15 "... οὑδέ καίουσι λύχνον καί τιθέασιν αὐτόν ὑπό τόν μόδιον, ἀλλ' ἐπί τήν λυχνίαν, καί λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῆ οἰκία."
16 "...οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς"
ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ, Κεφ. Ε`, ΣΤΙΧΟΙ 15-16


ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΑΘΑΡΣΗ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΕΥΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΗΘΟΣ
ΠΥΛΩΝΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
20   Α Π Ο Φ Α Σ Ι Σ Τ Ι Κ Α   Μ Ε Τ Ρ Α

Τά πρόσφατα θλιβερά γεγονότα καί οἱ περιπτώσεις τῶν λίγων ἀναξίων κληρικῶν πού ἔδωσαν ἀφορμή γιά μία γενικευμένη δημαγωγική ἐπίθεση κατά τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁδήγησαν τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἱεραχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στήν λήψη συγκεκριμένων μέτρων , ἐκ τῶν ὁποίων ἄλλα μέν εἶναι προληπτικά καί ἄλλα κατασταλτικά. Τά μέτρα αὐτά χαρακτηρίσθηκαν ἀπό εἰδικούς σχολιαστές ὡς ἐπαναστατικά καί ριζοσπαστικά καί βασίζονται σέ σχετική εἰσήγηση τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου. Ἐπειδή τά μέτρα αὐτά ἀποσιωποιήθηκαν ἀπό τά περισσότερα μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης, εἶναι χρήσιμο γιά τόν πιστό λαό νά γνωρίζει τό ἀκριβές περιεχόμενό τους, ἀλλά καί τήν οὐσία τους. Γιά τό λόγο αὐτό παρουσιάζουμε παρακάτω τά κυριώτερα ἐκ τῶν μέτρων αὐτῶν. Ἀξίζει ὅμως νά σημειωθεῖ ὅτι γιά ὁρισμένα ἀπό αὐτά ἀπαιτεῖται καί ἡ σύμφωνη γνώμη τῆς Πολιτείας ὥστε νά προωθηθεῖ ταχύτατα ἡ κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση, ὅπως τό ἐπιθυμεῖ καί τό ζητεῖ ἡ Ἐκκλησία.


Α. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΑ ΗΘΙΚΑ ΠΑΡΑΠΤΩΜΑΤΑ ΚΛΗΡΙΚΩΝ

1) Ἡ Ἱεραρχία, (δηλαδή τό σύνολο τῶν Μητροπολιτῶν τῆς Ἐκκλησίας μας), ἐπαναλαμβάνει, στήν τελευταία της ἀπόφαση, (πού ἔχει σχέση μέ τά μέτρα πού ἐλήφθησαν) τήν ἀφοσίωση, τόν σεβασμό καί τή δέσμευσή της πρός τούς Ἱερούς Κανόνες, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν τό ἰσχυρότερο θεμέλιο γιά τήν ἀντιμετώπιση κάθε παρεκτροπῆς.

2) Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπεφάσισε νά προτείνει στήν Πολιτεία, τή Δημιουργία ἑνός Ἀνωτάτου ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ἐλέγχου τῶν ἠθικῶν ἤ οἰκονομικῶν παραπτωμάτων τῶν μελῶν της (δηλαδή τῶν Ἱεραρχῶν).

Τό Ἀνώτατο αὐτό Συμβούλιο Ἐλέγχου προτείνεται νά εἶναι πενταμελές καί νά ἀποτελεῖται ἀπό τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν & Πάσης Ἑλλάδος, τόν Ἀντιπρόεδρο τοῦ Ἀρείου Πάγου, τόν Ἀντιπρόεδρο τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας, τόν Ἀντιπρόεδρο τοῦ Ἐλεγκτικοῦ Συνεδρίου καί τόν Ἀντιπρόεδρο τοῦ Νομικοῦ Συμβουλίου τοῦ Κράτους.

Ἡ σύνθεση αὐτοῦ τοῦ Συμβουλίου ἀποδεικνύει, μέ τρόπο πρωτοφανή γιά τά ἐκκλησιαστικά μας πράγματα, τήν γενναιότητα τῆς Ἱεραρχίας, ἑνῶ ἐγγυᾶται μέ τό κύρος ἑνός ἐκάστου τῶν μελῶν του τό ἀκριβοδίκαιο τῆς γνώμης γιά την λήψη ἀποφάσεων κατά τῆς παραβατικῆς συμπεριφορᾶς οἱουδήποτε.

