ECCLESIA
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ
|
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ |
 |
" Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ" (Ομιλία π. Κων/νου Καραϊσαρίδη, Γενικού Διευθυντή του ιδρ. " ΔΙΑΚΟΝΙΑ" σε ημερίδα με θέμα: "Πρόληψη-Αντιμετώπιση προβλήματος εξαρτησιογόνων ουσιών", Καλάβρυτα, 23/06/2001) Για την Εκκλησία η όλη προσπάθεια της για ψυχοτονωτική στήριξη του ανθρώπου, η ανεύρεση νοήματος στη ζωή, η εμπέδωση ενός αγωνιστικού πνεύματος, δεν είναι κάτι καινούριο. Είναι η δουλειά που κάνει εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια. Γι' αυτό δεν θα ήταν υπερβολικό να λεχθεί ότι η σωστή και καρποφόρα εκκλησιαστική πνευματική και κοινωνική, πολλές φορές, εργασία της Εκκλησίας είναι ένα ιδιότυπο και εντός εισαγωγικών "πρόγραμμα πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης". Οποιαδήποτε σελίδα της Αγίας Γραφής αν ανοίξουμε, θα δούμε ότι προβάλλονται μπροστά μας στόχοι, ιδεώδη, υποδεικνύεται ένα συνεχές αγωνιστικό πνεύμα και μάλιστα πολλές φορές καταγράφεται η αγωνιστική μέθοδος, οι τρόποι και οι διάφορες εκδοχές αυτού του αγώνα. Και βέβαια χωρίς φειδώ προσφέρονται πολλά παραδείγματα άξια προς μίμηση, ώστε οι διάφορες συμβουλές και παροτρύνσεις να μην εμφανίζουν ένα θεωρητικό χαρακτήρα, αλλά να φαίνονται μπροστά μας άμεσα υλοποιήσιμες. Αυτό το καταλαβαίνουμε καλύτερα από τη μελέτη των βίων των αγίων μας, όπου βλέπουμε ότι όλα τα του Ευαγγελίου είναι υλοποιήσιμα, για όλες τις εντολές του Θεού υπάρχουν έμπρακτα παραδείγματα αγίων, υποδείγματα άξια μιμήσεως. Για την Εκκλησία η εικόνα που δίνει το βιβλίο των Πράξεων παραμένει πάντα ως ένας πνευματικός στόχος πρός εκπλήρωση: "...Όλοι ήταν αφοσιωμένοι στη διδασκαλία των Αποστόλων και στη μεταξύ τους κοινωνία, στην τέλεση της θείας Ευχαριστίας και στις προσευχές. Ένα δέος τους κατείχε όλους όσοι έβλεπαν πολλά εκπληκτικά θαύματα να γίνονται μέσω των Αποστόλων. Κι όλοι οι πιστοί ζούσαν σ' έναν τόπο και είχαν τα πάντα κοινά. Ακόμη πουλούσαν και τα κτήματα και τα υπάρχοντα τους, και μοίραζαν τα χρήματα σε όλους, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός. Κάθε μέρα συγκεντρώνονταν με ομοψυχία στο ναό, τελούσαν τη θεία Ευχαριστία, ή μετείχαν σε κοινά τραπέζια σε σπίτια, τρώγοντας την τροφή τους γεμάτοι χαρά και με απλότητα στην καρδιά" (Πράξ. 2, 42-46). Όλα όσα ελέχθησαν μέχρι τώρα ας θεωρηθεί ότι εντάσσονται στην πτυχή του θέματος που ονομάζεται πρωτογενής πρόληψη. Ας έλθουμε όμως στο σήμερα Οι καιροί αλλάζουν ραγδαία, οι συνθήκες του βίου διαρκώς μεταβάλλονται και τα ανθρώπινα προβλήματα διαρκώς γίνονται όλο και πιό πολύπλοκα. Ένα από τα πιο ακανθώδη προβλήματα της εποχής μας είναι και το πρόβλημα της ουσιοεξάρτησης. Η Εκκλησία επομένως καλείται να καταθέσει και επ' αυτού του προβλήματος τη συνεισφορά της. Οι σχετικές μελέτες αναφέρουν ότι η ουσιοεξάρτηση είναι πρόβλημα πολυπαραγοντικό. Μπορεί ο ένας παράγοντας να παίζει καθοριστικό ρόλο, όταν όμως αναληφθεί κάποια δράση πρέπει να ληφθούν υπ' όψη και οι άλλοι παράμετροι, ώστε να έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα. Δυστυχώς είμαστε υποχρεωμένοι να παραδεχτούμε ότι το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης σε σχέση με τα ναρκωτικά έχει πλέον ολοκληρωθεί. Σήμερα μαστίζονται όλες οι κοινωνίες, και η περιφέρεια και τα αστικά κέντρα. Γι' αυτό και η Εκκλησία δεν μπορεί να αδιαφορήσει για το πρόβλημα. Αντίθετα θα πρέπει να το εντάξει στην ποιμαντική της μέριμνα. Είναι σίγουρα μια προωθημένη ποιμαντική πράξη, κάτι το ιδιαίτερο για την Εκκλησία. Χρειάζεται προσοχή, τεχνογνωσία του πράγματος, όχι ερασιτεχνισμός, δεν αρκεί μόνη η καλή διάθεση, η αγάπη, ακόμη και του καλού ποιμένα. Σύντομο διάγραμμα ποιμαντικής συμπεριφοράς -Πρώτη επαφή Ο ιερέας συνήθως δεν χρειάζεται να ψάξει για το πρόβλημα, θα έλθει το ίδιο το πρόβλημα να τον συναντήσει. Οι γονείς, οι οικείοι γενικά, το συνηθέστερο, και σπάνια ο χρήστης, τον πλησιάζουν και ζητούν συμπαράσταση, βοήθεια γενικά για να ξεπεραστεί το πρόβλημα. Η συμπεριφορά του ιερέα θα είναι υποστηρικτική. Ο χρήστης ειδικά έχει ανάγκη αποδοχής και στήριξης. Είναι χρήσιμο να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα ως μια ιδιάζουσα ασθένεια. Πρέπει να αποφευχθεί κάθε φανερή ή κρυφή αντιδικία με το χρήστη, διαφορετικά θα απομακρυνθεί. Οι χρήστες, ειδικά, είναι πολύ επιδέξιοι να καταλαβαίνουν τις διαθέσεις του συνομιλητή τους και τις πιο πολλές φορές επιδιώκουν να τον χειριστούν, να τον χρησιμοποιήσουν. Στήν πρώτη αυτή φάση ανιχνεύονται οι γενεσιουργές αιτίες της κατάστασης, τα ψυχοκοινωνικά, οικογενειακά και λοιπά αίτια που οδήγησαν στη χρήση ουσιών. -Παραπομπή σε πρόγραμμα Αυτό το στάδιο, εκτός από την ενημέρωση, έχει ως κύριο στόχο τήν ωρίμανση του περιστατικού για παραπομπή σε πρόγραμμα απεξάρτησης. Όσο το γρηγορότερο τόσο το καλύτερο. Έχει παρατηρηθεί ότι το φαινόμενο της χρονιότητας, έστω και αν πρόκειται για τα λεγόμενα "μαλακά" ναρκωτικά, λειτουργεί πάντοτε σε βάρος της απεξάρτησης. Πρέπει να πειστούν οι πάντες, συγγενείς και χρήστης, ότι το πρόγραμμα είναι, θα λέγαμε, μονόδρομος. -Μετά το πρόγραμμα Αν ένας ποιμένας έκανε μέχρι τώρα σωστά το έργο του - αυτό σημαίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση επένδυσε συναισθηματικά - έχει δημιουργήσει πεδίο εμπιστοσύνης και σίγουρα θα συνεχίσει την προσφορά του στη φάση της επανένταξης. Ο χρήστης είναι μια αποδομημένη προσωπικότητα. Και μετά την ολοκλήρωση ενός προγράμματος αποθεραπείας υπάρχει έδαφος για πολλή δουλειά. Ο χρήστης πρέπει να αποκτήσει προσανατολισμούς, να αποκαταστήσει υγιείς δεσμούς με την οικογένειά του και την κοινωνία. Έχει ανάγκη ένταξης σε μια κοινωνική ομάδα, που θα μπορούσε να είναι η ενοριακή κοινότητα και, αν είναι νέος, η ενοριακή νεανική συντροφιά. Όλα όσα είπαμε μέχρι εδώ μπορούν να ενταχθούν στο κομμάτι της δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης. Τέλος, μια νέα προσπάθεια στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών Εδώ και δυο περίπου χρόνια ιδρύθηκε στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών το «Ίδρυμα Ψυχοκοινωνικής Αγωγής και Στήριξης "ΔΙΑΚΟΝΙΑ"» (υπ' αριθμ. 