Εγκύκλιοι της Ιεράς Συνόδου
«Ἀνέγερση Ἱερῶν Μονῶν, Ἱερῶν Ἡσυχαστηρίων, Ἱερῶν Ναῶν καί βοηθητικῶν κτισμάτων τους σέ περιοχές ἐκτός σχεδίου πόλεως»(27/4/2023).
(Για να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή PDF, επιλέξτε εδώ)
Πρωτ. 2087
Ἀριθ. Διεκπ. 856
Ἀθήνα, 27 Ἀπριλίου 2023
ΕΓΚΥΚΛΙΟΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Πρός
τήν Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν
τίς Ἱερές Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
τήν Ἐκκλησιαστική Κεντρική Ὑπηρεσία Οἰκονομικῶν καί τίς Συνοδικές Ἱερές Μονές
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Φέρεται σέ γνώση τῶν ἐκκλησιαστικῶν Νομικῶν Προσώπων Δημοσίου Δικαίου καί Ἰδιωτικοῦ Δικαίου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὅτι τέθηκε σέ ἰσχύ ἡ διάταξη τοῦ ἄρθρου 118 τοῦ ν. 5043/ 2023 (ΦΕΚ Α΄ 91/13.4.2023), ἡ ὁποία κάλυψε τό κενό τῆς νομοθεσίας σχετικῶς πρός τίς ἐπιτρεπτές χρήσεις γῆς καί τούς ὅρους δομήσεως γιά τήν ἀνέγερση σέ περιοχές ἐκτός σχεδίου πόλεως Ἱερῶν Μονῶν, Ἱερῶν Ἡσυχαστηρίων, Ἱερῶν Ναῶν καί τῶν βοηθητικῶν κτισμάτων αὐτῶν. Κατά τήν οἰκεία διάταξη:
α) Τό μέν ἐδάφιο α΄ ὁρίζει ὅτι: «Στην περιοχή (Α) του π.δ. 5/13.12.1979 (Δ΄ 707) ισχύει ως επιτρεπτή χρήση γης και η δυνατότητα ανεγέρσεως Ιερού Ναού και βοηθητικών κτισμάτων του, Μονής και Ησυχαστηρίου σε γήπεδα που ανήκουν σε εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 590/1977 (Α΄ 146)».
Ἡ παραπάνω διάταξη ἀφορᾶ τό λεκανοπέδιο τῆς Ἀττικῆς καί εἰδικότερα τήν ἐκτός σχεδίου πόλεως περιοχή Α΄ αὐτοῦ, στήν ὁποία τό ἄρθρο 1 τοῦ ἰσχύοντος προεδρικοῦ διατάγματος τῆς 5ης/ 13ης.12.1979 δέν προέβλεπε ὡς τώρα τήν ἀνέγερση Ἱεροῦ Ναοῦ καί τῶν βοηθητικῶν κτισμάτων του, Ἱερᾶς Μονῆς καί Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου ὡς ἐπιτρεπτή χρήση γῆς. Ἡ περιοχή Α΄ τῆς Ἀττικῆς προσδιορίζεται στά 278 τοπογραφικά διαγράμματα πού ἔχουν συνδημοσιευθεῖ μέ τό ἀνωτέρω π.δ. (ΦΕΚ Δ΄ 707/1979). Πλέον μέ τήν νέα διάταξη προστίθενται καί αὐτές οἱ χρήσεις γῆς ὡς ἐπιτρεπτές στήν ἀνωτέρω περιοχή Α΄ τῆς Ἀττικῆς.
β) Μέ τό δεύτερο ἐδάφιο θεσπίζονται ὅροι δομήσεως γιά τούς ἐκτός σχεδίου Ἱερούς Ναούς, Ἱερές Μονές καί Ἱερά Ἡσυχαστήρια σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα (καί ὄχι μόνον στήν Ἀττική):
«Ως προς τους όρους εκτός σχεδίου δόμησης της ανωτέρω κατηγορίας κτιρίων εφαρμόζονται, κατ’ εξαίρεση του άρθρου 1 του π.δ. 24/31.5.1985 π.δ. (Δ΄ 270):
α) για Ναούς, το άρθρο 12 του π.δ. 6/17.10.1978 (Δ΄ 538), και
β) για βοηθητικά κτίσματα Ναών και κτίσματα Μονών και Ησυχαστηρίων, αναλόγως, η περ. ια΄ της παρ. 3 του άρθρου 33 του ν. 4759/2020 (Α΄ 245)».
