Κεντρική σελίδα Επιτροπής


«Η ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ ΚΑΙ
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΗ ΑΘΛΗΣΗ»
ὑπό 'Αριστοτέλους Χρ. Εὐτυχιάδου.
'Επικ. Καθηγητοῦ Ἱστορίας τῆς 'Ιατρικῆς Σχολῆς
τοῦ Πανεπιστημίου 'Αθηνῶν.

Συχνά διαπιστώνεται ὅτι ἡ φίλαθλη συμπαράσταση στούς ἀθλητικούς ἀγωνιστικούς χώρους, κυρίως στά γήπεδα, ἐκδηλώνεται μέ βίαιες ἀντιδράσεις καί ὅτι ἡ ἀτμόσφαιρα παραμένει τεταμένη καί ἀντιαθλητική. Τά αἴτια καί οἱ ἀφορμές, οἱ ὁποῖες διαμορφώνουν τήν κακή καί βίαιη ψυχολογία τοῦ θεατοῦ, εἶναι διάφορες καί ποικίλες, ὅπως οἰκονομικές, ἠθικές, κοινωνικές κ.ἄ. Αὐτές πρέπει νά ἐντοπισθοῦν καί νά ἀντιμετωπισθοῦν γιά τήν ἐκτόνωση καί ἐξάλειψη τοῦ φαινομένου τῆς βίας στά γήπεδα.

Πέρα ἀπό τίς ἀνθρώπινες προσπάθειες τῶν διαφόρων φορέων καί τά λαμβανόμενα προληπτικά ἤ κατασταλτικά μέτρα, ἡ ρίζα τοῦ κακοῦ καί ἡ θεραπεία του ἀνάγεται στήν πνευματική θεώρηση τῆς ἀληθοῦς ἀθλήσεως καί τῆς εἰρηνεύσεως τῶν ἠθῶν, δηλαδή στό ὀρθό νόημα τῶν ἀγώνων καί στήν ἐπίτευξη τῆς τελείας παιδεύσεως τῶν Γυμναστικῶν Συλλόγων καί τῶν μελῶν τους, ἡ ὁποία ἀφορᾶ πρωτίστως καί ἀμέσως στό ἀληθινό φίλαθλο πνεῦμα. Ἡ ἀποδοχή καί ὁ θαυμασμός τοῦ ὡραίου, τοῦ μεγάλου καί τοῦ ἀληθινοῦ ἐπιτεύγματος τοῦ ἀθλήματος πρέπει νά ὑπερβαίνει τά τοπικά καί στενά συλλογικά αἰσθήματα τοῦ ὀπαδοῦ - θεατοῦ. Ἡ ἐκτίμηση καί ὁ σεβασμός τοῦ ἀθλητικοῦ ἀντιπάλου (ἀνωτέρου, ἴσου ἤ κατωτέρου) εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση ὄχι μόνον γι' αὐτούς πού πλαισιώνουν τούς ἀθλητικούς χώρους, ἀλλά καί γιά τούς διοργανωτές Συλλόγους καί γιά τούς ἀγωνιζομένους. 'Εκφράσεις ὅπως "αἰώνιος ἀντίπαλος" ὑποβιβάζουν τούς Συλλόγους καί διεγείρουν ἀντιαθλητικά τούς ὀπαδούς.

Στόν χῶρο τῆς 'Εκκλησίας ἔχουν ἤδη διατυπωθεῖ διά τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου θέσεις σχετικές μέ τό κοινωνικό αὐτό θέμα, τίς ὁποῖες ὁ Ἅγιος διετύπωσε στήν ἐποχή πού μόλις εἶχαν ἀρχίσει νά ἱδρύωνται οἱ πρῶτοι 'Αθλητικοί Σύλλογοι στήν Ἑλλάδα. Σύμφωνα μέ τόν φωτισμένο καί σοφό Ἅγιο Ἱεράρχη τῆς 'Εκκλησίας, ἡ ἀληθής καί τελειωτέρα μόρφωση τῶν ἰθυνόντων, τῶν "ἐπιστημόνων"τῶν Συλλόγων καί τῶν "ἐνασκουμένων", τῶν ἀθλουμένων, καθώς καί τῆς ἐν γένει "εὐέλπιδος" καί "μουσοτραφοῦς" νεολαίας, δηλαδή τῶν φιλάθλων, ἀποτελεῖ τόν μίτο τῆς 'Αριάδνης γιά τήν ἔξοδο ἀπό τό ἀδιέξοδο.

