆς, πού ἐπιβάλλουν σέ ὅλους μας ηὑξημένη ἐγρήγορση, καί σοβαρή ἐνασχόληση μέ τά οὐσιώδη, ἐνῶ παράλληλα μᾶς ἀναγκάζουν νά ἀνακαλέσουμε στήν μνήμη μας μερικές ἀλήθειες ὅτι δηλ. ἡ Ἐκκλησία ἐπιτελεῖ τό σωστικό της ἔργο ὄχι μέ ἐκεῖνα πού συνήθως πράττει, οὕτε μέ ἐκεῖνα πού λέγει, ἀλλά μέ αὐτό πού εἶναι. Δηλ. τήν πίστη ἑνός «καινού» κόσμου διαφορετικοῦ ἀπό τόν φθαρτό καί συμβατικό στόν ὁποῖο ζοῦμε, καί τή βίωση τῆς προσδοκώμενης Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, πού δέν εἶναι ἁπλά μιά ἐσχατολογική μόνον ὀντότητα, ἀλλά ἀποτελεῖ καί μιά χειροπιαστή πραγματικότητα, ἐναλλακτική πρόταση ζωῆς, ὑπέρβαση τῆς καθημερινότητας καί τῆς φθαρτότητας τῆς χοϊκῆς ζωῆς μας.

Ἀναγκαστικά ὁ λόγος μου αὐτός θά εἶναι περιληπτικός καί σύντομος, ἀλλά σαφῆς καί περιεκτικός. Ἄλλωστε τά ἐκδιδόμενα εἰς τό τέλος ἑκάστης μηνιαίας Συνόδου δελτία τύπου ἐπί τῶν ληφθεισῶν κατά τάς συνεδρίας ἀποφάσεων, ἔχουν τηρήσει κατά βάσιν ἐνήμερον τήν Ἱεραρχίαν ἐπί τῶν σοβαρωτέρων ὑποθέσεων πού ἀπησχόλησαν τό διαρκές συνοδικόν μας ὄργανον.


***
1. Κορυφαία μέριμνά μας καί κατά τό διαρρεύσαν χρονικό διάστημα ὑπῆρξεν ἡ ἀνάγκη ἐσωτερικῆς ἀναδιοργάνωσης τῶν ὑπηρεσιῶν καί τῶν στελεχῶν μας κυρίως. Τό ἔμψυχο στελεχιακό μας δυναμικό παραμένει ἡ μεγάλη μας δύναμη ἀλλά καί ἡ μεγάλη μας ἀδυναμία ταυτοχρόνως τόσο στή διοίκηση, ὅσο καί στήν ἱεραποστολή ἐνώπιον τῶν προκλήσεων τοῦ κόσμου γιά μιά συνεχῆ μαρτυρία ζωῆς καί πίστεως. Ἡ καλλιέργεια πρωτίστως τῶν ἱερατικῶν κλίσεων καί ἡ ἐξασφάλιση νέων καί προσοντούχων κληρικῶν ἐπέβαλαν τήν σέ βάθος ἀνάλυση τοῦ θέματος αὐτοῦ, ὅπως ἀνεπτύχθη πρό ἔτους στήν αἴθουσα αὐτή, προκειμένου νά συναχθοῦν σοφά καί κυρίως ρεαλιστικά συμπεράσματα καί νά ὑπερπηδηθοῦν θεσμικές ἀγκυλώσεις καί πεπαλαιωμένες ἀντιλήψεις πού ἐμποδίζουν τήν προσέλευση στόν κλῆρο νέων ἀνθρώπων. Κατά τήν διάρκεια τῶν ἐργασιῶν τῆς παρούσης Συνόδου θά παρουσιασθοῦν τά συμπεράσματα στά ὁποῖα κατέληξαν οἱ 4 ὁμάδες ἐργασίας πού συνεκροτήθησαν μετά τήν σχετική εἰσήγηση τοῦ Σεβ. Θηβῶν κ. Ἱερωνύμου καί τό ἀποτέλεσμα τῆς ἐπεξεργασίας πού αὐτά ὑπέστησαν ἀπό τήν ΔΙΣ. Παραλλήλως συνεχίσθησαν τά προγράμματα τῆς διά βίου ἐπιμόρφωσης τῶν στελεχῶν μας, τά συνέδρια, οἱ ἡμερίδες, τά πνευματικά συμπόσια καί ὅλες οἱ συναφεῖς δραστηριότητες προκειμένου τά στελέχη μας νά ἀναχθοῦν σέ ἀνώτερα ἐπίπεδα ἐκπαίδευσης καί μάθησης γιά νά καταστοῦν κατάλληλότερα καί ἱκανότερα νά ἀντιμετωπίζουν τίς ἀνάγκες τῶν καιρῶν.