Συνεπῶς κατά παραπομπή τῆς ἀνωτέρω διατάξεως ἰσχύουν οἱ κατωτέρω ὅροι δομήσεως σέ ἐκτός σχεδίου περιοχές κατά παρέκκλιση τοῦ ἄρθρου 1 τοῦ π.δ. τῆς 24ης/31ης.5.1985 π.δ. (Δ΄ 270):
αα) γιά τούς μέν Ἱερούς Ναούς ἰσχύει ὁ κανόνας τοῦ ἄρθρου 12 τοῦ π.δ. τῆς 6ης/17ης.10.1978 (Δ΄ 538), ὅπως ἀντικαταστάθηκε μέ τό ἄρθρο 148 τοῦ ν. 4759/2020 (Α΄ 245/9.12.2020), κατά τό ὁποῖο προβλέπεται ὅτι: «Επιτρέπεται η ανέγερση Ιερών Ναών και ναϋδρίων επί γηπέδων επιφάνειας: α) τουλάχιστον τεσσάρων χιλιάδων (4000) τ.μ., εάν ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα ή μη εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα και εφόσον δεν καταλαμβάνουν επιφάνεια μεγαλύτερη του 0,18 της επιφάνειας του γηπέδου, β) τουλάχιστον πεντακοσίων (500) τ.μ., εάν ανήκουν σε εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου και εφόσον δεν καταλαμβάνουν επιφάνεια μεγαλύτερη του 0,20 της επιφάνειας του γηπέδου. Οι αποστάσεις του κτιρίου από τα όρια του γηπέδου ορίζονται σε τουλάχιστον πέντε (5) μ. Ειδικά οι ναοί ή τα ναΰδρια που ανεγείρονται από φυσικά πρόσωπα ή μη εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα δεν καταλαμβάνουν επιφάνεια μεγαλύτερη των σαράντα (40) τ.μ., συμπεριλαμβανόμενων και των κάθε είδους βοηθητικών χώρων, οι οποίοι δεν υπερβαίνουν συνολικά τα δέκα (10) τ.μ. και δεν έχουν ύψος μεγαλύτερο των τριών (3) μ. Σε κάθε περίπτωση τηρείται η κείμενη πολεοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία.»,
ββ) γιά βοηθητικά κτίσματα Ἱερῶν Ναῶν καί κτίσματα Ἱερῶν Μονῶν καί Ἱερῶν Ἡσυχαστηρίων ἐφαρμόζεται ἀναλόγως ἡ περ. ια΄ τῆς παρ. 3 τοῦ ἄρθρου 33 τοῦ ν. 4759/2020 (Α΄ 245), κατά τήν ὁποία ὁρίζεται ὅτι: «ια) Σε κτίρια κοινωνικής πρόνοιας που δεν είναι ευαγή ιδρύματα, επιτρέπεται παρέκκλιση από την παρ. 1 ως προς την ανέγερση περισσοτέρων του ενός κτιρίων επί του γηπέδου, το ποσοστό κάλυψης το οποίο δεν δύναται να υπερβαίνει το είκοσι τοις εκατό (20%) για το ισόγειο και τους ορόφους και το πενήντα τοις εκατό (50%) για υπόγειους χώρους, τις αποστάσεις των κτιρίων από τα όρια του γηπέδου, οι οποίες δεν επιτρέπεται να μειώνονται περισσότερο των πέντε (5) μέτρων, τον συντελεστή δόμησης του γηπέδου ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει το μηδέν κόμμα πενήντα τέσσερα (0,54), το ύψος του κτιρίου, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα έντεκα (11) μέτρα και τον αριθμό των ορόφων, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3). Η παρέκκλιση χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από πρόταση της αρμόδιας υπηρεσίας του αρμόδιου για τη λειτουργικότητα του κτιρίου φορέα και γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.). Τα ανωτέρω ισχύουν και στις περιπτώσεις της παρ. 2 του άρθρου 32».
Ἐντολῇ καί Ἐξουσιοδοτήσει τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος
