|
(Κανονισμός 140/1999)
του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ Παρῆλθον 82 ἔτη ἀπό τῆς ἐπισυμβάσης κατά τά τέλη τοῦ Αὐγούστου τοῦ ἔτους 1922 Μικρασιατικῆς Καταστροφῆς, ἀπό τοῦ διωγμοῦ τῶν Ἑλλήνων Πατέρων μας ἀπό τίς ἑστίες τους καί τούς τόπους τους εἰς τήν Μικρά Ἀσία, ὅπου οἱ Ἕλληνες ἦσαν ἐγκατεστημένοι ἐπί τρεῖς χιλιάδες καί πλέον ἔτη. Ἡ ἐπέτειος αὐτή μᾶς δίδει τήν ἀφορμή νά συλλογισθοῦμε καί νά ἐμβαθύνουμε εἰς τά γεγονότα, νά διδαχθοῦμε, ἀλλά καί νά θυμηθοῦμε τούς μάρτυρες, τά θύματα, τούς διωγμούς, τίς ἀπειλές, τίς καταστροφές οἱ ὁποῖες ἔγιναν, τίς ζωές οἱ ὁποῖες ἐχάθησαν. Α- Προσεγγίζοντες στοχαστικῶς τά γεγονότα αὐτά, τά ὁποῖα ἐσημάδεψαν τήν πορεία τοῦ νεωτέρου Ἑλληνισμοῦ ἀκούομεν τοῦ Παύλου διδάσκοντος, ὅτι “οὐκ ἔχομεν ᾧδε μένουσαν πόλιν” (Ἑβρ. ιγ΄,14) καί τοῦ Πέτρου, ὅτι εἴμεθα “πάροικοι καί παρεπίδημοι ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ” (Α΄ Πέτρ. β΄,11) διό καί τήν “μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν” (Ἑβρ. ιγ΄,14) πόλιν. Ὁ χριστιανός ζῇ μέ τήν προοπτική τῆς οὐρανίου πατρίδος καί αἰωνίου πόλεως, διά τήν ὁποία συνεχῶς ἑτοιμάζεται. Γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι ὁ Πατριάρχης Ἀβραάμ, ὁ πατέρας τῶν πιστῶν “πίστει παρῴκησεν εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετά Ἰσαάκ καί Ἰακώβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς. Ἐξεδέχετο γάρ τήν τούς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καί δημιουργός ὁ Θεός ” (Ἑβρ. ια΄ 9-10). Αὐτή τήν οὐράνια πατρίδα καί πόλιν ἀποδέχεται ὁ πιστός. Εἶναι οὐρανοπολίτης, ὡς μέλος τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει ὑπερβεῖ τίς ἐθνικές καταβολές αὐτοῦ. Εἰς τήν Ἐκκλησίαν “οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος, οὐδέ Ἕλλην,…, πάντες γάρ ὑμεῖς εἷς ἐστέ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ” (Γαλ. γ΄, 28), διδάσκει ἡ Γραφή. Καί ἀλλοῦ ἡ Γραφή κηρύττει: “Καί γάρ ἐν ἑνί πνεύματι ἡμεῖς πάντες εἰς ἕν σῶμα ἐβαπτίσθημεν, εἴτε Ἰουδαῖοι, εἴτε Ἕλληνες, εἴτε δοῦλοι, εἴτε ἐλεύθεροι, καί πάντες εἰς ἕν Πνεῦμα ἐποτίσθημεν ” (Α΄ Κορ. ιβ΄, 13). Β- Ὡστόσον ὅμως κατά τόν ἐπί τῆς γῆς “χρόνον τῆς παροικίας ἡμῶν ” (Α΄ Πέτρ. 1,17) συνδεόμεθα μέ τόν τόπον, εἰς τόν ὁποῖον ἐγεννήθημεν καί εἰς τόν ὁποῖον ἐμεγαλώσαμε καί ἐζήσαμε. Ἔτσι ἡ Γραφή ὀνομάζει τήν Καπερναούμ “ἴδιαν πόλιν” τοῦ Ἰησοῦ, (Ματθ. θ΄,1). Ὁ Ἰησοῦς ἐκλήθη Ναζωραῖος ἐκ τῆς πόλεως Ναζαρέτ, εἰς τήν ὁποίαν διῆλθε τό μεγαλύτερο μέρος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του (Ματθ. β΄,23). Ἐθεωρεῖτο Γαλιλαῖος (Λουκ. κγ΄ 6). Κύριος ὤν πάντων ἐκλήθη Ἰουδαῖος. Ἀπευθυνόμενος ὁ Πιλάτος εἰς τόν Κύριό μας τοῦ εἶπε, “τό ἔθνος τό σόν καί οἱ Ἀρχιερεῖς παρέδωκάν σε ἐμοί ” (Ἰωάν. ιη΄,35), σαφῶς θεωρῶν Αὐτόν Ἰουδαῖον. Ἀκόμη ἡ Γραφή διασώζει τό ὄνομα τῆς πόλεως, ἐκ τῆς ὁποίας κατήγoντο μερικοί τῶν Ἅγίων Ἀποστόλων. Καπερναούμ εἶναι ἡ πόλις “ Ἀνδρέου καί Πέτρου ” (Ἰωάν. α΄,45). Καί ὁ Σίμων ὡς καταγόμενος ἐκ τῆς Κανά ἐπονομάζεται “Κανανίτης ” (Ἰωάν. ι΄ 4). Ὁ Παῦλος ἐπικαλεῖται καυχώμενος τήν καταγωγήν αὐτοῦ λέγων “ἐγώ ἄνθρωπος μέν εἰμί Ἰουδαῖος Ταρσεύς ” (Πράξ. κα΄,39). Διά τοῦτο ἐνῷ ὁ πιστός ἀποβλέπει πρός τήν αἰώνια πατρίδα συνδέεται καί μέ τήν ἐπίγεια πατρίδα του κατά τήν θαυμαστή διφυΐα. Ἡ ἐπίγεια πατρίδα σφραγίζει τήν προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἐπίγεια διαδρομή καί πορεία του. Ἔτσι καί οἱ Πατέρες μας ἐκλήθησαν Μικρασιάτες, διότι οὐ μόνον κατήγοντο ἐκ τῆς Μικρασίας, ἀλλά καί διότι ἦσαν φορεῖς τοῦ Μικρασιατικοῦ πολιτισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἔφερε καί φέρει δύο ἔντονες ἐπιδράσεις, αὐτές τοῦ Ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ καί τοῦ Χριστιανικῆς πίστεως. Γ- “Κρίμασιν οἷς Κύριος οἶδεν”. Ὁ Κύριος τῆς ζωῆς καί τῆς ἱστορίας ὁ ὁδηγῶν καί κατευθύνων τά πάντα εἰς τόν τελικό σκοπό καί προορισμό τους ἐπέτρεψε αὐτή τήν περιπέτεια τῶν πατέρων μας. Δέν δυνάμεθα νά ἐξερευνήσουμε τούς λόγους, διά τούς ὁποίους ὁ Θεός ἐπέτρεψε ὅλα αὐτά. Στοχαζόμενοι ὅμως δυνάμεθα νά θέσουμε εἰς μία τάξι τούς συλλογισμούς μας, ὡς ἑξῆς: α- Ὁ Θεός δέν ἀναπαύεται εἰς τήν ἀπώλεια καί εἰς τήν καταστροφή. Διό καί δέν τήν ἐπιθυμεῖ. Ἄλλοι εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι θύουν καί ἀπολύουν. Εἰς τό ἐρώτημα, διατί ὁ Θεός δέν ἐμποδίζει κακόν, οἱ Πατέρες μᾶς διεφώτισαν διδάξαντες, ὅτι ἀφ’ ἑνός μέν, διότι σέβεται τήν ἐλευθερία τῶν πλασμάτων Του καί ἀφ’ ἑτέρου δέ, διότι ὁ Ἴδιος δύναται νά θεραπεύσῃ τίς πληγές τῶν κακῶν, τις συνέπειες τῆς ἁμαρτίας. Δέν εἶναι πάντως εὔκολο νά τίθενται ἐρωτήματα εἰς τόν Κύριό μας. “Τίς εἶ ὁ ἀνταποκρινόμενος τῷ Θεῷ ; ” ἐρωτᾶ ἡ Γραφή (Ρωμ.