Οἱ προϋποθέσεις τῆς ὀρθῆς ἀθλητικῆς παιδείας, σύμφωνα μέ τίς ἀντιλήψεις τοῦ σοφοῦ Ἁγίου, ἔχουν ὡς ἀκολούθως :

Χρειάζεται σύμμετρος καί "ἁρμονική ἀνάπτυξις τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος" ἐκ μέρους τῶν Γυμναστικῶν Συλλόγων. "Ἡ σωματική γυμνασία καί ἡ πνευματική ἀνάπτυξις εἰσίν οἱ δύο πόλοι, περί οὕς στρέφεται ἡ τελεία μόρφωσις καί ἡ τελεία ἀγωγή". Ἡ σύσταση τῶν Συλλόγων ἀποσκοπεῖ στήν ἀνάδειξη τῶν "ἐγγυμναζομένων" σέ "καλούς κἀγαθούς ἄνδρας" καί "νέους ἐναρέτους". Πρέπει δέ νά ἔχουν ὑπ' ὄψη τους ὅτι ἡ μονομέρεια εἶναι ἐπιβλαβής : "ἡ ἄκρα τοῦ σώματος ἀνάπτυξις διά τήν ἀδειάλειπτον ἄσκησιν φθείρει τήν ψυχήν", λέγει ἐπαναλαμβάνοντας τόν 'Αριστοτέλη. 'Αντιθέτως, "ἡ ψυχή ἔχουσα ἀνεπτυγμένας τάς ἑαυτῆς δυνάμεις σωφρονεῖ καί ὑγιαίνει καί τάς τοῦ σώματος δυνάμεις σωφρόνως χειρίζεται".

Εἰδικώτερα οἱ Σύλλογοι ἔχουν καθῆκον νά καλλιεργοῦν πνεῦμα ἀδελφοσύνης μεταξύ τῶν μελῶν τους, τῶν ἀθλουμένων καί τῶν φιλάθλων διαφορετικῶν Συλλόγων, καί ὄχι πνεῦμα ἀντιπαραθέσεως καί μίσους : "Ταύτης τῆς ἀρετῆς τήν ἐπίτευξιν ἐπιδιώκει ὁ Γυμναστικός Σύλλογος, ὅστις πρός τοῖς ἄλλοις προτίθεται διά τῆς συνεχοῦς ὁμιλίας τῶν ἑταίρων νά συσφίγξῃ τούς δεσμούς τῆς φιλίας καί ἀδελφοποιήσῃ τήν νεολαίαν, νά διασκεδάσῃ τάς ταπεινάς ἀντιπαθείας καί ἀντιζηλείας ... ἀναπτύξῃ τήν εὐγενῆ ἄμιλλαν, αὐξήσῃ τήν φιλοτιμίαν ... παρασκευάσῃ ἄνδρας κρατερούς". Ὁ "Σύλλογος ... ἔχει τό ἠθικόν ἐκεῖνο σθένος, δι' οὖ δύναται νά ἰσχύσῃ κατά παντός προσκόμματος". Κατά τόν Ἅγιο Ἱεράρχη, αὐτός εἶναι ὁ σκοπός κάθε ἀθλητικοῦ Συλλόγου, πού τόν καθιστᾶ μεγάλο καί ἀναγκαῖο, ἡ δέ "ἔλλειψις τοιούτων Συλλόγων εἶναι ἔνδειξις ἐλλείψεως συναισθήσεως τῆς ἀναγκαιότητος καί ἀνυσιγότητος (ἀποτελεσματικότητος) αὐτῶν καί μαρτύριον τῆς ἀτελοῦς ἀναπτύξεως, ἧς ἕνεκεν ἀποστεροῦνται ὅλων τῶν προειρημένων ἀγαθῶν τῶν ἐκ τῆς γυμνασίας, ὡς ἀπό πηγῆς πολυχεύμονος (πολυχειμάρρου) καί καλλιρρόου, ἀπορρεόντων" .

Τό δίκαιο, τό ὁποῖο πρέπει νά διέπει κάθε ἐπιστήμη, ἔχει τή θέση του στήν ὅλη ὑπόθεση τῆς ἀθλητικῆς ρυθμίσεως καί διεξαγωγῆς ἐκ μέρους τῶν "ἐπιστημόνων" τῆς ἀθλητικῆς ἐπιστήμης, δηλαδή τῶν ἰθυνόντων. Ὁ Ἅγιος, ἐπαναλαμβάνοντας τήν πλατωνική ἀρχή "πᾶσα ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καί τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται", σαφῶς διδάσκει τήν ἀπονομή δικαιοσύνης σέ ὅλους τούς τομεῖς τῆς ἀθλήσεως, στούς ὁποίους ἀνήκουν ἡ διαιτησία καί οἱ κριτές γενικῶς τῶν ἀθλημάτων καί τῶν ἀθλητῶν, αἱ ὁποῖαι ἀποβαίνουν οἱ κατ' ἐξοχήν ρυθμιστές τῶν ἀποτελεσμάτων. Ἡ Ἐξασφάλιση τοῦ δικαίου στούς ἀθλητικούς χώρους εἶναι παράγοντας εἰρήνης καί γαλήνης μέσα καί ἔξω ἀπό τά γήπεδα.

Εἶναι ὑψίστης σημασίας ἡ διαμόρφωση τοῦ πνεύματος καί τῆς ἀτμόσφαιρας τῶν ἀγώνων, ἡ ἀγωγή τῆς ἐπιστήμης", γιά τήν ὁποία ὁμιλεῖ ὁ 'Αριστοτέλης καί τήν ὁποία ἐπικαλεῖται ὁ Ἅγιος, διότι χωρίς αὐτήν κάθε ἐπιστήμη "εἶναι σῶμα ἀκάθαρτον", πού τρεφόμενο ἐπαυξάνει "τάς κακουχίας του". Πρός ἐπίτευξη αὐτοῦ τοῦ ἀθλητικοῦ πνεύματος, ἐκτός ἀπό τίς ἀνθρώπινες προσπάθειες τῶν παραγόντων, καθίσταται ἀναγκαία καί ἡ ἐκζήτηση τῆς θείας βοηθείας, τοῦ ὑψηλοῦ προστάτου τοῦ πνεύματος τῶν ἀγώνων. Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος εἶναι ὁ ὑψηλός Προστάτης τῶν ἀθλοπαιδιῶν, τῶν Σταδίων καί τῶν Γηπέδων, τῶν ἀθλητῶν, τῶν παικτῶν καί τῶν φιλάθλων κάθε ἐποχῆς, τούς ὁποίους συλλήβδην καθίδρυσε καί εὐλόγησε μέ τόν ἐγκαινιασμό τοῦ δευτέρου, μετά τόν Πανελλήνιο, πρωτοπόρου Γυμναστικοῦ Συλλόγου τῆς Ἐλλάδος, στήν Κύμη τῆς Εὐβοίας στίς 21 Αὐγούστου 1893 : "Ταύτης τῆς ἁρμονικῆς γυμνασίας τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, τῆς ἐγκαινιζομένης σήμερον ὑπό τοῦ συστάντος σήμερον Γυμναστικοῦ Συλλόγου τῆς μουσοτραφοῦς νεότητος, συνήλθομεν νά τελέσωμεν τά ἐγκαίνια" .

Ἡ παιδαγωγική ἀντίληψη καί παρότρυνση τοῦ σοφοῦ Ἱεράρχη γιά τήν ἁρμονική γυμνασία τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, στήν ὁποία πρέπει νά ἀποβλέπει ὁλόκληρος ὁ ἀθλητικός σύλλογος, καί οἱ παῖκτες καί οἱ φίλαθλοι, μπορεῖ νά μεταβάλει τό κλίμα τῶν γηπέδων ἀπό βίαιο σέ εἰρηνικό, ἀπό φανατικό καί ἐκδικητικό σέ ἀνεξίκακο καί μετριοπαθές, ἀπό ἀνάγωγο σέ εὐάγωγο, ἀπό ἄδικο καί ὑποκειμενικό σέ δίκαιο καί ἀντικειμενικό, ἀπό καταστροφικό καί ἐπιζήμιο σέ οἰκοδομητικό καί ὠφέλιμο, ἀπό ἐχθρικό σέ φιλάδελφο, ἀπό ἐγωϊστικό σέ ἀλλτρουϊστικό, ἀπό ἀντιπαραθέσεως σέ εὐγενοῦς ἅμιλλας, ἀπό ἐπαγγελματικό καί μεγάλων οἰκονομικῶν συμφερόντων σέ ἀθλητικό καί φιλότιμο, ἀπό ἐθνικῶς ἀδιάφορο σέ πατριωτικό, ἀπό ὑπόδουλο στή βία καί στήν πανουργία σέ ἐλεύθερο καί ἐνάρετο, ἀπό χυδαιολογικό καί βωμολοχικό σέ ἀξιοπρεπές καί ἁγνό, ἀπό θλιβερό σέ ψυχαγωγικό, ἀπό ἀναρχία τῆς μάζας σέ ὑπευθυνότητα προσώπων.

Κεντρική σελίδα Επιτροπής