Πρέπει νά ὁμολογήσουμε ὅτι δέν διαθέτουμε στό βαθμό πού θά ἐπιθυμοῦσαμε αὐστηρῶς ἐπιλεγμένα στελέχη σέ ἀριθμό ἀνάλογο τῶν συνεχῶς αὐξανομένων ἀναγκῶν μας, καί δέν ἀσκοῦμε συστηματικά πρακτικές ποιοτικῆς ἀναβάθμισης καί ἀνανέωσης. Ἡ ἔλλειψη αὐτή μᾶς ὁδήγησε, ὅπως λεπτομερῶς ἀνελύσαμε πρός τήν ΔΙΣ, στήν ἀνάγκη καθιερώσεως ὑποτροφιῶν σέ νέους καί γιά γνωστικά ἀντικείμενα, τά ὁποῖα μέχρι πρό τινος ἐθεωροῦντο ἀδιάφορα γιά τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι μέ τήν ἔναρξη τοῦ νέου προγράμματος αὐτή τήν ὥρα σπουδάζουν στό ἐξωτερικό μέ ὑποτροφία τῆς Ἐκκλησίας νέοι στή Βιοηθική, στή δημοσιογραφία, στή διοίκηση, στίς διεθνεῖς σχέσεις, στήν τεχνική τῆς τηλεόρασης, στή ναοδομία, κλπ. Ταυτόχρονα προωθήσαμε πρόγραμμα ταχείας ἐκμάθησης τῆς ἀγγλικῆς γλώσσης ἀπό ὁμάδα 25 νέων κληρικῶν τῆς Ι.Α.Α., τό ἴδιο δέ συνεστήσαμε, μέ ἀπόφαση τοῦ ΔΙΣ καί πρός τούς Σεβ. Ἱεράρχες, σέ μιά προσπάθεια νά ἀποκτήσουμε στελέχη κατηρτισμένα καί γλωσσομαθῆ, διότι καί στό σημεῖο αὐτό ὑστεροῦμε. Κάθε ὅμως προσπάθειά μας νά ἐπιμορφώσουμε τά ὑπάρχοντα στελέχη μας καί νά ὀργανώσουμε τό χῶρο μας εὔκολα διαστρέφεται καί παρουσιάζεται ἄλλοτε μέν ὡς δῆθεν ἐκκοσμίκευση, ἄλλοτε δέ ὡς δῆθεν ἀπομίμηση βατικανείων μεθόδων ὀργάνωσης, ἐνῶ τό ἀληθές εἶναι ὅτι ὁ κόσμος ἀλλάζει καί τό σκηνικό μεταβάλλεται καί ὅποιος δέν τό ἀντιλαμβάνεται ἀδικεῖ καί τόν ἑαυτόν του καί τήν Ἐκκλησία.

Παραλλήλως μελετήσαμε τίς δυνατότητες ἀλλαγῶν στίς δομές τοῦ ἱεραποστολικοῦ μας ἔργου ὡς λ.χ. τήν ἀναδιοργάνωση τοῦ θεσμοῦ τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων, τήν ἀναδιάρθρωση τῶν ἐνοριῶν τῶν μεγάλων ἀστικῶν κέντρων, τήν ἄσκηση μέ νέες μεθόδους τῆς ποιμαντικῆς, τήν ἀνάληψη πρωτοβουλιῶν σέ νέους κρίσιμους τομεῖς, ὅπως εἶναι λ.χ. τά ναρκωτικά. Σέ ἐπίπεδο κεντρικῆς διοίκησης ἑτοιμάσαμε τόν Κανονισμό λειτουργίας τῶν Συνοδικῶν καί τῶν Εἰδικῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν, φροντίσαντες νά διευκολύνουμε τήν αὐτενέργεια καί τήν ἀνάληψη πρωτοβουλιῶν ἀπό τούς Γραμματεῖς κυρίως, οἱ ὁποῖοι, ἐπειδή εἶναι μόνιμα ἀπησχολημένοι μέ τά εἰδικά θέματα ἑκάστης Ἐπιτροπῆς, φρονοῦμεν ὅτι δέν πρέπει νά περιορίζονται στήν τυπική διεκπεραίωση μόνο τῶν λαμβανομένων ἀποφάσεων, ἀλλά νά ἀναλάβουν ἔργον συντονισμοῦ, μέ τή συνεργασία τῶν Προέδρων των, τοῦ ὅλου ἔργου τῆς Ἐπιτροπῆς, ἐπειδή αὐτοί εἶναι μόνιμα στελέχη τῶν Ἐπιτροπῶν καί πρέπει νά κληθοῦν νά κινήσουν διακριτικά τό μηχανισμό λειτουργίας καί ἀποδοσής των. Ὑπάρχουν καί ἄλλες προτάσεις πού μελετῶνται καί θά ὡριμάσουν γιά νά ἀχθοῦν πρός συζήτηση ἐνώπιον εἴτε τῆς ΔΙΣ, εἴτε τῆς ΙΣΙ. Ὅμως εἶναι ἀνάγκη νά ὑπογραμμίσω ἐδῶ τίς δυσκολίες προσαρμογῆς πρός τίς νέες συνθῆκες πού διαμορφώνονται, δυσκολίες πού ἀπορρέουν ἀπό τή φύση τοῦ μηχανισμοῦ τῆς Ἐκκλησίας καί ἀπό τήν ἀπουσία σχετικοῦ προβληματισμοῦ. Πιό εὔκολο εἶναι νά ὀχυρώνεται κανείς πίσω ἀπό τήν δῆθεν πνευματικότητα πού τόν ἐνδιαφέρει γιά νά ἀπορρίπτει κάθε ἀνανεωτική προσπάθεια. Ἀλλά καί κάθε σχετική πρόταση γιά νά εἶναι βιώσιμη καί κυρίως ἀποτελεσματική θά πρέπει νά ἐκκινᾶ ἀπό εἰλικρινές ἐνδιαφέρον γιά τήν πρόοδο τῆς Ἐκκλησίας καί ὄχι ἀπό στενόκαρδες καί ὀπισθόβουλες σκέψεις, πού ἀποβλέπουν στήν ἱκανοποίηση στείρων παθῶν καί μικρῶν ἐπιδιώξεων προσωπικοῦ χαρακτήρα.