Μέ τή λήψη τοῦ σπουδαίου αὐτοῦ μέτρου ἡ Ἐκκλησία ἔκανε τό μέγιστο πού ζητοῦσε ἡ κοινωνία. Ὡστόσο κάποιοι ἰσχυρίζονται τώρα ὅτι ἡ πρόταση αὐτή τῆς Ἱεραρχίας εἶναι ἀντισυνταγματική. Ἄς ἀποφασίσει λοιπόν ἡ Πολιτεία. Ἄς πάρει αὐτή τήν εὐθύνη γιά τήν ἐφαρμογή ἤ ὄχι τοῦ μέτρου καί ἄς μή ρίχνονται συνεχῶς σκιές στίς προθέσεις τῆς Ἐκκλησίας.

3) Ὅλοι οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες καθώς καί οἱ Διευθυντές καί Λογιστές τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ὀργανισμῶν θά ὑποβάλλουν κάθε χρόνο ἀντίγραφο τῆς φορολογικῆς τους δηλώσεως καί τοῦ ἐντύπου Ε9 (τό ὁποῖο καταγράφει τήν ἀκίνητη περιουσία τους) στήν Ἱερά Σύνοδο. Ἔτσι θά παρακολουθεῖται ἡ περιουσιακή τους κατάσταση καί θά διαπιστώνεται ἐγκαίρως ἄν ὑπάρχουν ἀνεξήγητα συμπτώματα αἰφνιδίου καί ἀπαράδεκτου πλουτισμοῦ.

4) Ἀπαγορεύεται στούς ἐν ἐνεργεία Μητροπολίτες νά παίρνουν ὁποιοδήποτε χρηματικό ποσό γιά τήν τέλεση Ἀκολουθιῶν καί Μυστηρίων.

5) Στίς ἐκκλησιαστικές δίκες, δηλαδή ὅταν δικάζεται κληρικός γιά οἱασδήποτε φύσεως παραπτώματα, θά μπορεῖ νά παρίσταται καί λαϊκός συνήγορός του -ὄχι μόνο κληρικός-ἐφ’ ὅσον τό ἐπιθυμεῖ ὁ κατηγορούμενος. Ἔτσι οὐδείς θά δικάζεται χωρίς πρόσθετη νομική συμπαράσταση καί χωρίς νά τεκμηριωθοῦν καί οἱ δικές του ἀπόψεις καί ἐξηγήσεις. Μ' αὐτόν τόν τρόπο ἰκανοποιείται ἕνα ἀκόμη πολυχρόνιο αἴτημα τῶν κληρικῶν μας.

6) Στά Συνοδικά Δικαστήρια καθιερώνεται ὁ θεσμός τῶν Δικαστικῶν Συμβούλων, οἱ ὁποῖοι θά εἶναι 3 ἔγκριτοι νομομαθεῖς Κληρικοί ἤ Λαϊκοί . Θά ἔχουν δικαίωμα νά διατυπώνουν γνώμη, χωρίς δικαίωμα ψήφου. Τό μέτρο αὐτό ἀποσκοπεῖ στήν ὑποβοήθηση τοῦ ἔργου τῶν ἐκκλησιαστικῶν δικαστῶν καί θά προσδώσει ἀκόμη μεγαλύτερο κῦρος στίς ἐκκλησιαστικές δικαστικές ἀποφάσεις.

7) Ἐπιταχύνονται οἱ διαδικασίες καί οἱ χρονικές προθεσμίες τῶν ἀνακρίσεων καί τῆς ἀπονομῆς δικαιοσύνης στά ἐκκλησιαστικά δικαστήρια. Τοῦτο ἦταν ἀναγκαῖο διότι κατά τό πρόσφατο παρελθόν παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις πού προβλημάτισαν τήν κοινή γνώμη.


