Εγκύκλιος υπ. αριθμ. 2853: «25η Μαρ­τί­ου 1821 – 25η Μαρ­τί­ου 2007. Ἀ­πό τήν Ἑλ­λη­νι­κή Ἐπα­νά­στα­ση στήν Eὐ­ρω­πα­ϊ­κή Ὁ­λο­κλήρω­ση»
(9/3/2007).

Πρός
Τό Χρι­στε­πώ­νυ­μον πλή­ρω­μα
Τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος.


Τέ­κνα ἐν Κυ­ρί­ῳ ἀ­γα­πη­τά,

Κα­τά τήν πο­ρεί­α τῆς Πα­γκό­σμι­ας Ἱ­στο­ρί­ας ὑ­πάρ­χουν γε­γο­νό­τα πού σφρα­γί­ζουν τήν ζω­ή καί τήν πο­ρεί­α τῶν λα­ῶν, βο­η­θοῦν στήν ἀ­φύ­πνι­σή τους, συμ­βάλ­λουν στήν ὡ­ρί­μαν­σή τους, δί­νουν σάρ­κα καί ὀ­στᾶ στούς ἱ­ε­ρούς ὁ­ρα­μα­τι­σμούς τους.

Στήν πλού­σι­α δι­κή μας Ἑλ­λη­νι­κή Ἱ­στο­ρί­α ὡς Γέ­νους φι­λο­τί­μου, φι­λο­προ­ό­δου καί φι­λο­θέ­ου, πολ­λά εἶ­ναι τά γε­γο­νό­τα ἐ­κεῖ­να πού ξε­χω­ρί­ζουν, ἀλ­λά μέ­σα ἀ­πό αὐ­τά, με­γά­λης ση­μα­σί­ας εἶ­ναι ἡ ἡ­μέ­ρα ἡ ἱ­ε­ρή καί ἁ­γί­α τῆς 25ης Μαρ­τί­ου : Μέ­ρα τοῦ Χρι­στοῦ, μέ­ρα τῆς Πα­να­γί­ας καί μέ­ρα τοῦ μαρ­τυ­ρι­κοῦ ἀλ­λά καί ὑπε­ρή­φα­νου Ἑλ­λη­νι­σμοῦ ! Ἕ­νας λα­ός στο­χά­ζε­ται ὅ­τι «θέ­λει ἀ­ρε­τήν καί τόλ­μην ἡ ἐ­λευ­θε­ρία», στο­χά­ζε­ται τίς ἀ­ξί­ες καί τά ἰ­δα­νι­κά τῶν Πα­τέ­ρων του, στο­χά­ζε­ται τήν προ­σφο­ρά του στήν Ἱ­στο­ρί­α, στόν Πο­λι­τι­σμό, στήν Εὐ­ρώ­πη κι ἀ­πο­φα­σί­ζει γι­ά ἀ­κό­μη ἕ­να ἔ­πος, γι­ά μι­ά ἀ­κό­μη μαρ­τυ­ρί­α, μέ­σα ἀ­πό τό μαρ­τύ­ρι­ο καί τήν ἐν­συ­νεί­δη­τη αὐ­το­θυ­σί­α.

Αὐ­τές εἶ­ναι οἱ αἰ­ώ­νι­ες ἀρ­χές τοῦ Εὐ­αγ­γε­λι­κοῦ μη­νύ­μα­τος, ἀρ­χές πού ἔ­χει ἐν­στερ­νι­σθεῖ καί ἐ­φαρ­μό­σει ὁ λα­ός μας, ἀρ­χές τοῦ Εὐ­ρω­πα­ϊ­κοῦ πλέ­ον Πνεύ­μα­τος, πού ἡ σύγ­χρο­νη Ἑλ­λά­δα ἀ­πο­φά­σι­σε νά συ­νε­χί­σει νά κη­ρύσ­σει δι­α­πρυ­σί­ως καί μέ τήν ἔν­τα­ξή της στή Νέ­α Εὐ­ρω­πα­ϊ­κή Οἰ­κο­γέ­νεια, πού ἄρ­χι­σε τή ζω­ή της πρίν ἀ­κρι­βῶς 50 χρό­νια, στίς 25 Μαρ­τί­ου 1957, στή Ρώ­μη, τή δεύ­τε­ρη βάση τοῦ Εὐ­ρω­πα­ϊ­κοῦ Πο­λι­τι­σμοῦ με­τά τήν Ἀ­θή­να.

25 Μαρ­τί­ου 1821. Ἡ ἡμερομηνία αὐτή κα­τα­γρά­φη­κε στίς σε­λί­δες τῆς παγ­κό­σμιας ἱ­στο­ρί­ας ὡς ἡ ἐ­πα­νά­στα­ση πού κα­θό­ρι­σε σέ με­γά­λο βαθ­μό τήν πο­ρεί­α καί τήν ἐ­ξέ­λι­ξη τῆς εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς ἠ­πεί­ρου. Μιά ἐ­πα­νά­στα­ση πού ἐξήγειρε τόν ἑλ­λη­νι­κό λαό. Δέν εἶ­ναι τυ­χαί­α ἡ πε­ρι­γρα­φή τοῦ Κο­λο­κο­τρώ­νη ὁ ὁ­ποῖ­ος ἔ­λε­γε: «Πλη­σί­ον εἰς τόν Ἱ­ε­ρέ­α ἦ­ταν ὁ λα­ϊ­κός, κα­θή­με­νοι εἰς ἕ­να σκα­μνί, Πα­τριά­ρχης καί τσομ­πά­νης, ναύ­της καί γραμ­μα­τι­σμέ­νος, ἰα­τροί, κλε­φτο­κα­πε­τα­ναῖ­οι, προ­ε­στοί καί ἔμ­πο­ροι» (…)[1].

Ὁ Νε­ο­ελ­λη­νι­κός Δι­α­φω­τι­σμός μέ τούς ἐκ­προ­σώ­πους του, ἀρ­κε­τοί τῶν ὁ­ποί­ων ἦ­σαν Κλη­ρι­κοί, ὅ­πως ὁ Ἅ­γι­ος Κο­σμᾶς ὁ Αἰ­τω­λός, ὁ Ἄν­θι­μος Γα­ζῆς κ.ἄ., τό­νι­ζαν τόν ἐ­πα­να­στα­τι­κό ἐν­θου­σι­α­σμό γι­ά τήν ἀ­πό­κτη­ση τῆς ἐ­θνι­κῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας. Ὁ Ρή­γας Φεραῖος, κή­ρυ­κας τῆς φι­λί­ας καί ἀλ­λη­λεγ­γύ­ης τῶν βαλ­κα­νι­κῶν λα­ῶν, ἐ­πι­σή­μα­νε ποι­κι­λο­τρό­πως τήν ἀλ­λη­λεγ­γύ­η με­τα­ξύ τῶν λα­ῶν: «Ὁ Βούλ­γα­ρος πρέ­πει νά κι­νεῖ­ται ὅ­ταν πά­σχει ὁ Ἕλ­λην καί τοῦ­τος πά­λιν δι' ἐ­κεῖ­νον καί ἀμ­φό­τε­ροι διά τόν Ἀλ­βα­νόν καί τόν Βλά­χον»[2], ἀλ­λά καί τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας τῆς σκέ­ψης καί τῆς πί­στης. Ἡ Ἑλ­λη­νι­κή Ἐ­πα­νά­στα­ση ἔ­γι­νε τό κρι­τή­ριο μιᾶς πνευ­μα­τι­κῆς πε­ρι­συλ­λο­γῆς πολ­λῶν δι­α­νο­ου­μέ­νων στό ἐ­ξω­τε­ρι­κό, ἕ­νας προ­βλη­μα­τι­σμός πού ἀ­να­πτύ­χθη­κε μέ θαυ­μα­στό τρό­πο στίς πε­ρισ­σό­τε­ρες πό­λεις τοῦ ἐ­ξω­τε­ρι­κοῦ, δη­μι­ουρ­γών­τας ἕ­να πλῆ­θος ἀ­πό Φι­λέλ­λη­νες[3].

Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α, καί μά­λι­στα ἡ Ἑλ­λα­δι­κή, πρω­το­στα­τεῖ κι αὐ­τή στούς ἀ­γῶ­νες τοῦ Ἔ­θνους, για­τί αὐ­τό ἀ­πορ­ρέ­ει ἀ­πό τήν ὅ­λη ἀν­τί­λη­ψή της γιά τόν κό­σμο καί τόν ἄν­θρω­πο. Ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α βλέ­πει τήν ἐ­λευ­θε­ρί­α ὡς τό φυ­σι­κό κλί­μα ἀ­νά­πτυ­ξης καί πραγ­μά­τω­σης τοῦ ἀν­θρω­πί­νου προ­σώ­που καί πραγ­μα­τι­κή ἐ­λευ­θε­ρί­α εἶ­ναι ἡ δυ­να­τό­τη­τα κοι­νω­νί­ας τοῦ ἀν­θρώ­που μέ τό Θε­ό καί τούς συ­ναν­θρώ­πους του, σέ βαθ­μό γνη­σι­ό­τη­τας, πλη­ρό­τη­τας καί αὐ­θεν­τι­κό­τη­τας[4].

25 Μαρ­τί­ου 1957. Ὑ­πο­γρά­φε­ται ἀ­πό ἕ­ξι Κρά­τη (Βέλ­γιο, Γαλ­λί­α, Γερ­μα­νί­α, Ἰ­τα­λί­α, Λου­ξεμ­βοῦρ­γο, Κά­τω Χῶ­ρες) στή Ρώ­μη ἡ πρώ­τη ἱ­δρυ­τι­κή Συν­θή­κη τῆς Εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς Οἰ­κο­νο­μι­κῆς Κοι­νό­τη­τας (Ε.Ο.Κ.­). Ἕ­νας βί­αι­ος πό­λε­μος ὁ­δη­γεῖ καί πά­λι τούς Εὐ­ρω­παί­ους στή γεν­ναί­α ἀ­πό­φα­ση νά στα­μα­τή­σουν, μέ ὁ­ποι­ο­δή­πο­τε τρό­πο, κά­θε μορ­φή βί­ας. Ἡ δι­χο­τό­μη­ση τῆς Εὐ­ρώ­πης, σέ Ἀ­να­το­λή καί Δύ­ση, καί οἱ ἐθνι­κές ἀν­τι­πα­λό­τη­τες ὁ­δη­γοῦν στήν ἀ­πό­φα­ση «νά θέ­σουν τίς βά­σεις μιᾶς δια­ρκοῦς στε­νό­τε­ρης ἑ­νώ­σε­ως τῶν εὐ­ρω­παϊ­κῶν λα­ῶν» καί νά «ἑ­δραι­ώ­σουν τήν ἀλ­λη­λεγ­γύ­η…καί εὐ­η­με­ρί­α σύμ­φω­να μέ τό Χάρ­τη τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν»[5].

Ἡ Ε.Ο.Κ. ἄλ­λα­ξε πολ­λές φο­ρές τούς στό­χους της τά τε­λευ­ταῖ­α 50 χρό­νια. Σί­γου­ρα, ὅ­μως, ἡ ὑ­πο­γρα­φή τῆς Συν­θή­κης τῆς Ρώ­μης στίς 25 Μαρ­τί­ου 1957, ἡ ὁ­ποί­α δη­μι­ούρ­γη­σε μί­α νέ­α εὐ­ρω­πα­ϊ­κή κοι­νό­τη­τα, ἦ­ταν μί­α συ­νει­δη­τή δι­α­κή­ρυ­ξη ἐ­ναν­τίον τοῦ πο­λέ­μου με­τα­ξύ τῶν Χω­ρῶν, πού ἀ­παρ­τί­ζουν σή­με­ρα τήν Εὐ­ρω­πα­ϊ­κή Ἕ­νω­ση, καί ἀ­πο­τέ­λε­σε ἕ­να ση­μαν­τι­κό βῆ­μα γιά τήν ἐ­νί­σχυ­ση τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας, τῶν ἀν­θρω­πί­νων δι­και­ω­μά­των καί ἰ­δι­αι­τέ­ρως γιά τό σε­βα­σμό τῆς ἀν­θρώ­πι­νης ἀ­ξι­ο­πρέ­πειας. Αὐ­τό πού ξε­κί­νη­σε πρίν ἀ­πό 50 χρό­νια μέ τά ἕ­ξι Κρά­τη σή­με­ρα ἔ­γι­νε μί­α κοι­νό­τη­τα 27 Κρα­τῶν, τά ὁ­ποῖα με­τά ἀ­πό τίς ἀ­πάν­θρω­πες ἐμ­πει­ρί­ες τοῦ πο­λέ­μου, σή­με­ρα βρί­σκον­ται ἑ­νω­μέ­να εἰ­ρη­νι­κά δί­δον­τας ἕ­να παγ­κό­σμιο μή­νυ­μα γιά τίς εὐ­ρω­πα­ϊ­κές ἀ­ξί­ες.

25 Μαρ­τί­ου 2007. 186 χρό­νια με­τά τήν Ἑλ­λη­νι­κή Ἐ­πα­νά­στα­ση καί 50 χρό­νια με­τά τήν ὑ­πο­γρα­φή τῆς Συν­θή­κης τῆς Ρώ­μης, ἡ ση­με­ρι­νή ἐ­πέ­τει­ος ἀ­πο­τε­λεῖ μί­α ἀ­κό­μη ση­μαν­τι­κή εὐ­και­ρί­α γιά ὅ­λους μας νά γι­ορ­τά­σου­με τά ἐ­πι­τεύγ­μα­τα τοῦ πα­ρελ­θόν­τος καί νά ὁ­ρα­μα­τι­σθοῦ­με τό μέλ­λον μας μέ­σα ἀ­πό τίς προ­κλή­σεις τοῦ σή­με­ρα.

Ἡ Εὐ­ρω­πα­ϊ­κή Ἕ­νω­ση ἕ­νω­σε εἰ­ρη­νι­κά τήν Εὐ­ρώ­πη καί τῆς ἔ­δω­σε δύ­να­μη καί ἐ­λευ­θε­ρί­α, προσπόρισε στα­θε­ρό­τη­τα καί εὐ­η­με­ρί­α στούς πο­λῖ­τες της. Ὡ­στό­σο, κα­θώς ἐ­ξε­λίσ­σε­ται μα­ζί μέ τήν κοι­νω­νί­α μας, ἡ εὐ­ρω­πα­ϊ­κή ὁ­λο­κλή­ρω­ση δέ­χε­ται μη­νύ­μα­τα πού ἐ­πη­ρε­ά­ζουν ἄ­με­σα τίς ἀ­πο­φά­σεις της γιά τό μέλ­λον τῶν πο­λι­τῶν της. Γιά τόν λό­γο αὐ­τό ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος καί οἱ ἄλλες Ἐκ­κλη­σί­ες τῆς Εὐ­ρώ­πης, ὅ­πως καί ὁ κά­θε ἁ­πλός πο­λί­της, ἔ­χει κα­τα­θέ­σει ποι­κι­λο­τρό­πως τίς προ­τά­σεις της καί συ­νε­χί­ζει νά προ­βλη­μα­τί­ζε­ται καί σή­με­ρα γιά τό μέλ­λον τοῦ νέ­ου εὐ­ρω­πα­ϊ­κοῦ γί­γνε­σθαι.

Μπρο­στά στόν κίν­δυ­νο τῆς παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­σης πολ­λοί πο­λῖ­τες ἀ­πο­γο­η­τεύ­ον­ται ἀ­πό τίς πο­λι­τι­κές ἀ­πο­φά­σεις, οἱ ὁ­ποῖ­ες ἔ­χουν ἄ­με­σες ἐ­πι­πτώ­σεις στήν ζω­ή τους. Ἡ ἀ­να­σφά­λεια ἔ­χει κυ­ρι­εύ­σει σχε­δόν κά­θε κοι­νω­νί­α. Κι ἐ­δῶ ἐντοπίζε­ται μί­α ση­μαν­τι­κή σύγ­κρου­ση ἀ­νά­με­σα στόν το­πι­κό καί τόν παγ­κό­σμιο πο­λι­τι­σμό. Αὐ­τό ὅ­μως μᾶς ἐ­πι­τρέ­πει νά ὑπο­γραμ­μί­σου­με ὅ­τι ἡ πρό­κλη­ση αὐ­τή ἀν­τι­με­τω­πί­ζε­ται μό­νο μέ τή συ­νε­χῆ ἐ­νη­μέ­ρω­ση τῶν πο­λι­τῶν γιά τίς ἀ­ξί­ες ἐ­κεῖ­νες τῆς ἀρ­χαί­ας ἑλ­λη­νι­κῆς σκέψεως καί τοῦ ρω­μα­ϊ­κοῦ δικαίου, μέ θε­με­λια­κό συ­στα­τι­κό τόν Χρι­στι­α­νι­σμό, πού δια­μόρ­φω­σαν τόν εὐ­ρω­πα­ϊ­κό πο­λι­τι­σμό στό σύ­νο­λό του.