2. Κατά τήν διαρρεύσασαν περίοδον ἐκυριάρχησεν ἡ νέα Συνταγματική Συνθήκη τῆς Ε.Ε. καί ἡ προσπάθεια γιά τήν ἀναφορά στό προοίμιόν της τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὡς θεμελίου τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ. Γιά τό ζήτημα τοῦτο ἡ Ἐκκλησία μας πολλάκις διεκήρυξε τήν ἐπίσημη θέση της ὅτι ἡ μνεία καί τοῦ Χριστιανισμοῦ μεταξύ τῶν πνευματικῶν ρευμάτων πού διεμόρφωσαν τήν Εὐρώπη –κλασσική ἑλληνική ἀρχαιότης, καί ρωμαϊκό δίκαιο- εἶναι ζήτημα ἱστορικῆς μνήμης καί αὐτοσυνειδησίας, γραπτά δέ ὑπομνήματα ἐπ’ αὐτοῦ ἀπηυθύνθησαν πρός τήν ἑλληνική κυβέρνηση, τίς ἑτερόδοξες εὐρωπαϊκές Ἐκκλησίες, πρός τά θεσμικά ὄργανα τῆς Ε.Ε., τούς εὐρωβουλευτές μας, καί τον κ. Βαλερύ Ζισκάρ Ντ’ Ἐσταίν πρ. Πρόεδρο τῆς Γαλλικῆς Δημοκρατίας καί Πρόεδρο τῆς Συνέλευσης ἡ ὁποία ἐπεξεργάσθη τό ὑπό συζήτηση Εὐρωπαϊκό Σύνταγμα μέ τόν ὁποῖον συνηντήθημεν στήν Ἀθήνα καί εἴχαμε καί σχετική προφορική συζήτηση. Παραλλήλως εἴχαμε προσωπικές συναντήσεις τόσο μέ τό Προεδρεῖο τοῦ Εὐρ. Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν ΚΕΚ στήν Ἀθήνα, ὅσο καί μέ τόν ἀποχωροῦντα Γεν. Γραμματέα τοῦ Π.Σ.Ε. δρ. Ράϊζερ, στήν προσπάθειά μας νά ἐξασφαλίσουμε συναντίληψη στήν ἀποκατάσταση τῆς ἱστορικῆς ἀλήθειας. Γραπτό μήνυμα ἀπηυθύναμε καί πρός τόν Πάπαν Ρώμης Ἰωάννην-Παῦλον ΙΙ καθώς καί πρός τόν Παναγιώτατον Οἰκουμενικόν Πατριάρχην καί τούς λοιπούς Προκαθημένους τῶν ἁγίων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἐπίσης γιά τόν ἴδιο σκοπό συνεκαλέσαμεν στήν Ἀθήνα στίς ἀρχές Μαΐου διευρωπαϊκό Συνέδριο μέ θέμα «Ἀρχές καί ἀξίες γιά τήν οἰκοδόμηση τῆς Εὐρώπης» οἱ ἐργασίες τοῦ ὁποίου ἐστέφθησαν, κατά γενική ὁμολογία, ἀπό μεγάλη ἐπιτυχία. Σ’ αὐτό μετέσχον χριστιανοί ὅλων τῶν ὁμολογιῶν, καθώς καί πολιτικοί ἀπό τήν Ἑλλάδα καί τήν ὑπόλοιπη Εὐρώπη, πού ὅλοι διετράνωσαν τίς θέσεις των, ὅμοιες μέ τίς δικές μας, γιά τίς χριστιανικές ἀξίες πού βρίσκονται στή βάση καί στίς ρίζες τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ. Ἀτυχῶς οἱ προσπάθειες πού ἀπό κοινοῦ μέ τήν Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία κατεβάλαμε δέν ἐτελεσφόρησαν καί ἐνῶ στό σχέδιο προοιμίου τῆς Συνταγματικῆς Συνθήκης εἶχαν συμπεριληφθεῖ ὡς ρίζες τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Εὐρώπης, ὁ κλασσικός Ἑλληνισμός, τό ρωμαϊκό Δίκαιο καί ὁ Διαφωτισμός, οἱ εὐρωπαίοι πολιτικοί πρό τῶν πιέσεων καί τοῦ κινδύνου νά ἀναγραφεῖ καί τό ὄνομα τοῦ Χριστιανισμοῦ, διέγραψαν καί τίς προηγούμενες ἀναφορές, καί τοῦτο παρά τίς θαρραλέες σχετικές διακηρύξεις τῶν παλαιῶν πατέρων τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης, πού πρίν ἀπό 50 καί πλέον χρόνια εἶχαν διακηρύξει ὅτι «Ἄν ὁ Χριστιανισμός ἐξαφανισθεῖ μιά μέρα, τότε θά ἐξαφανισθεῖ ὁλόκληρος ὁ πολιτισμός μας» (Τ. Ἔλλιοτ). Τέλος ἡ ΔΙΣ, μέ τήν εὐκαιρία τῆς Θρονικῆς μας ἑορτῆς, ἀπήυθυνεν ἀπό τοῦ Ἀρείου Πάγου ἐμπνευσμένο Μήνυμα πρός τούς εὐρωπαίους, ὑπογραμμίζοντας τό ἀτόπημα τῆς διαγραφῆς τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀπό τό προοίμιο τοῦ σχεδίου Συντάγματος. Ἄς σημειωθεῖ ὅτι κατά τήν ὁμιλίαν ἀπό τοῦ ἱεροῦ Βράχου τοῦ Ἀρείου Πάγου στίς 29-6-03 ἐζητήσαμεν τήν εὐρεῖαν συμμετοχήν τῶν λαῶν στήν ἀποδοχή τοῦ νέου Συντάγματος, ὥστε στό μεῖζον τοῦτο θέμα νά προσδοθῆ τό μέγιστο δυνατό κῦρος μέ τήν ἐφαρμογή τῶν ἀρχῶν τῆς ἄμεσης δημοκρατίας. Τά κείμενα τῆς Διακηρύξεως, καί τῆς ὁμιλίας μας στόν βράχο τοῦ Ἀρείου Πάγου στήν ἐλληνική καί ἀγγλική γλῶσσα ἐξεδόθησαν σέ αὐτοτελές καλλιτεχνικό φυλλάδιο καί ἀπεστάλησαν πρός τά ἐνδιαφερόμενα μέρη τόσο στήν Ἑλλάδα, ὅσο καί στό ἐξωτερικό. Ἡ ἀποστολή αὐτή συνοδεύτηκε μέ ἐπιστολή πρός τίς Εὐρωπαϊκές Ἐκκλησίες γιά μιά συστράτευση στόν ἀγῶνα ὑπέρ τῆς ἀναγραφῆς τοῦ Χριστιανισμοῦ στό προοίμιο καί κατά τῆς περιθωριοποίησής του.