Β. ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΑΠΟΣΚΟΠΟΥΝ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

8) Μέ τήν ἰσχύουσα νομοθεσία, τό Κράτος δικαιοῦται νά στείλει τά ἁρμόδια ὄργανά του γιά νά ἀσκήσουν οἰκονομικό ἔλεγχο στίς Ι. Μητροπόλεις, στίς Ἐνορίες, στίς Ἱερές Μονές καί στούς Ἐκκλησιαστικούς Ὀργανισμούς. Καί ἀρκετές φορές τό ἔχει κάνει. Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐπαναλαμβάνει τήν πρόσκληση πρός τήν Πολιτεία νά πραγματοποιήσει τόν προβλεπόμενο οἰκονομικό ἔλεγχο. Σχετικά ὁ Προκαθήμενος τῆς Ἐκκλησίας μας ἀπέστειλε τήν ἀπό 9.3.2005 ἐπιστολή στόν Ὑπουργό Ἐθνικῆς Οἰκονομίας γιά τόν ἄμεσο ἔλεγχο ὅλων τῶν Ἱ. Μητροπόλεων καί Ἱ. Μονῶν προκειμένου να διαπιστωθεῖ ἡ ἀλήθεια καί νά παύσει ἡ κατασυκοφάντηση τοῦ κλήρου καί τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

9) Ἐπί πλέον ἡ ἴδια ἡ Ἐκκλησία θά συνεχίσει νά ἀσκεῖ τακτικούς ἐλέγχους στά οἰκονομικά τῶν ἐκκλησιαστικῶν διαχειρίσεων ἀκόμη καί μέ ὁρκωτούς λογιστές καί κυρίως μέ τήν ἐσωτερική Ὑπηρεσία Οἰκονομικῆς Ἐπιθεωρήσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Κεντρική Διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας μας χρησιμοποιεῖ ἐσωτερικούς μηχανισμούς καί σύγχρονες μεθόδους ἐλέγχου στά οἰκονομικά της ὥστε νά μήν ὑπάρχει ἡ παραμικρή ὑποψία γιά κακοδιαχείριση στόν πιστό λαό. Γι' αὐτό ἄλλωστε πρόσφατα μέ ἀνακοίνωση τῆς ἁρμοδίας Ἐκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Ὑπηρεσίας Οἰκονομικῶν (ΕΚΥΟ) ἐνημέρωσε τήν Πολιτεία, τά Κόμματα, τίς Ἐφημερίδες καί τά Ἠλεκτρονικά Μέσα Πληροφόρησης ὅτι εἶναι στήν διάθεσή τους γιά τήν παροχή οἱασδήποτε πληροφορίας ἤ οἰκονομικῶν στοιχείων, πού τήν ἀφοροῦν.

10) Μέ ἀπόφαση τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου σέ κάθε Ι. Μητρόπολη θά συγκροτηθεῖ εἰδική ἐπιτροπή ἀποτελούμενη ἀπό κληρικούς καί λαίκούς γιά τήν ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Ἡ ἐκκλησιαστική περιουσία βρίσκεται συχνά στό ἐπίκεντρο κριτικῆς ἤ τοῦ προβληματισμοῦ ἄλλοτε ἀπό ἐμπάθεια, ἄλλοτε ἀπό ἄγνοια, γι’ αὐτό ἡ ἀξιοποίησή της πρέπει νά γίνεται μέ προσοχή, μέ διαφάνεια καί μέ τήν βοήθεια κυρίως ἐντίμων ἀνθρώπων , οἱ ὁποῖοι διαθέτουν εἰδικές γνώσεις καί ἐμπειρία.

11) Τέλος ὅταν ἕνα ἐκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο π.χ. μία Ι. Μητρόπολη ἤ μία Ἱ. Μονή θέλει νά ὑπογράψει: σύμβαση ὕψους ἄνω τῶν 300.000 ΕΥΡΩ, θά διενεργεῖται προηγουμένως ἔλεγχος νομιμότητος τῆς συμβάσεως ἀπό τήν Ἀνώτατη Ἐξελεγκτική Ἐπιτροπή τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἡ ὁποία ἀποτελεῖται ἐξ ὁλοκλήρου ἀπό διακεκριμένους Λαϊκούς. (Νομικούς, Τεχνικούς καί Οικονομολόγους)


Γ. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ
ΛΑΪΚΩΝ ΣΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣM

12) Γιά τά σοβαρά διοικητικά θέματα κάθε Μητροπόλεως θά γνωμοδοτεῖ εἰδικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, τό ὁποῖο θά ἀποτελεῖται ἀπό 5 κληρικούς καί 5 λαϊκούς μέ τριετῆ θητεία. Ἔτσι οἱ ἀποφάσεις γιά μείζονα θέματα δέν θά λαμβάνονται προσωπικά μόνον ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη, ἀλλά θά ἀξιοποιεῖται ἡ γνώση καί ἡ ἐμπειρία τόσο κληρικῶν ὅσο καί λαϊκῶν συνεργατῶν τῆς Μητροπόλεως. Οἱ λαϊκοί αὐτοί θά μεταφέρουν τίς ἀπόψεις τοῦ ποιμνίου.