1789 Φ.Ε.Κ., τεύχ. Β', 28.09.1999), του οποίου με πράξη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος είμαι Γενικός Διευθυντής (υπ' αριθμ. 167 Φ.Ε.Κ., τεύχ. Ν.Π.Δ.Δ. , 05.07.2000). Το ίδρυμα "ΔΙΑΚΟΝΙΑ" έχει ως στόχο την αντιμετώπιση του θέματος τος της ουσιοεξάρτησης και του ΑΙDS. Ήδη έχουν εκπαιδευθεί 40 περίπου νέοι ιερείς, κατανεμημένοι στις 13 Αρχιεπισκοπικές Περιφέρειες και με τη συμπαράσταση ειδικών των επαγγελμάτων υγείας επιλαμβάνονται περιστατικών, τα οποία προσπαθούν να οδηγήσουν σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα. Το "ΔΙΑΚΟΝΙΑ" σε συνεργασία με το ΚΕ.Θ.Ε.Α. κατηρτισε "Πιλοτικό Πρόγραμμα Πρωτογενούς Πρόληψης" και βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας ειδικής εκπαίδευσης ανθρώπων που θα ασχολούνται αποκλειστικά με την πρωτογενή πρόληψη. Υπάρχουν συνεργασίες με διάφορους ειδικούς φορείς (Ο.ΚΑ.ΝΑ., ΚΕ.Θ.Ε.Α. και Δήμους). Ο στόχος παραμένει η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου προγράμματος, που θα περιλαμβάνει Πρωτογενή Πρόληψη, Συμβουλευτικό Σταθμό, Θεραπευτική Κοινότητα. Παράλληλα αναπτύσσεται ένα δίκτυο εθελοντών με ειδικές γνώσεις και σχετική εμπειρία πάνω στα θέματα της ουσιοεξάρτησης, ώστε ο ιερέας να έχει δίπλα του συμπαράσταση από πρόθυμα και εξειδικευμένα πρόσωπα και παράλληλα να επιτευχθεί η επαναφορά του περιστατικού-προβλήματος στην τοπική κοινότητα-ενορία, όπου είναι λυσιτελέστερη η αντιμετώπισή του. Αντί επιλόγου Σ' αυτό το σημείο θα σταχυολογήσω ορισμένα σημεία από το εμπνευσμένο μήνυμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου μας κ.κ.ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ για την Παγκόσμια ημέρα κατά των Ναρκωτικών, που αναγνώσθηκε στους Ιερούς Ναούς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. «...Καλώ τα πληγωμένα από την ουσιοεξάρτηση παιδιά μας να σηκώσουν το κεφάλι, να ζητήσουν τη βοήθεια του Θεού, να απευθυνθούν και στην Εκκλησία για το πρόβλημά τους. Στους οικείους των χρηστών, εκτός από τις πατρικές ευχές και ευλογίες μου, προτρέπω να συνεχίσουν τον αγώνα τους, γιατί τους έχουν ανάγκη οι δικοί τους και, ακόμη, γιατί ο Θεός ευλογεί και ανταμείβει τους αγωνιστές των καλών έργων. Σ' ολόκληρη την κοινωνία μας, στο ευσεβές ποίμνιο της Εκκλησίας μας παρακαλώ να αποφύγουμε κάθε είδους ρατσιστικές, απορριπτικές διαθέσεις έναντι των χρηστών και των οικείων τους. Ας μην προσθέτουμε με τη στάση και τα λόγια μας πόνο πάνω στον πόνο τους και μάλιστα ας κάνουμε την αυτοκριτική μας και ας δούμε ο καθένας τις ευθύνες του για το πρόβλημα, αλλά και τον τρόπο που μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπισή του. Σας προτρέπω όλους, κατά μίμηση του Κυρίου μας, να ακολουθήσουμε τη συμπεριφορά του καλού Σαμαρείτου, που έσπευσε να βοηθήσει και να εκφράσει την αγάπη του, χωρίς να θέσει όρους ή προϋποθέσεις. Εξάλλου, ο Κύριος τον καλό Σαμαρείτη τον θεώρησε ως τον αληθινό και γνήσιο πλησίον, ως αυτόν που έδειξε έμπρακτα την αγάπη προς το συνάνθρωπο, πράγμα το οποίο είναι και η επίδειξη της αγάπης μας προς τον ίδιο το Θεό».
|