3. Κατά τήν ἰδίαν περίοδον εἰς τήν Πατρίδα μας καί εἰς ἄλλας χῶρας προωθήθηκαν οἱ ὑλιστικές καί ἄφρονες ὡφελιμιστικές ἀντιλήψεις καί εἰς τόν ἄνθρωπο. Ἡ φθοροποιός χρήση τῆς τεχνολογίας σέ βάρος τοῦ περιβάλλοντος τώρα ἄρχισε νά προωθεῖται καί σέ βάρος τοῦ ἴδιου τοῦ ἐφευρέτη της. Ὅπως γνωρίζετε ἐψηφίσθη στή Βουλή τῶν Ἑλλήνων ὁ Νόμος γιά τήν τεχνητή ὑποβοήθηση τῆς ἀναπαραγωγῆς, ὁ ὁποῖος πολλά προβλήματα μπορεῖ νά προκαλέσει εἰς τό ἐγγύς μέλλον καί γιά τόν ὁποῖο ἡ Ἱερά Σύνοδος κατέθεσε τίς παρατηρήσεις Της καί τίς ἐποικοδομητικές προτάσεις Της. Τά θέματα τῆς Βιοηθικῆς πού ἀφοροῦν στό μυστήριο τῆς ζωῆς θά κυριαρχήσουν τά ἑπόμενα χρόνια καί ἡ Ἐκκλησία μας διά τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς εἶναι ἕτοιμη νά δώσει λόγο ἐμπεριστατωμένο καί ὑπεύθυνο παντί τῷ αἰτούντι. Καί δέν θά παύσουμε νά κηρύσσουμε τόν σεβασμό στή ζωή, στήν πατρότητα, τή μητρότητα καί τήν οἰκογένεια, καί τήν ἀγάπη πρός τόν ἄνθρωπο ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς του εἰς τήν μήτρα τῆς μητέρας ἕως τόν φυσικό θάνατό του. Δέν θά παύσουμε νά καταδικάζουμε διαστροφές, ὅπως ἡ ὁμοφυλοφιλία, καί νά διδάσκουμε ὅτι ἡ μονογεϊκή οἰκογένεια, ἡ παιδοποιΐα μέ ἄγνωστους δότες –γονεῖς καί ἡ ἀντίληψη τῆς κυριαρχίας τῆς μητέρας ἐπί τοῦ ἐμβρύου ἀποτελοῦν ἐκφάνσεις ἐγωϊστικῶν καταστάσεων, μέ σοβαρές ἐπιπτώσεις στά παιδιά πού χωρίς νά ἐρωτηθοῦν θά γεννηθοῦν καί θά μεγαλώσουν σέ ἕνα περιβάλλον ἀφύσικο καί ἀνώμαλο.

4. Οἱ σχέσεις τῆς Ἐκκλησίας μας μέ τήν Εὐρώπη παγιώνονται σιγά-σιγά καί ἐξαπλώνονται μέ δυναμικό μέν, ἀλλά καί μέ συνετό τρόπο. Στήν ἐποχή μας, δέν δικαιολογοῦνται πρακτικές ἀπομόνωσης καί φανατισμοῦ ἐν ὀνόματι τῆς ἀληθείας τήν ὁποίαν διακρατοῦμεν. Κατά τίς ποικίλες ἐπαφές μας μέ τούς ἑτεροδόξους ἀδελφούς δέν διστάζουμε νά τονίζουμε τήν αὐτοσυνειδησίαν μας καί τήν πλούσια παράδοσή μας, ἀλλά αὐτό δέν μᾶς ἐμποδίζει νά ὁμιλοῦμεν μαζί των, νά ἀνταλλάσουμε ἐπισκέψεις καί νά κινούμεθα ἄνετα χωρίς φοβίες καί ἀποκλεισμούς. Ἤδη τά «ἀνοίγματά» μας πρός τήν Εὐρώπη, γιά τά ὁποῖα ἔχουμε τήν συνοδική ἔγκριση, ἀρχίζουν νά ἀποδίδουν καρπούς καί τό ὄνομα τῆς Ἐκκλησίας μας προφέρεται μέ μεγάλο σεβασμό καί ἀναγνώριση ἀπό ἐκείνους πού μέχρι χθές διέβλεπαν στή στάση μας μίαν ἐχθρότητα πού οὔτε μᾶς ἐκφράζει, οὔτε καί μᾶς ταιριάζει. Ἄλλωστε μή λησμονοῦμεν ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος μέ τήν συμμετοχή της στούς θεολογικούς διαλόγους καί σέ διαχριστιανικά Fora δίδει καθημερινά τή μαρτυρία τῆς μοναδικῆς πίστεώς μας, πράγμα πού προϋποθέτει τή χάραξη σωστής γραμμῆς πλεύσεως μακρυά ἀπό μισαλλοδοξίες καί φονταμενταλισμούς, πού μᾶς ἀδικοῦν καί τραυματίζουν τήν ἑνότητά μας. Εἶναι ὁπωσδήποτε εὐπρόσδεκτη ἡ καλόπιστη κριτική καί ἡ ἐπισήμανση ἀποφυγῆς λαθών στίς σχέσεις μας αὐτές. Ἐκεῖνο πού εἶναι ἀπαράδεκτο καί ἀπόβλητο εἶναι τό νά καθορίζουν τή στάση μας ἔναντι τῶν ἄλλων κάποια κέντρα ἀντίδρασης πού λυμαίνονται τή Θεολογία καί τήν ὀρθόδοξη Πνευματικότητα μέ τό στήσιμο ἑνός εἴδους λαϊκῶν δικαστηρίων, ἀπό τῶν στηλῶν τῶν δημοσιογραφικῶν των ὀργάνων, πρός καταδίκην τῶν ποιμένων, πού ὡστόσο βαστάζουν τό βάρος καί τό κόστος τῆς παρουσίας τῆς Ἐκκλησίας μας στή διεθνῆ θεολογική καί ἐκκλησιαστική σκηνή. Τά πρόσωπα αὐτά ἐπεχειρήσαμε νά πείσουμε περί τῶν ἀγαθῶν προθέσεών μας, ἀλλά εἰς μάτην. Πρόκειται γιά ἀνθρώπους ἀντιλόγους, πού ταλανίζονται ἀπό φαντασιώσεις καί φοβίες καί πού ἡ ἐπιδίωξή των εἶναι νά ἐπιβεβαιώνουν τήν ἰδικήν τῶν εὐσέβειαν μέ τό νά καταγινώσκουν μόνον τῶν ἄλλων τήν ἀσέβειαν.