13) Σέ κάθε Ἐνορία θά πραγματοποιεῖται τοὐλάχιστον μία φορά τόν χρόνο κληρικολαϊκή συνέλευση μέ συμμετοχή τῶν ἐνοριτῶν. Ἐκεῖ τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο θά ἐνημερώνει γιά τόν ἀπολογισμό τῆς προηγούμενης χρονιᾶς καί γιά τήν ὑλοποίηση καί τόν προγραμματισμό τῶν ἀποφάσεων καί ἔργων τῆς νέας χρονιᾶς ἑνῶ θά δίδεται ἡ δυνατότητα στούς ἐνορίτες νά ἐκφράζουν τίς προτάσεις καί τίς ἀπόψεις τους.

14) Οἱ κληρικοί κάθε Ἱερᾶς Μητροπόλεως θά ἐκλέγουν ἐπί τριετεῖ θητείᾳ Συμβουλευτικό Σῶμα 5 Κληρικῶν. Τά μέλη τοῦ Σώματος αὐτοῦ θά βοηθοῦν συμβουλευτικά τόν Μητροπολίτη σέ θέματα διορισμῶν, ὑπηρεσιακῶν μεταβολῶν καί πειθαρχικῶν διώξεων κληρικῶν τῆς Μητροπόλεως. Ἔτσι ἐξασφαλίζεται πρόσθετη ἀντικειμενικότητα πού θά ὀδηγήσει στήν ἀποφυγή λαθῶν, ἀδικιῶν ἤ βεβιασμένων κρίσεων.

15) Στίς πανηγυρικές συνεδρίες τῆς πρώτης ἡμέρας τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραχίας θά μποροῦν γιά πρώτη φορά νά παρίστανται ὡς παρατηρητές ἐκπρόσωποι τῶν ἱεροκηρύκων, ἐφημερίων, ἡγουμένων, ἐπιτρόπων, στελεχῶν τῆς Ἐκκλησίας, καθηγητῶν καί φοιτητῶν τῆς Θεολογίας.


Δ. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΚΛΗΡΟΥ

16) Ἡ ἐπιλογή τῶν καταλλήλων ὑποψηφίων κληρικῶν θά γίνεται ἀπό τόν Μητροπολίτη , ἀλλά αὐτός θά συμβουλεύεται καί ἕνα Συμβούλιο 5 Γερόντων Κληρικῶν πού θά ἐπιλέγονται ἀνάμεσα στούς πιό ἔμπειρους κάθε Μητροπόλεως. Οὐδείς θά χειροτονεῖται διάκονος ἄν δέν ἔχει συμπληρώσει τό ὅριο ἡλικίας πού ὁρίζουν οἱ Ἱεροί Κανόνες καί οἱ ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Μέ τά μέτρα αὐτά θά ὑπάρξουν μεγαλύτερες ἐγγυήσεις γιά τήν ποιότητα, τό ἦθος καί τήν ὡριμότητα τῶν προσώπων πού προσέρχονται γιά νά ἐνταχθοῦν στήν τάξη τῶν κληρικῶν. Ἡ Ἐκκλησία μας θέλει νά χειροτονοῦνται ἄνθρωποι συνειδητοί, ὑπεύθυνοι, ἀφιερωμένοι καί ὄχι κάποιοι πού ἁπλῶς ἀναζητοῦν ἐπαγγελματική διέξοδο.

17) Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τήν ἀναβάθμιση τοῦ κύρους καί τοῦ μορφωτικοῦ ἐπιπέδου τῶν κληρικῶν μας, ἀλλά καί γενικότερα τῶν στελεχῶν καί συνεργατῶν της, ἀποφάσισε νά ἱδρύσει εἰδικές Σχολές.

18) Ἐπιπροσθέτως ἀποφάσισε νά διοργανώσει πρόσθετα ἐκπαιδευτικά προγράμματα καί νά αὐξήσει τόν ἀριθμό τῶν παρεχομένων ὑποτροφιῶν.

19) Ἡ Ἱεραρχία ἀποφάσισε ἐπίσης τήν ἀνάπτυξη ὀργανωμένου καί διαρκοῦς διαλόγου μέ τήν κοινωνία γιά νά μπορεῖ ἡ Ἐκκλησία νά συλλαμβάνει εὐκρινέστερα τά μηνύματα τῶν καιρῶν καί νά ἀνταποκρίνεται στίς σύγχρονες κοινωνικές ἀνάγκες τῶν δοκιμαζομένων συνανθρώπων καί ἀδελφῶν μας.

20) Τέλος ἀποφασίσθηκε ἕνα πολυσήμαντο μέτρο, δηλαδή νά καταργηθεῖ ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τήν στράτευση τῶν ὑποψηφίων μοναχῶν καί κληρικῶν. Πρόκειται γιά ἕνα προνόμιο πού παρέχεται ἀπό τή νομοθεσία, ἀλλά ἡ ἴδια ἡ Ἐκκλησία ζητεῖ τώρα τήν κατάργησή του. Μετά τήν ἐκπλήρωση τῶν στρατιωτικῶν τους ὑποχρεώσεων, ὅσοι θέλουν νά ἐνδυθοῦν τό τίμιο ράσο θά πάρουν τήν μεγάλη ἀπόφαση μέ μεγαλύτερη σοβαρότητα καί ὡριμότητα.


Ἐ ν κ α τ α κ λ ε ί δ ι ...

Καθίσταται σαφές ὅτι ἡ Ἐκκλησία τόσο διά τοῦ Ἀνωτάτου Ὀργάνου Διοικήσεώς της πού εἶναι ἡ Ἱεραρχία ὅσο καί τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου κ.κ. Χριστοδούλου ἀποδεικνύουν ἀξιόπιστα ὅτι ἔχουν τήν βούληση καί τά μέσα γιά νά ἐφαρμόσουν αὐστηρό ἔλεγχο ὅλων τῶν παραβάσεων ἠθικῆς ἤ οἰκονομικῆς φύσεως, ἀπό ὄπου καί ἀν αὐτές προέρχονται μέ τρόπο ἀμερόληπτο καί ἀκριβοδίκαιο.

Μέ ἀπόλυτη διαφάνεια, ἀποτελεσματικά, νηφάλια καί εὐλαβικά, ἀλλά καί μέ τή συμμετοχή καί τή στήριξη τῶν πιστῶν ἡ Ἐκκλησία ἤδη προχωράει στήν αὐτοκάθαρση.

Σέ ὅτι ἀφορᾶ τό διασυρμό καί τίς ἔντεχνες σκευωρίες - αὐτές πού κατασκευάσθηκαν καί αὐτές πού τώρα κατασκευάζονται - αὐτά ἐπαφίενται στή κρίση τοῦ πιστοῦ Λαοῦ. Μόνον αὐτός μπορεῖ νά προστατεύσει τήν Ἐκκλησία καί τή Θρησκεία πού κυρίως αὐτή καταχθόνια βάλλεται ὡς τελικός στόχος.

Τίς στιγμές αὐτές, πού ὅλοι νοιώθουμε, πού βλέπουμε τούς ἐχθρούς της Ἐκκλησίας νά τήν λοιδωρούν καί νά τήν εἰρωνεύονται, ἐμείς ἄς ἐνισχύσουμε τίς προσπάθειες πού γίνονται ἀπό τήν Ἱεραρχία γιά μεγαλύτερη εὐταξία, γιά περισσότερο ἦθος. Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά προστατεύσει τόν Ὕψιστο ρόλο Της, πού εἶναι ἡ πνευματική ὁλοκλήρωση, ἡ ἀλληλεγγύη καί ἡ συμβολή στήν κοινωνική συνοχή. Ἄς δείξουμε ΤΩΡΑ ὅλοι, κληρικοί καί λαϊκοί, διάθεση γιά μετάνοια καί θέληση γιά πραγματική αὐτοκάθαρση. Καί ἡ πραγματική κάθαρση εἶναι κυρίως πνευματική προσπάθεια, μέ πολλή προσευχή, ἐπικαλούμενοι τήν βοήθεια τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας.