ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
21.5.2023
Ρεπορτάζ για το Ραδιόφωνο της Εκκλησίας: Μάκης Αδαμόπουλος
Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου - Οικουμενικό Πατριαρχείο
Στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Πτωχοκομείου Αθηνών χοροστάτησε σήμερα το πρωί ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, στο Όρθρο και στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας που τέλεσε ο Πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής, Αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Θεοχάρης. Παρέστη συμπροσευχόμενος ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.
Παρέστησαν, αρκετοί Αρχιερείς, ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης, εκπρόσωποι της Ελεήμονος Εταιρείας Αθηνών Γηροκομείο-Πτωχοκομείο, κλήρος και λαός.
Ο Μητροπολίτης Λαοδικείας κ. Θεοδώρητος, Διευθυντής Εκπροσωπήσεως του Γραφείου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αθήνα, αναφέρθηκε στην εορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ενώ χαρακτήρισε την ημέρα σημαντική, διότι παραχωρήθηκε -με την υποστήριξη και την συμβολή του Αρχιεπισκόπου ο εν λόγω Ναος στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μίλησε, ακόμη, για την ιστορία του ναού και έκανε αναφορά στους ευεργέτες του ναού.
Αμέσως μετά ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε: «Η καρδία ημών κατά την ώραν ταύτην κατακλύζεται υπό αισθημάτων βαθείας συγκινήσεως, αδελφικής αγάπης και πολλής ευφροσύνης, καθότι δια ζώσης απευθύνομεν και αύθις προς Υμάς, τον της θεομεγαλύντου της Κωνσταντινουπόλεως Εκκλησίας σοφόν Ιθύντορα και Ποδηγέτην, αναστασίμους προσρήσεις, και Σας υποδεχόμεθα εις τον περικαλλέστατον τούτον Ναόν του εν Αγίοις Πατρός ημών Νικολάου του Θαυματουργού, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας, και, μάλιστα, κατά μίαν όλως ιδιαιτέραν ημέραν. Ημέραν καθ’ ην εορτάζομεν την μνήμην των Αγίων θεοστέπτων βασιλέων και ισαποστόλων Κωνσταντίνου και της μητρός αυτού Ελένης. Μετά δέους και ευλαβείας αναμιμνησκόμεθα ότι ότε ο Μέγας Κωνσταντίνος διευθέτησε τα εν Ρώμη πράγματα, εξεκίνησε προς την Ανατολήν και ελθών εις το Βυζάντιον έκτισε την επ’ ονόματι αυτού νέαν του κράτους πρωτεύουσαν, της οποίας ετέλεσε μεγαλοπρεπώς τα εγκαίνια. Προσέτι, ότι υπήρξεν ο πρώτος χριστιανός Ρωμαίος αυτοκράτωρ, υποστηρίξας ενθέρμως τον Χριστιανισμόν, τον οποίον οι προ αυτού αυτοκράτορες απηνώς κατεδίωξαν. Και τανύν έχομεν εν μέσω πληθούσης Εκκλησίας, κατά την αγίαν εορτήν ταύτην, τον της Βασιλίδος των πόλεων Αρχιεπίσκοπον και Οικουμενικόν Πατριάρχην, τον Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίον, τον φέροντα εις τους ώμους αυτού την ιεράν παρακαταθήκην της πίστεως, της ιστορίας, της χαράς, της θλίψεως και της οδύνης του ευσεβούς ημών Γένους. Του Γένους, το οποίον πορεύεται την σταυρικήν και αναστάσιμον οδόν αυτού μετά πολλής πίστεως, ευλαβείας και αφοσιώσεως προς την Εκκλησίαν. Μάρτυρες αυτής της πίστεως εγενόμεθα οι πάντες κατά την πρόσφατον έλευσιν της θαυματουργού εικόνος της Θεομήτορος, της επονομαζομένης «Άξιόν Εστι». Ευσεβείς χριστιανοί πάσης ηλικίας μετά πολλού πόθου και σεβασμού ανέμενον επί ώρας την σειράν των δια να προσκυνήσουν το ιερόν εκτύπωμα της Κυρίας ημών Θεοτόκου και να εκφράσουν ούτω την αγάπην, την τιμήν και τον σεβασμόν προς την Υπέρμαχον Στρατηγόν του Έθνους ημών. Διό και συγκεκινημένοι ευχαριστούμεν τω Κυρίω ότι διατηρεί άσβεστον την φλόγα της πίστεως εις τας καρδίας του ευσεβούς λαού μας».
Ο Αρχιεπίσκοπος επεσήμανε, ακόμη: «Αλλά η χαρά και η πνευματική ευφροσύνη ημών γίνεται ακόμη μεγαλυτέρα, καθότι η ημετέρα Μετριότης παραχωρεί επισήμως σήμερον, με την συγκατάθεσιν του Δήμου Αθηναίων, τον ιερόν τούτον Ναόν εις το Οικουμενικόν Πατριαρχείον δια την εξυπηρέτησιν των λειτουργικών αυτού αναγκών. Ο εν λόγω Ναός αποτελεί ιστορικόν και αρχιτεκτονικόν καύχημα των Αθηνών και χαιρόμεθα διότι από του νυν θα αποτελή καύχημα και της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Ως εκ τούτου, η Αγία Εκκλησία αύτη, του εν Αγίοις Πατρός ημών Νικολάου είναι από της σήμερον σύμβολον ενότητος, συναλληλίας, τιμής και αγάπης μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ελλάδος».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο, τον Δήμαρχο Αθηναίων και την Ελεήμονα Εταιρεία Αθηνών Γηροκομείο-Πτωχοκομείο και αναφέρθηκε στην παραχώρηση του Ναού προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο τονίζοντας πως «ὁ Ἀναστὰς Χριστὸς ἐφέτος, πέραν τῶν ἄλλων πασχαλίων δωρεῶν Του, ἐπεφύλαξε καὶ ἕνα ἀκόμη πολύτιμον δώρημα πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. Ἕνα ἱερὸν θυσιαστήριον εἰς τὴν Πρωτεύουσαν τῆς Ἑλλάδος, τὸν σεβά-σμιον τοῦτον καὶ ἱστορικὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὁ ὁποῖος μᾶς παρεχωρήθη ἐν εὐλαβείᾳ καὶ φιλαδελφίᾳ ἐκτενεῖ. Ὁ ἱερὸς οὗτος Ναὸς, ὑπέροχον ἀρχιτεκτόνημα Βυζαντινῆς τεχνοτροπίας, εἰς τὸ κέντρον τοῦ Ἄστεως, μᾶς παρεχωρήθη παρὰ τῆς «Ἐλεήμονος Ἑται-ρείας», εὐγενεῖ πρωτοβουλίᾳ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος, τοῦ λίαν ἡμῖν ἀγαπητοῦ Ἀδελφοῦ καὶ Συλλειτουργοῦ κ. Ἱερωνύμου, καὶ συμβολίζει, ὅπως ὁ ἴδιος εὐστόχως ὑπεγράμμισε, «τὴν ἑνότητα καὶ τὰς ἀδελφικὰς σχέσεις μεταξὺ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος».
Εἴμεθα βαθύτατα εὐγνώμονες πρὸς τὸν Μακαριώτατον δι’ αὐτὴν του τὴν φιλάδελφον ἐνέργειαν, διὰ τῆς ὁποίας ἔγραψεν ὄντως χρυσῆν σελίδα ἱστορίας εἰς τὰς σχέσεις τῶν δύο Ἐκκλησιῶν καὶ θερμῶς τὸν εὐχαριστοῦμεν ἐκ βάθους καρδίας. Ἐκ τοῦ ἱεροῦ θυσια-στηρίου τούτου, ἐκτενεῖς θὰ ἀναπέμπωνται πάντοτε δεήσεις καἰ θερμαὶ ἱκεσίαι πρὸς Κύριον τὸν Θεὸν ὑπὲρ ὑγείας καὶ μακροημερεύ-σεως τῆς πολυφιλήτου εἰς ἡμᾶς Μακαριότητός του, ὑπὲρ εὐσταθείας τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς εὐημερίας καὶ προόδου τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος αὐτῆς. Ὁ Ναὸς τοῦ Ἁγίου Νικο-λάου θὰ εἶναι μία μόνιμος φανέρωσις τῆς ἀγάπης τῆς ἡμῶν Μετριό-τητος πρὸς τὸν ἁγιοτόκον τοῦτον καὶ θεόσωστον τόπον, ἀλλὰ καὶ τῆς εὐσεβούσης Ἑλλάδος πρὸς τὴν Μητέρα καὶ Τιθηνὸν Βυζαντίδα Ἐκκλη-σίαν, καθὼς καὶ τοῦ «τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν αλλήλοις κατὰ Χριστὸν Ἰησοῦν» (Ρωμ. ιε´, 5)!