5. Τό Σχέδιο Ἀνάν γιά τήν «ἐπίλυση» τοῦ Κυπριακοῦ ὑπῆρξεν ἀφορμή μεγάλου προβληματισμοῦ μας, ἐπειδή οἱ πάντες ἀνέμεναν τή γνώμη τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπ’ αὐτοῦ. Πρίν διατυπώσουμε τήν ἄποψή μας ἐδέχθημεν στό Γραφεῖον μας τόν ΥΠΕΞ κ. Γ. Παπανδρέου, ὁ ὁποῖος μᾶς ἐνημέρωσε γιά τό Σχέδιο καί τίς προοπτικές του, ἐνῶ ἐδέχθημεν συνεδριαζούσης τῆς ΔΙΣ τούς κυπρίους Ἱεράρχες Πάφου κ. Χρυσόστομο καί Κυρηνείας κ. Παῦλο, οἱ ὁποῖοι μᾶς μετέφεραν τό κλῖμα πού ἐπικρατοῦσε στήν Κύπρο καθώς καί τίς περί τοῦ Σχεδίου ἀπόψεις των. Τήν σχετική μας ἐνημέρωση συνεπλήρωσαν κατ’ ἰδίαν συνομιλίες μέ ἁρμόδια πρόσωπα, γνῶστες τοῦ θέματος καί δυνάμενα νά διαθέτουν κρίσιν. Ἀποτέλεσμα ὅλης αὐτῆς τῆς κοπιώδους διαδικασίας καθώς καί τῆς εὐρείας συζητήσεως ἡ ὁποία ἔγινεν ἐπί Συνόδου ἦτο ἡ δημοσίευσις τοῦ Ἀνακοινωθέντος μας, μέ τό ὁποῖο ἐφιστούσαμε τήν προσοχή τῶν ἁρμοδίων στήν ἀποφυγή τῶν παγίδων τοῦ Σχεδίου σέ βάρος τῆς ἑλληνικότητος τῆς νήσου. Ἡ Κύπρος εἶναι πλέον πλῆρες μέλος τῆς Ε.Ε. καί ἐλπίζομεν ὅτι μέ βάση τό Κοινοτικό Κεκτημένο καί τόν Εὐρωπ. Χάρτη Ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων σύντομα ὅλοι οἱ Κύπριοι ἀνεξάρτητα ἀπό ἐθνότητα καί θρήσκευμα θά ἀπολαμβάνουν τήν ἐλευθερία καί εὐημερία μιᾶς ἑνωμένης καί ἑνιαίας δημοκρατικῆς κρατικῆς ὀντότητας.

6. Ἵδρυσις τῆς Μ.Κ.Ο. «Ἀλληλεγγύη». Τήν ἵδρυσή της ἐπέβαλεν ἡ ἀνάγκη τῆς ἑτοιμότητος τῆς Ἐκκλησίας μας πρός παροχήν βοηθείας σέ χῶρες τῶν Βαλκανίων καί τῆς Μ. Ἀνατολῆς, μέ βάση προγράμματα τῆς ΥΔΑΣ καί ΥΠΕΞ. Οἱ πολεμικές περιπέτειες στό Κόσσοβο, στό Ἰράκ, στή Παλαιστίνη, στό Ἀφγανιστάν, καί ἡ ἀνασυγκρότηση στή Ρουμανία, Γεωργία, Ἀλβανία κ.ἄ. ἔφεραν στό προσκήνιο τήν ἁρμοδιότητα τῆς Ἐκκλησίας μας νά δώσει χεῖρα βοηθείας στούς πάσχοντες συναθρώπους μας ἀποστέλλοντας τόνους ἀνθρωπιστικῆς βοήθειας, καί ἀναλαμβάνοντας τή χρηματοδότηση προγραμμάτων ἀνοικοδομήσεως σχολείων, ἐκκλησιῶν, μοναστηριῶν πού τό πολεμικό μένος ἐγκρέμισε, ἤ τήν προσφορά ἀσθενοφόρων ὀχημάτων. Ἤδη σχετικά προγράμματα ἀνοικοδομήσεως ἐφαρμόζονται στίς χῶρες αὐτές, ἐνῶ παραλλήλως ἐξακολουθεῖ ἡ ἀποστολή ἀνθρωπιστικῆς βοηθείας πού γιά μόνο τό Ἱράκ ἔχει μέχρι στιγμῆς τά ὑπερβεῖ τούς 1200 τόνους.