Μέ τήν εὐ­και­ρί­α αὐτῶν τῶν ἐ­πε­τεί­ων κα­λοῦ­με τόν κά­θε πι­στό νά σκε­φθεῖ γιά τό μέλ­λον τῆς Εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς Ἕ­νω­σης καί νά συμ­με­τά­σχει συ­νει­δη­τά στόν δι­ά­λο­γο γιά τήν ἐξεύ­ρε­ση λύ­σε­ων γιά τήν κοι­νω­νι­κή συ­νο­χή. Νά στη­ρι­χθεῖ πά­νω στά αἰ­ώ­νια ἰ­δα­νι­κά τῆς Ἱ­στο­ρί­ας μας, συμ­βάλ­λον­τας στή δη­μι­ουρ­γί­α μιᾶς κοι­νω­νί­ας μέ ἀν­θρώ­πι­νο πρό­σω­πο, πού θά λει­τουρ­γεῖ μέ βά­ση τίς πα­ναν­θρώ­πι­νες χρι­στι­α­νι­κές ἀρ­χές καί ἀ­ξί­ες.


† Ὁ Ἀθηνῶν Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Δ Ο Υ Λ Ο Σ, Πρόεδρος


† Ὁ Λα­γκα­δᾶ Σπυ­ρί­δω­ν

† Ὁ Κα­ρυ­στί­ας καί Σκύ­ρου Σε­ρα­φείμ

† Ὁ Στα­γῶν καί Με­τε­ώ­ρων Σε­ρα­φείμ

† Ὁ Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου Προκόπιος

† Ὁ Πα­ρο­να­ξί­ας Ἀμ­βρό­σι­ος

† Ὁ Πε­ρι­στε­ρί­ου Χρυ­σό­στο­μος

† Ὁ Κεφαλληνίας Σπυρίδων

† Ὁ Ζακύνθου Χρυσόστομος

† Ὁ Ἀ­λε­ξαν­δρου­πό­λε­ως Ἄν­θι­μος

† Ὁ Νε­α­πό­λε­ως καί Σταυ­ρου­πό­λε­ως Βαρνά­βας

† Ὁ Δρά­μας Παῦ­λος

† Ὁ Σι­σα­νί­ου καί Σι­α­τί­στης Παῦ­λος


Ὁ Ἀρ­χι­γραμ­μα­τε­ύων

† Ἀρχιμ. Κύριλλος Μισιακούλης


__________________________

Σημειώσεις

1. Θ. Κολοκοτρώνη, Διήγησις συμβάντων ἑλληνικῆς φυλῆς, ἐκδ. Πάπυρος, Ἀθῆναι, σελ. 29.
2. Τά Δίκαια τοῦ Ἀνθρώπου, ἄρθρο 34.
3. Κ. Σιμόπουλος, Πῶς εἶδαν οἱ ξένοι τήν Ἑλλάδα τοῦ ’21, Τόμ. Ι-V, Ἀθῆναι 1979-1984. Πρβλ. Victor Hugo, Les Orientales.
4. Γ. Μεταλληνός, Ἑλληνισμός Μαχόμενος, ἐκδ. Τῆνος, Ἀθῆναι 1995, σελ. 34.
5. Προοίμιο Συνθήκης περί ἱδρύσεως τῆς ΕΟΚ.