Προηγούμενη σελίδα



Μεικτοί Γάμοι

"Εἰ τίς ἀδελφός γυναῖκα ἔχει ἄπιστον καί αὐτή συνευδοκεῖ οἰκεῖν μετ' αὐτοῦ, μή ἀφιέτω αὐτήν. καί γυνή ἥτις ἔχει ἄνδρα ἄπιστον καί αὐτόν συνευδοκεῖ οἰκεῖν μετ' αὐτῆς, μή ἀφιέτω αὐτόν, ἡγίασται γάρ ὁ ἀνήρ ὁ ἄπιστος ἐν τῇ γυναικί, καί ἡγίασται ἡ γυνή ἡ ἄπιστος ἐν τῷ ἀνδρί". (Παῦλος, πρός Κορινθίους Α΄ κεφ. Ζ΄ 12, 13 καί 14)

Τό ζήτημα τῶν μετά "ἀπίστων" καί ἑτεροδόξων "χριστιανῶν" (αἱρετικῶν, σχισματικῶν, παρασυναγώγων) συναπτομένων γάμων, τῶν μεικτῶν γάμων ὡς εἴθισται νά λέγωνται, ἀπησχόλησε τήν Ἐκκλησίαν ἀπό τῶν πρώτων αἰώνων.

Ἡ Ἐκκλησία ἀνέκανθεν ἀπηγόρευε - καί ἀπαγορεύει διά κανονικῶν αὐτῆς διατάξεων - τόν μετά ἀπίστων (κανών ΚΑ΄ (ΚΘ΄) τῆς ἐν Καρθαγένῃ Συνόδου) καί αἱρετικῶν (Ζ΄, ΛΑ΄ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ, ΚΑ΄ (ΚΘ΄) Καρθογένῃ, ΙΔ΄ τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμ. Συνόδου καί ΟΒ΄ τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμ. Συνόδου) γάμων. Οὐχ ἧττον, μεταγενέστέρως, καί δή σήμερον, τόν μετά τῶν σχισματικῶν καί ἑτεροδόξων γάμον -καίτοι ἀπαντῶσι κανόνες βαρεῖς, ἐξομοιοῦντες τούτους πρός τούς αἱρετικούς, ὡς ὁ ζ΄ κανών τῆς Β΄ Οἰκουμ. Συνόδου - ἐπέτρεψε καί ἐπιτρἐπει, ἐνεργοῦσα κατ' οίκονομίαν καί συγκατάβασιν, εὐελπιστοῦσα πάντοτε ὅτι ὁ ἐκ τῶν δύο συνερχομένων εἰς γάμου κοινωνίαν ὀρθόδοξος, ἤθελεν ἐπαναφέρει εἰς τήν ὀρθήν πίστιν τόν ἀποσχισθέντα σύζυγον, "ἵνα μή δια τήν ἀκρίβειαν ὀκνηροτέρους τούτους ποιήσωμεν εἰς τό προσέρχεσθαι τῇ Καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ".

Δεδομένου δ' ὅτι ἡ Ἐκκλησία, χρωμένη ἄκρᾳ οἰκονομίᾳ, ἐπέτρεπε τήν σύναψιν μεικτῶν γάμων, ἀναμφισβήτητον τυγχάνει ὅτι, ὀσάκις ἐπρόκειτο νά εὐλογήσῃ τοιοῦτον γάμον, ἀπήτει πάντοτε νά πληροῖ οὗτος τάς προϋποθέσειες καί τούς ὅρους τοῦ κανονικοῦ ὀρθοδόξου γάμου, ἤτοι εὐλογίαν τοῦ μυστηρίου ὑπό κανονικοῦ ὀρθοδόξου ἱερέως καί ἀνατροφήν τῶν τέκνων κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα.

Τό πνεῦμα τῆς ἐπιεικείας δέν ἄφησεν ἀνεπηρέαστον τήν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία, ἀπό τῶν πρώτων ἐμφανισθεισῶν περιπτώσεων μεικτογαμιῶν, ἐφήρμοσε μεγάλην "οἰκονομίαν", δεχόμενη τήν σύναψιν τοιούτων μεικτῶν γάμων, ἐπί τῇ χρηστῇ ἐλπίδι ὅτι καί τό ἑτερόδοξον μέλος, θά ἀποσπασθῇ τήν ἀληθῆ τοῦ Κυρίου διδασκαλίαν, ἐφ' ὅσον ὅμως καί καθ' ὅσον θά ἐτηροῦντο - ἐπί ποινῇ ἀκυρότητος - αἱ παλαιόθεν ἰσχύουσαι ἀκόλουθοι αὐστηραί προϋποθέσεις:

Α) Τό μή ὀρθόδοξον μέλος δέον:

  1. νά προσαγάγῃ "παρά τῆς ἐξ ἧς ἐξήρτηται ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς" δήλωσιν ὅτι εἶναι ἐλεύθερον νά συνάψῃ γάμον, μή ἔχον ἀνατρεπτικόν κώλυμα.

  2. νά ὑπογράψῃ καί καταθέσῃ παρά τῇ ὀρθοδόξῳ ἐκκλησιαστικῇ ἀρχῇ, ἥτις θά ἐκδώσῃ τήν ἄδειαν γάμου, ἔγγραφον "ὑποσχετικόν", ὅτι θά βαπτίσῃ καί ἀναθρέψῃ τά τέκνα του κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα, καί ὅτι διά πᾶσαν συζυγικήν διαφοράν θά ὑπάγηται εἰς τό οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, τά δικαστήρια καί τούς νόμους αὐτοῦ. Ἐπί τῇ βάσει τῶν προμνησθέντων ἐγγράφων (δηλώσεως, ὑποσχετικοῦ καί ἐπισυναπτόμενου συνήθως ἐγγυητικοῦ τοῦ ἁρμοδίου ἱερέως ἤ προϊσταμένου Ἀρχιερέως) ἐκδίδεται ἡ ἀπαιτούμενη ἄδεια γάμου. Μεθ' ὅ
Β) ὀρθόδοξος κανονικός ἱερεύς δέον νά εὐλογήσῃ τόν γάμον.

Τοῦτο ὑπῆρξεν ἀπ' ἀρχῆς τό πνεῦμα τῆς κατ' Ἀνατολάς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διά τούς μεικτούς γάμους, καί ἀνέκαθεν ἐφήρμοσεν ἐπί αἰῶνας, καί ἐτηρήθη ὑπό πασῶν τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, αἵτινες οὐδαμῶς ἀπεμακρύνθησαν αὐτῆς. καί δυνάμεθα νά εἴπωμεν ὅτι ἀπετέλεσε δίκαιον, καί δή καί δίκαιον ἀσφαλές καί ἀδιάσειστον, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐφρόντισαν πᾶσαι αἱ νομοθεσίαι τῶν ὀρθοδόξων Κρατῶν νά προσαρμόσουν τήν περί τῶν μεικτῶν γάμων ἀκολουθητέαν διαδικασίαν.

Ἐν ὄψει τῶν τοιούτων δεδομένων, ἡ ἐπί τῶν Νομοκανονικῶν ζητημάτων Συνοδική Ἐπιτροπή κατά τά παγίως πλέον καθιερωμένα Συνοδικῶς, ἀπεφάνθη ὅτι οἱ μεικτοί γάμοι δύνανται νά τελῶνται ὑπό τάς κάτωθι προϋποθέσεις:

α) διαπίστωσιν τοῦ βαπτίσματος τοῦ ἑτεροδόξου μέλους (εἰς τό ὄνοομα τῆς Ἁγίας Τριάδος) καί τῆς ἐλευθερογαμίας αὐτοῦ (πιστοποιητικού ἀγαμίας) ἐγκύρως βεβαιουμένων ὑπό τῆς Ἐκκλησίας εἰς ἥν οὗτος ἤ αὕτη ἀνήκει καί

β) ρητήν γραπτήν δήλωσιν ὅτι τά γεννηθησόμενα τέκνα θά βαπτισθοῦν καί θά ἀνατραφοῦν κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα

Προηγούμενη σελίδα