7. Ἡ ἀνέγερσις τοῦ Συνοδικοῦ Μεγάρου καί τῶν δορυφορικῶν του κτιρίων στήν περιοχή Καρέα μᾶς ἀπησχόλησε ζωηρά καί κατά τήν διαρρεύσασαν περίοδον. Ἐκάναμε δυστυχῶς καί παρά τήν ἔντονη ἐπιθυμία μας μονο μικρά τινα βήματα πρός τά ἐμπρός ἀντιπαλαίοντες πρός τό τέρας τῆς γραφειοκρατίας κυρίως, ἀλλά καί τῆς κυβερνητικῆς ἀδιαφορίας, ἄν ὄχι ἀρνήσεως. Τά ἀλλεπάλληλα διαβήματά μας πρός τούς ἁρμοδίους Ὑπουργούς παρέμειναν ἄκαρπα, παρά τίς διαβεβαιώσεις των περί τοῦ ἀντιθέτου διαβεβαιώσεις των. Κωλυσιεργία καί στασιμότης καί ἀπουσία πολιτικῆς βουλήσεως ἄφησαν χωρίς τή δέουσα καί ἀναμενόμενη ἀνταπόκριση τά αἰτήματά μας, καταδικάζοντας τήν Ἐκκλησία νά ἀναμένει τήν ὑλοποίηση τῶν ὑποσχέσεων, τίς ὁποῖες ἄλλωστε ἐδέχετο κάθε φορά πού ἐνοχλοῦσε τά ἁρμόδια κυβερνητικά πρόσωπα. Τρανό παράδειγμα εἶναι ἡ παρά τίς περί τοῦ ἀντιθέτου διαβεβαιώσεις των μή μέχρι στιγμῆς χορήγησις ἀδείας γιά τήν ἀνέγερση τοῦ ξενοδοχείου τῆς Ἐκκλησίας στην ὁδό Δεινοκράτους. Ἐπίσης ἡ παρατηρούμενη δυστοκία γιά τόν νόμιμο ἀποχαρακτηρισμό τῆς ἐκτάσεως ἐπί τῆς ὀποίας πρόκειται νά ἀνεγερθεῖ τό συγκρότημα τῶν κτιρίων γιά τίς Συνοδικές καί ἄλλες ὑπηρεσίες. Ἡ μή προώθηση στή Βουλή μέχρι σήμερα τοῦ νομοσχεδίου γιά τήν Ἐκκλ. Ἐκπαίδευση παρά τίς ἀντίθετες ὑποσχέσεις. Τά παραδείγματα αὐτά εἶναι ἁπλῶς ἐνδεικτικά τοῦ κλίματος πού ὑφίσταται στίς σχέσεις μας μέ τήν κυβέρνηση, προφανῶς ἔνεκα τῆς στάσεώς μας στό θέμα τῶν ταυτοτήτων. Ἀλλά δέν νομίζω ὅτι δικαιούμεθα νά ἐξαγοράσουμε τήν κυβερνητική εὔνοια προδίδοντες τον ἀγώνα πού ἐκάναμε γιά τίς ἀρχές μας, προκειμένου νά μή μετατραπεῖ ἡ χώρα μας σέ ἄθεο κράτος. Ἐμεῖς πάντως συνεχίσαμε ὄχι μόνο νά προβάλλουμε τά αἰτήματά μας ἐνδυνάμως, ἀλλά καί προέβημεν στήν σύσταση καί δύο ΑΕ μιᾶς γιά τή διαχείρηση τῶν κονδυλίων ἀπό τό Γ΄ Πακέτο Ε.Ε. καί μιᾶς ἄλλης γιά τήν ἀνέγερση χώρων σταθμεύσεως αὐτοκινήτων. Οἱ Α.Ε. αὐτές ἤδη λειτουργοῦν καί ἑτοιμάζουν τό ἔδαφος γιά τήν ἀνάληψη τῶν ἔργων πού τούς ἔχουν ἀνατεθεῖ ἤ θά τούς ἀνατεθοῦν. Βέβαια θά πρέπει νά πῶ ὅτι ὡρισμένες ἀπό τίς προτάσεις μας μικροῦ σχετικῶς βεληνεκούς ἔχουν ἐγκριθεῖ καί ἀπομένει ἡ ἀνάθεσις τῶν μελετῶν σέ εἰδικά Γραφεῖα κατόπιν διαγωνισμοῦ.