Ταυτοχρόνως, διὰ λόγους δικαιοσύνης, ὀφειλετικῶς ἐκφράζομεν τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐαρέσκειαν πρὸς τὸν ἄγοντα σήμερον τά ὀνομαστήρια αὐτοῦ Ἐντιμότατον Δήμαρχον Ἀθηναίων κ. Κωνσταν-τῖνον Μπακογιάννην διὰ τὴν θερμὴν συνεπικουρίαν αὐτοῦ, καθὼς καὶ πρὸς τὸν Ἀξιότιμον κ. Σπυρίδωνα Χαμακιώτην, Πρόεδρον τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐλεήμονος Ἑταιρείας καὶ πρὸς πάντα τὰ περὶ αὐτὸν Ἀξιότιμα Μέλη, διὰ τὴν ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον πρόθυμον καὶ γενναιόφρονα ἀνταπό-κρισίν των εἰς τὴν ἀνάγκην του νὰ ἀποκτήσῃ ἱερὸν θυσιαστήριον ἐν Ἀθήναις. Δὲν ἀγνοοῦμεν ἐπίσης τὸν θετικὸν καὶ καίριον ρόλον, τὸν ὁποῖον διεδραμάτισεν εἰς τὴν ὅλην ὑπόθεσιν ὁ πάντοτε εὐγενὴς καὶ ἐν ἀγάπῃ ἀποτελεσματικὸς Ἱερώτατος Μητροπολίτης Λαοδικείας κ. Θεοδώρητος, Διευθυντὴς τοῦ Γραφείου Ἐκπροσωπήσεως τοῦ Οἰκου-μενικοῦ Πατριαρχείου ἐν Ἀθήναις, πρὸς τὸν ὁποῖον ἐκφράζομεν καὶ δημοσίᾳ ἐπὶ τούτοις τὸν δίκαιον ἔπαινον τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Ἁγίου Νικολάου ὑπῆρξεν, ὡς γνωστόν, εὐλαβὲς κτίσμα τοῦ μακαρίας μνήμης ἀειμνήστου ἐκείνου Ὁμογενοῦς καὶ Μεγάλου Ἐθνικοῦ Εὐεργέτου Ἀνδρέου Συγγροῦ, χάριν τοῦ ὁποίου καὶ ὑπάρχει τὸ προσκυνητάριον τοῦ προστάτου αὐτοῦ Ἁγίου Ἀπο-στόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ καὶ ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Βυζαντίου καὶ προστάτου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τοῦτο ἀναμφιβόλως μᾶς δίδει μίαν αἴσθησιν μεγαλυτέρας ἐγγύτητος καὶ οἰκειότητος πρὸς τὸν χῶρον. Προσφάτως, καθὼς πληροφορούμεθα, ἔγινεν ἡ ἀποκατάστασις τῶν φθαρεισῶν ἁγιογραφιῶν τοῦ Ναοῦ καὶ ἄλλαι ἀνακαινιστικαὶ ἐργασίαι, δαπάναις τοῦ Μεγάλου Εὐεργέτου κ. Νικολάου Πατέρα καὶ τῆς Εὐγενεστάτης μητρὸς αὐτοῦ Ἀναστασίας, οἱ ὁποῖοι «ἠγάπησαν εὐπρέπειαν οἴκου Κυρίου». Τοὺς συγχαίρομεν ἐγκαρδίως διὰ τὴν εὐσεβῆ μέριμναν καὶ τὴν ἀρχοντικὴν φιλογένειάν των και τους ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας.
Ἑορτάζοντος σήμερον τήν μνήμην τοῦ Ἰσαποστόλου Μ. Κωνσταντίνου, ἄς ἐνθυμηθοῦμε, πρὶν κατακλείσωμεν τὸν λόγον, ὅτι μετὰ ἀπὸ τὸ ὑπερ-φυὲς ἐκεῖνο ὄραμα τοῦ «Ἐν τούτῳ νίκα» παρὰ τὴν γέφυραν Μίλβιο, ὁ αὐτοκράτωρ ἐκεῖνος διὰ τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου ἤλλαξεν ἄρδην τὰ δεδομένα, ἐξήγαγε τὴν Ἐκκλησίαν ἀπὸ τὰς κατα-κόμβας, ἠλευθέρωσε τὴν θρησκευτικὴν συνείδησιν τῶν ὑπηκόων του, κατέστησε φιλανθρωποτέραν τὴν κρατικὴν νομοθεσίαν, ἐτίμησε τὴν Ἀναστάσιμον ἡμέραν, θεσπίζων τὴν ἀργίαν τῆς Κυριακῆς, ἐλάμπρυνε τὴν χριστιανικὴν λατρείαν διὰ τῆς ἀνεγέρσεως πλείστων μνημειακῶν ἱερῶν Ναῶν εἰς κάθε σημεῖον τῆς Αὐτοκρατορίας, ἀνεζήτησε μετὰ τῆς Μητρός του καὶ εὗρε τὸν Τίμιον Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ, ἐσεβάσθη τὴν ἐκκλησιαστικὴν Ἱεραρχίαν καὶ ἐτίμησε πολυτρόπως τὸν θεσμὸν τῶν Ἐπισκόπων, περιεθρίγκωσε τὴν ἐκκλησιαστικὴν εἰρήνην καὶ τὴν ἀκρίβειαν τοῦ εὐσεβοῦς Δόγματος διὰ τῆς συγκλήσεως τῆς ἐν Νικαίᾳ ἁγίας Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ ἄλλα ὅσια πολλά, ἀναδειχθεὶς «ἐν Βασιλεῦσιν Ἀπόστολος» καὶ ὑπογραμμὸς φιλοχρίστου ἄρχοντος! Εἴθε τὸ παράδειγμά του νὰ ἐμπνεύσῃ τοὺς διὰ τῆς τιμίας καὶ ἐλευθέρας ψήφου τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ ἐκλεγησομένους σήμερον νέους ἐκπροσώπους του εἰς τὸ Κοινοβούλιον. Ἡμεῖς εὐχόμεθα, προσευχόμεθα καὶ ἐκ προοιμίου εὐλογοῦμεν, προσδοκῶντες τὰ βέλτιστα διὰ τὸν εὐλογημένον Λαὸν καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος!».