Κεντρική σελίδα Επιτροπής



Η Μακεδονία και η Χριστιανική ταυτότητα της Ευρώπης
(Μέ ἀφορμή τά 100 χρόνια ἀπό τήν ἔναρξη τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος)


του Κωνσταντίνου Χολέβα


Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος μέ τήν εὐκαιρία τῶν τελικῶν συζητήσεων γιά τήν Συνταγματική Συνθήκη τῆς Εὐρωπαίκῆς Ἑνώσεως ἀγωνίζεται μέ κάθε τρόπο ὥστε νά γραφεῖ ρητῶς στό Προοίμιο ἡ ἐπίδραση τοῦ Χριστιανισμοῦ στήν διαμόρφωση τῆς εὐρωπαϊκῆς ταυτότητος. Ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος δίδει ἰδιαίτερη ἔμφαση καί προσθέτει τήν προσωπική του σφραγίδα στήν προσπάθεια αὐτή, ἡ ὁποία ἀντιμετωπίζει τήν ἀρνητική στάση ἰσχυρῶν πολιτικῶν καί φιλοσοφικῶν ὁμάδων στόν εὐρωπαϊκό χῶρο. Ὁ ἑορτασμός τῶν 100 χρόνων ἀπό τήν τελική φάση τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος ( 1904-1908) μᾶς θυμίζει ὅτι τό ζήτημα εἶναι πολλαπλῶς εὐαίσθητο. Ἡ Μακεδονία μέ τόν Ἑλληνικό της πολιτισμό καί πληθυσμό ἔχει συμβάλει ἀποφασιστικῶς στήν διαμόρφωση τοῦ Χριστιανικοῦ χαρακτῆρος τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί τῆς Εὐρώπης ὁλόκληρης. Θυμίζουμε τά κυριώτερα στοιχεῖα αὐτῆς τῆς συμβολῆς.

Ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ὀ Μακεδών μετέδωσε τήν ἑλληνική γλῶσσα καί τόν ἑλληνικό πολιτισμό στήν τότε γνωστή Ἀνατολή. Ἔτσι διευκολύνθηκε ἡ διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου καί τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου. Ἡ ἑλληνική στήν μετά τόν Ἀλέξανδρο ἐποχή ἔγινε ἡ διεθνής γλῶσσα τῆς Οἰκουμένης καί τό κυριώτερο ὄργανο μεταδόσεως τοῦ Χριστιανικοῦ κηρύγματος. Οἱ περισσότεροι Εὐρωπαϊκοί λαοί γνώρισαν τήν Καινή Διαθήκη ἀπό τό ἑλληνικό πρωτότυπο, ἀλλά καί τήν Παλαιά Διαθήκη ἀπό τήν ἑλληνική μετάφραση πού ἔκαναν 72 ἑλληνιστές Ἰουδαῖοι.

Ἡ πρώτη φορά πού ἀκούσθηκε ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπί εὐρωπαϊκοῦ ἐδάφους ὑπῆρξε ἡ παρουσία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στήν Μακεδονία καί στήν συνέχεια στήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα. «Διαβάς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν» ἦταν ἡ θεϊκή ἐντολή ἀπό τό στόμα Μακεδόνος ἀνδρός πού εἶδε στό ὅραμά του ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν. Ἔτσι ὁ Παῦλος μετέβη ἀπό τήν Μικρασιατική γῆ στήν Μακεδονία μέ πρῶτο σημαντικό σταθμό τούς Φιλίππους. Ὁ Παῦλος συγκέντρωνε τά τρία θεμελιώδη στοιχεῖα τῆς εὐρωπαϊκῆς ταυτότητος, ὅπως αὐτή διαμορφώθηκε στήν διάρκεια τῶν αἰώνων. Ἦταν Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ, εἶχε στέρεη ἑλληνική κλασσική παιδεία καί ἦταν Ρωμαῖος ὑπήκοος.

Ὁ Ἕλλην Μακεδών μεγαλομάρτυς καί Μυροβλήτης Ἅγιος Δημήτριος δέν εἶναι ἁπλῶς ὁ πολιοῦχος τῆς Θεσσαλονίκης, ἀλλά καί ὁ πρῶτος Πανευρωπαϊκός Ἅγιος Στά χρόνια τοῦ Βυζαντίου /Ρωμανίας ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου καί ἡ ἐμποροπανήγυρις τῶν Δημητρίων ἔφερναν στήν Θεσσαλονίκη ἑκατοντάδες προσκυνητές ἀπό διάφορες περιοχές τῆς Ἀνατολικῆς καί Δυτικῆς Εὐρώπης, ὅπως ἡ Σκυθία (Νότιος Ρωσία), ἡ Γαλλία, ἡ Ἱσπανία , ἡ Πορτογαλία. Τά φιαλίδια μέ τό Μῦρο τοῦ Ἁγίου, τά περίφημα «κουτρούβια», ξεκινοῦσαν ἀπό τή Μακεδονία καί ἔκαναν τόν γῦρο τῆς Εὐρώπης, ἔτσι δέ στερέωναν τήν πίστη τῶν Χριστιανῶν σέ μία περίοδο πού ὁ Χριστιανισμός δέν εἶχε γνωρίσει διαιρέσεις καί σχίσματα.

Οἱ Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοί Κύριλλος καί Μεθόδιος, κατά κόσμον Κωνσταντῖνος καί Μιχαήλ διέδωσαν τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική Πίστη στούς Σλαβικούς λαούς καί ἔφθασαν μέχρι τήν Μοραβία τῆς Κεντρικῆς Εὐρώπης. Σήμερα Ρῶσοι, Οὐκρανοί, Βούλγαροι, Σέρβοι καί Σκοπιανοί, δηλαδή διακόσια περίπου ἑκατομμύρια ὑποψήφιοι Εὐρωπαῖοι πολίτες, χρησιμοποιοῦν τό κυριλλικό ἀλφάβητο, δηλαδή μία ἑλληνογενῆ γραφή πού ἐπενόησαν οἱ μαθητές τοῦ Μακεδόνος ἱεραποστόλου Κυρίλλου.

Στίς ἡμέρες μας ὁ Μακεδονικός Ἑλληνισμός ἀποτελεῖ τήν πύλη ἐπικοινωνίας τῶν Ἀνατολικῶν Εὐρωπαίων Ὀρθοδόξων μέ τήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση. Ἐκκλησιαστικές, πολιτιστικές, ἐπιστημονικές καί ἐμπορικές γέφυρες στήνονται μεταξύ τῶν πόλεων τῆς Μακεδονίας καί τῶν λαῶν τῆς πάλαι ποτέ Ὀρθόδοξης Κοινοπολιτείας στά Βαλκάνια καί στόν εὐρύτερο Σλαβικό κόσμο. Ἡ ἔνταξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἀνατολῆς στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση περνᾶ καί ὑποβοηθεῖται ἀπό τήν Ἑλλάδα μέ βατῆρα τήν Μακεδονία. Τό Ἅγιον Ὄρος πού ἑδρεύει στή Μακεδονική γῆ ἀποτελεῖ πρότυπο Πανορθοδόξου συνεργασίας ὑπό τήν προστασία τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας. Εἶναι ἄξιον σημειώσεως ὅτι ἐκεῖνοι οἱ Εὐρωπαῖοι διανοητές καί πολιτικοί πού θαυμάζουν τήν μοναδικότητα τοῦ Ἄθωνος εἶναι καί αὐτοί πού ὑποστηρίζουν τήν ἀναγραφή τῆς Χριστιανικῆς ταυτότητος τῆς Εὐρώπης. Ἐνῶ μία ἄλλη μερίδα βλέπει τά πάντα μέσα ἀπό ἀποστεωμένα συνθήματα ἑνός κακῶς νοουμένου Διαφωτισμοῦ καί ἀρνεῖται ταὐτοχρόνως τήν ἱερότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί τήν Χριστιανική κληρονομιά τῆς Εὐρώπης.

Ἐφέτος πού τιμοῦμε τά 100 χρόνια ἀπό τήν ἔναρξη τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος καλόν εἶναι νά ἀναλογισθοῦμε ὅτι ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ἔχουμε πολλούς λόγους νά ὑποστηρίζουμε τήν ἐπίσημη ἀναγνώριση τῆς Χριστιανικῆς ταυτότητος τῆς Εὐρώπης. Καί ἕνας ἀπ’ αὐτούς εἶναι ὅτι ἡ γῆ μας γέννησε ἤ φιλοξένησε μεγάλες μορφές τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ, πού παράλληλα βοήθησαν στήν διάδοση καί ἑδραίωση τῆς Χριστιανικῆς διδασκαλίας στήν Εὐρωπαϊκή Ἤπειρο.


Κωνσταντῖνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων
Κεντρική σελίδα Επιτροπής