8. Τό ζήτημα πού ἔθεσε μέ τήν ὑπ’ ἀριθμ. 720/28.7.03 ἐπιστολήν του τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, δηλ. ἡ ἀπαίτηση γιά ὑποβολή τοῦ Καταλόγου τῶν ἐκλογίμων πρός αὐτό δι’ ἔγκρισιν προκειμένης τῆς πληρώσεως τῆς χηρευούσης Ἱ. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης ἀρχικά καί τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως μεταγενεστέρως ἀντιμετωπίσθη ἀπό τήν ΔΙΣ μέ τήν ἐπιβαλλόμενη νηφαλιότητα, ὑπευθυνότητα ἀλλά καί ἀποφασιστικότητα, χωρίς περιττάς φραστικές ἐκφράσεις πού εἶναι δεῖγμα πανικοῦ καί χωρίς βλαπτικές γιά τό μέλλον τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπιπτώσεις. Δέν ἐδιστάσαμε νά τονίσουμε τήν ἀγάπη καί τό σεβασμό μας πρός τό Φανάρι, ὅπως αὐτά ἐκφράζονται ἐπί 75 τώρα χρόνια μετά τήν κατά τό ἔτος 1928 ἔκδοση τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Πράξεως περί τῆς διοικητικῆς ἐνσωματώσεως στήν Ἐκκλησία μας τῶν τότε λεγομένων Νέων Χωρῶν, ἀλλά καί τήν ἀνυποχώρητη πρόθεσή μας νά μή ὑποθηκεύσουμε τό αὐτοδιοίκητο τῆς Ἐκκλησίας μας. Συνεπῶς ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας μας ὑπῆρξεν ἐξ ἀρχῆς σαφής. Σύμφωνα μέ τίς ἀμοιβαῖες συμφωνίες μεταξύ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν μας πού ὁλοκληρώθησαν μέ τήν Πατριαρχικήν Συνοδικήν ἀπόφασιν τῆς 3 Αὐγούστου 1929, ἡ ἀρχική ὑποχρέωση τῆς Ἐκκλησίας μας νά ἀποστέλλει στό Πατριαρχεῖο τόν Κατάλογο τῶν ἐκλογίμων γιά τίς Νέες Χῶρες, πρός ἔγκρισιν κατηργήθη καί ἀντ’ αὐτῆς ἀνεγνωρίσθη στό Πατριαρχεῖο ἡ εὐχέρεια νά προτείνει καί αὐτό ὑποψηφίους πρός ἐγγραφήν στόν Κατάλογο αὐτό μέ ἀπόφασή της. Γιά τό λόγο τοῦτο καί ἀφοῦ δι’ ἐπισήμου συνοδικοῦ ἐγγράφου ὑπεμνήσθησαν στό Πατριαρχεῖο οἱ ἐπελθοῦσες κατά τά ἄνω μεταβολές στούς ὄρους τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Πράξεως τοῦ 1928, ἐδηλώθη ὅτι τοιαύτη ὑποχρέωση τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ὑφίσταται ἀπό 74ετίας καί ἑπομένως παρέλκει ἡ ἀποστολή τοῦ Καταλόγου πρός ἔγκρισιν, ὡς τό Πατριαρχεῖον ἀπαιτοῦσε. Ἀντ’ αὐτοῦ ὅμως ἡ ΔΙΣ ὑπερβαίνουσα τάς νομικάς συζητήσεις καί ἔρεις καί μάχας, ἐξ ἀγάπης κινουμένη ἀπεφάσισε νά ἀποστείλει τόν Κατάλογο πρός ἁπλήν ἐνημέρωσιν, ἐπειδή ὁ Κατάλογος δέν εἶναι ἀπόρρητος καί ἔχει ἤδη ἐγκριθῆ ὑπό τῆς ΙΣΙ τελειωτικά. Εἶναι προφανές ὅτι τό θέμα αὐτό δέν προσφέρεται οὔτε γιά φθηνή κατανάλωση καί εὐτελισμό, οὔτε γιά ἐπίδειξη ἀνωρίμου καί ἐπικινδύνου διά τίς σχέσεις τῶν δύο Ἐκκλησιῶν παλληκαρισμοῦ, διό καί τό διεχειρίσθημεν μέ περισσήν προσοχήν, ἀφήσαντες εἰς ἄλλους εὐφυεστέρους τίς πρωτοβουλίες τῶν δημοσίων ἐκδηλώσεων καί δηλώσεων καί τοποθετήσεων, πού ὡς ἀποτέλεσμα εἶχαν νά τούς ἐκθέσουν στό πανελλήνιον.

Ὑπάρχουν ὡστόσο καί νεώτερες ἐξελίξεις, οἱ ὁποῖες λόγῳ τῆς σοβαρότητάς των κρίνω ὅτι πρέπει νά ἀπασχολήσουν τήν ΙΣΙ. Μέχρι τώρα τό ζήτημα τοῦτο ἐχειρίσθη μέ περισσήν περίσκεψιν καί ὑπευθυνότητα ἡ ΔΙΣ τῆς ληξάσης Συνοδικῆς περιόδου κατά τάς συνεδρίας της τοῦ Αὐγούστου ἐ.ἔ. Κατ’ αὐτάς ἐτέθη ὑπό τινων ἀδελφῶν Συνοδικῶν ἡ πρότασις παραπομπῆς τοῦ θέματος εἰς τήν ΙΣΙ, ἀλλά γενομένης ψηφοφορίας αὔτη ἀπερρίφθη. Κατόπιν τούτου τοῦ ζητήματος ἐπελήφθη ἡ ΔΙΣ καί ὁμοφώνως ἀπεφάνθη κατόπιν διώρου περίπου εἰσηγήσεώς μου καί εὐρείας καί ἐλευθέρας συζητήσεως ὅτι δέν ἀποστέλλεται πρός τό Οἰκουμ. Πατριαρχεῖον ὁ Κατάλογος τῶν ἐκλογίμων πρός ἔγκρισιν, ἀλλά πρός ἐνημέρωσιν. Τήν ἀπόφασιν αὐτήν κατεστρώσαμεν εἰς Συνοδικόν ἔγγραφον ὑπ’ ἀριθμ. ................. τό ὁποῖον δημοσιεύεται σήμερον εἰς τό μόλις κυκλοφορηθέν τεῦχος Σεπτεμβρίου τοῦ περιοδικοῦ «Ἐκκλησία». Ἔκτοτε ἐμεσολάβησαν ὡρισμένες νεώτερες ἐξελίξεις ὡς εἶναι : α) Ἡ δημοσίευσις εἰς ἀθηναϊκήν ἐφημερίδα τοῦ περιεχομένου πατριαρχικῆς ἐπιστολῆς ἀπευθυνομένης πρός τόν κ. Πρωθυπουργόν τῆς χώρας διά τῆς ὁποίας ἐπιρρίπτονται οἱ εὐθῦνες δημιουργίας τῆς κρίσεως εἰς τάς σχέσεις τῶν δύο Ἐκκλησιῶν μας εἰς τήν Ἐκκλησίαν μας καί δή καί εἰς τόν Προκαθήμενόν της, ἐπιδιώκουσα δῆθεν τήν ἐνσωμάτωσιν των Ἱ. Μητροπόλεων τῶν λεγομένων Ν. Χωρών εἰς τήν αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος καί β) ἡ κατά πρωτοβουλίαν μου διατύπωσις εἰς προσωπικήν μου ἐπιστολή πρός τόν Παναγ. Οἰκ. Πατριάρχην τῆς προτάσεως διά μίαν προσωπικήν συνάντησίν μας προκειμένου νά ἀναζητηθῆ διέξοδος ἀπό τήν κρίσιν. Μέχρις ὅτου ἐγράφοντο οἱ γραμμές αὐτές δέν ὑπῆρχεν ἀπάντησις οὔτε εἰς τό Συνοδικόν ἔγγραφόν μας ὑπ’ ἀριθμ. ..................... οὔτε εἰς τήν προσωπικήν μου ἐπιστολήν.

Παρά ταῦτα καί ἐπειδή ἔφθασε καί εἰς ἐμέ τό Μήνυμα περί τῆς ἀναγκαιότητος νά ἐνημερωθεῖ ἡ ΙΣΙ καί χειρισθεῖ τό θέμα αὐτό ἐπιθυμῶ νά ἀνακοινώσω εἰς τόν ἱερόν Σῶμα μας ὅτι ἐφ’ ὅσον ἡ ΙΣΙ τό ἐπιθυμεῖ καί ἐγώ ὁ ἴδιος προτείνω τήν, κατά παρέκκλισιν ἐκ τῆς ἡμερησίας διατάξεως, πρόταξιν τοῦ ζητήματος τούτου κατά τήν παροῦσαν ΙΣΙ ἤ ἔστω κατά τινα ἐντός τῶν προσεχῶν ἡμερῶν ἔκτακτον σύγκλησιν αὐτῆς. Ἐπί τῇ εὐκαιρίᾳ ἀναφέρω ὅτι κατά τάς συνεδρίας τοῦ Ἰουνίου ἐ.ἔ ἡ ΔΙΣ κατήρτιζε τήν Ἡμερησίαν Διάταξιν τῆς παρούσης ΙΣΙ δέν ὑπῆρχεν εἰς τόν ὀρίζοντα τό ἀργότερα ἀναφυέν ζήτημα τοῦτο. Τό ἔγγραφον τοῦ Οἰκουμ. Πατριαρχείου δι’ οὗ ἐζητεῖτο ὁ κατάλογος πρός ἔγκρισιν ἔχει ἡμερομηνίαν 27.7.03 καί ἐλήφθη τήν 29.7.03. Τήν 1.8.03 ἀπεστάλη, κατα νόμον, ἡ Ἡμερήσια Διάταξις στούς Σεβ. Μητροπολίτας. Ἐκ τοῦ νόμου δέν ὑφίσταται δυνατότης συμπληρωματικῆς Ἡμερησίας Διατάξεως εἰ μή μόνον ἤ δι’ ἀποφάσεως τῆς ΙΣΙ ἔγκρισις τῆς συζητήσεως καί ἄλλους ἤ ἄλλων θεμάτων ἐκτός ἐκείνων τά ὁποῖα ἀναγράφονται εἰς τήν Ἀρχική Ἡμερ. Διάταξιν. Ἑπομένως θέτω τό ζήτημα καί ζητῶ τήν γνώμην τῆς ΙΣΙ. Περισσότερα ἐπ’ αὐτοῦ θά εἴπωμεν μετά καί τήν ἀντιφώνησιν τοῦ Σεβ. Ἀντιπροέδρου.


Παραλείπω γιά λόγους συντομίας ἄλλες δραστηριότητες τῆς Ἐκκλησίας ὡς εἶναι λ.χ. ἡ ἀνακαίνιση τοῦ Συνοδικοῦ Μεγάρου, ἡ προώθηση ἔργων ἐκ τοῦ Γ΄ Πακέτου Πρόντι γιά τίς Ἱ. Μητροπόλεις καί τήν Ἱ. Σύνοδο, οἱ ἐπισκέψεις μου σέ Πατριαρχεῖα καί Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες, τό συμμάζευμα τῶν οἰκονομικῶν τῆς Ἐκκλησίας, ἡ προώθηση συστάσεως ΑΕ γιά τά ΜΜΕ τῆς Ἐκκλησίας κλπ.

***
Σεβασμιώτατοι,

Ταῦτα ἐν πολλῇ συντομίᾳ πρός ἐνημέρωσίν Σας. Καί Κύριος ὁ Θεός ὁ ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς καί εἰδώς ἑκάστου τά κίνητρα καί τίς προθέσεις ἄς χαρίσει εἰς ἕνα ἕκαστον ἡμῶν τήν ὡριμότητα πού ἀπαιτοῦν οἱ καιροί, ὥστε τά διανοήματα καί διαβήματά μας νά ἔχουν τό στοιχεῖον τῆς διακρίσεως, τῆς λογικῆς καί τῆς σοφίας καί νά μή ὑπαγορεύονται ἀπό ὕποπτες καί ὀπισθόβουλες σκέψεις, ἀλλ’ ἀπό μόνον τό συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ λαοῦ μας. Εὔχομαι οἱ ἐργασίες τῆς παρούσης ΙΣΙ νά στεφθοῦν ἀπό ἐπιτυχία καί ἡ χάρις τοῦ παναγίου Πνεύματος νά μᾶς καθοδηγήσει στήν λήψη τῶν πρεπουσῶν ἀποφάσεων πρός δόξαν Θεοῦ.