θ΄ 20). “ Ὦ βάθος πλούτου καί σοφίας καί γνώσεως Θεοῦ! Ὡς ἀνεξερεύνητα τά κρίματα αὐτοῦ καί ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοί αὐτοῦ; τίς γάρ ἔγνω νοῦν Κυρίου; ἤ τίς σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο; ἤ τίς προέδωκεν αὐτῷ, καί ἀνταποδοθήσεται αὐτῷ; ὅτι ἐξ αὐτοῦ καί δι’ αὐτοῦ καί εἰς αὐτόν τά πάντα. Αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας∙ ἀμήν ” (Ρωμ. ια΄ 3) θά καταλήξει διαπιστωτικῶς ὀ Ἀπόστολος Παῦλος. β- Ὁ Κύριος καί Θεός μας προνοεῖ ἀγαθά ὑπέρ ἡμῶν ἔστω καί ἐάν διερχόμεθα διά πειρασμῶν καί δοκιμασιῶν. Ὡστόσον Ἐκεῖνος ἀποβλέπων εἰς τό μεῖζον ὄφελος διοικεῖ λυσιτελῶς τόν κόσμον καί τήν ζωήν μας. Ὁ Ἅγιος Πατέρας μας Γρηγόριος ὁ Νύσσης ἑρμηνεύων πολλές ἀπό τίς παράδοξες διά τήν ἀνθρωπίνη λογική ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ δίδει μίαν ἀπάντησιν, ἡ ὁποία ἱκανοποιεῖ πάντως τήν σκέψι μας “ πρός σκοπόν τόν βελτίονα ”. Ἐξ’ ἄλλου παρόμοιος ἀπάντησις δίδεται καί ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο εἰς τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολήν του “ τοῦ Θεοῦ κρεῖττόν τι προβλεψαμένου ” (Ἑβρ. ια΄, 40). γ- Ὁ Κύριός μας θέλει νά Τόν ἐμπιστευόμαστε καί νά ἐφαρμόζουμε τό θέλημά Του. “ Ἐπέρριψον ἐπί Κύριον τήν μεριμνά σου ” (πᾶσαν τήν μέριμναν ὑμῶν ἐπιρρίψαντες ἐπ’ Αὐτόν Α΄ Πέτρ. ε΄, 7) προτέπρει ἡ Γραφή καί ἡ Ἐκκλησία ἐνέταξε τήν προτροπή αὐτή εἰς τήν προσευχή της “ ἑαυτούς καί ἀλλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παρθόμεθα ”. Ἡ ἐπέτειος, ὅμως ὡς ἐλέχθη μᾶς θυμίζει καί τούς μάρτυρες τῆς πίστεως, τούς Ἁγίους: 1. Τόν Ἐθνοϊερομάρτυρα Ἅγιον Χρυσόστομο, Μητροπολίτη Σμύρνης. Ὁ γενναῖος καί θεῖος οὗτος Ἱεράρχης παρεδόθη ὡς ἐξιλαστήριον θῦμα εἰς τόν μαινόμενον κατ’ αὐτοῦ τουρκικόν ὄχλον, ὁ ὁποῖος δεινῶς προπηλακιζόμενος ἀνεσκολοπήθη βαναύσως καί φρικτῶς τήν 27ην Αὐγούστου 1922 θυσιασθείς ὡς ἱερεῖο ἄμωμο καί ἑκούσιο, ἀπαξιώσας νά δεχθῇ τήν προσφερθεῖσα εἰς αὐτόν διάσωσι διά τῆς φυγῆς, διότι ἐβάρυνε εἰς τήν ἀρχιερατική συνείδησι του ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: “ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων” μόνον δέ “ὁ μισθωτός φεύγει, ὅτι μισθωτός ἔστι καί οὐ μέλει αὐτῷ περί τῶν προβάτων” (Ἰωάν. ι΄,12-13). 2. Τόν Μητροπολίτην Κυδωνιῶν Γρηγόριο. Οὗτος πατήρ καί προστάτης διατελῶν τοῦ ποιμνίου του ἔσωσε πολλούς πιστούς φυλακισμένους καί μελλοθανάτους. Ἐφυγάδευσε δέ τό μέγιστο μέρος του ποιμνίου του εἰς ἀσφαλεῖς τόπους ἔξω τῶν τουρκικῶν ὁρίων. Συγκακουχούμενος ὁ ἴδιος μετά τῶν περιλειπομένων ὡδηγήθη εἰς ἐξορίαν μαζί τους τόν Ὀκτώβριο τοῦ ἔτους 1922. Ἐνῷ δέ ᾐνήχθη λάκκος, διά νά θάψουν αὐτόν ζῶντα οἱ ἐχθροί, ἐξεψύχησε ἐξ ἐγκεφαλικῆς συμφορήσεως, τελειωθείς ἐν Κυρίῳ τήν 3ην Ὀκτωβρίου1922. 3. Τόν Μητροπολίτη Μοσχονησίων Ἀμβρόσιο. Τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1922 ἐμαρτύρησε βασανισθείς διά πεταλώσεως τῶν ποδῶν καί κατατεμαχίσεως τοῦ σώματός του. Μαζί του συνεμαρτύρησαν καί οἱ ἱερεῖς καί ἄλλοι πιστοί τῆς Ἐπαρχίας του, “ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων (καί τῶν ὀδυνῶν) αὐτῶν καί τά ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν ” (Ἀποκ. ιδ΄, 13). 4. Τόν Μητροπολίτη Ἰκονίου Προκόπιο. Οὗτος ἐπίσης ἐτελειώθη κακουχούμενος ὀλίγον πρό τοῦ 1922 ἐκ τῶν πολλῶν δεινῶν τῶν ἐπισωρευθέντων ἐπ’ αὐτοῦ καί τοῦ ποιμνίου του ὑπό τῶν Τούρκων. Ἐν μέσῳ τῆς τοιαύτης καταδυναστεύσεως τοῦ ποιμνίου αὐτοῦ καί τῶν ποιμένων τοῦ λαοῦ του καί τῶν ἀπεγνωσμένων οἰμωγῶν τοῦ πιστοῦ λαοῦ παρέδωκε τό πνεῦμα του εἰς τόν Μέγα Ἀρχιερέα καί Σωτῆρα Χριστόν, προμαχῶν καί συμπάσχων μετά τῶν στεναζόντων Ἑλλήνων Χριστιανῶν τῆς Ἀνατολίας. 5. Καί τόν Ἐπίσκοπο Ζήλων Εὐθύμιο. Οὗτος φυλακισθείς ὑπό τῶν Τούρκων καί εὑρισκόμενος ἐν φυλακῇ ἀπό τοῦ ἔτους 1921 μετέδιδε εἰς τούς κρατουμένους Ἕλληνες Χριστιανούς μετά τοῦ ἀναστασίμου χαιρετισμοῦ καί τό μήνυμα τῆς ἐθνικῆς ἀναστάσεως, ἐμψυχώνων, παρηγορῶν καί ἐνισχύων αὐτούς. Ἕνεκα τούτου ὑφίστατο καθημερινῶς ἐπί 41 ἡμέρας πολυώδυνα μαρτύρια, ἐξ ὧν ὑπέκυψεν εἰς τόν θάνατο τήν 19ην Μαΐου 1921. Τίς τελευταῖες ἡμέρες ἔψαλλε μόνος τήν νεκρώσιμη ἀκολουθία, ὑπέρ ἑαυτοῦ. “ Ἐπηκροῶντο δέ αὐτοῦ οἱ δέσμιοι ” (Πραξ. ιστ΄, 25). Μετετέθη εἰς τόν Κύριο ὡς Ἐθνομάρτυς καί Ἱερομάρτυς. 6. Ἐνθυμούμεθα καί τιμοῦμε τούς ἀναρίθμητους νεομάρτυρες κληρικούς καί λαϊκούς, ἀγωνιστές καί ἀφανεῖς ἄνδρες καί γυναῖκες, νέους καί γέροντες τούς τελειωθέντες κατά τόν Μικρασιατικό διωγμό. Τιμοῦμε τούς Μάρτυρες καί δοξάζουμε τόν Παντοδύναμο Κυριόν μας, διότι μᾶς εὐλόγησε νά ζοῦμε ἐν εἰρήνῃ καί ἀσφαλείᾳ καί Τόν παρακαλοῦμε νά σκεπάσῃ τό εὐσεβές Ἔθνος μας καί νά εὐλογῇ τά ἔργα τῶν χειρῶν μας, “ὑψῶν κέρας Χριστιανῶν Ὀρθοδόξων”.
|
 |
|